Ραγδαίες εξελίξεις στη Βρετανία καθώς η Λιζ Τρας παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία της χώρας.
Με μια λιτή δήλωση έξω από την Ντάουνινγκ Στριτ, η Λιζ Τρας ανακοίνωσε ότι ενημέρωσε τον Βασιλιά Κάρολο ότι παραιτείται από πρωθυπουργός της Βρετανίας.
H ίδια τόνισε πως η ανέλαβε τα καθήκοντά της σε μια εποχή «μεγάλης οικονομικής και διεθνούς αστάθειας». «Δεν μπορώ να εκπληρώσω την εντολή για την οποία εξελέγη από τα μέλη των Τόρις και παραιτούμαι», τόνισε.
Θα παραμείνει πρωθυπουργός μέχρι να εκλεγεί ο διάδοχός της, εντός της επόμενης εβδομάδας. Μόλις 44 ημέρες κατάφερε να μείνει στην θέση της πρωθυπουργού, με την ίδια να γίνεται η πρωθυπουργός με την πλέον βραχύβια θητεία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η παραίτηση έρχεται στον απόηχο της ανακοίνωσης του οικονομικού της προγράμματος που προκάλεσε τριγμούς στις αγορές και δίχασε το Συντηρητικό κόμμα.
Η Τρας εξελέγη για να αντικαταστήσει τον Μπόρις Τζόνσον και στις 6 Σεπτεμβρίου έγινε επισήμως πρωθυπουργός αφού πήρε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από την βασίλισσα Ελισάβετ Β’, δύο ημέρες πριν αυτή αποβιώσει.
Η Ντάουνινγκ Στριτ ανακοίνωσε πριν από λίγο ότι η Λιζ Τρας θα προχωρούσε σε δημόσια δήλωση έξω από το νούμερο 10 όπως μετέδωσε το BBC.
Οι επιστολές αμφισβήτησης στην ηγεσία της Βρετανής πρωθυπουργού έχουν φτάσει τις 16 με τελευταία την Τζίλ Μόρτιμερ.
Liz Truss to resign as UK prime minister after 45 days in office https://t.co/WdW4QyHMyl
— BBC Breaking News (@BBCBreaking) October 20, 2022
Όμως εκτός δημοσιότητας οι επιστολές φαίνεται ότι είναι πολύ περισσότερες. Για να απομακρυνθεί η Λιζ Τρας θα πρέπει να αλλάξει ο κανονισμός της επιτροπής που την επιτρέπει να απολαμβάνει ασυλία 12 μηνών εκτός και αν το 70% των βουλευτών θελήσουν αλλαγή.
Όλο και περισσότεροι βουλευτές λένε δημόσια ότι δεν είναι βιώσιμη αυτή η κατάσταση αλλά θέλουν μία ομαλή αλλαγή με ηγέτη και πρωθυπουργό κοινής αποδοχής και σίγουρα όχι την μακροσκελή διαδικασία εκλογής από τη βάση του κόμματος.
Η Λιζ Τρας συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Επιτροπής 1922, «κατόπιν δικής της πρωτοβουλίας»
Η βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Επιτροπής 1922 Γκράχαμ Μπρέιντι, σύμφωνα με πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ.
Η συνάντηση έγινε κατόπιν αιτήματος της πρωθυπουργού και όχι το αντίστροφο, διευκρίνισε πρωθυπουργική πηγή.
Εκπρόσωπός της δήλωσε ότι η Λιζ Τρας παραδέχθηκε ότι η χθεσινή ήταν μια «δύσκολη ημέρα», αναφερόμενος στο χάος που επικράτησε στο Γουέστμίνστερ και την παραίτηση της υπουργού Εσωτερικών, αλλά σήμερα έχει επικεντρωθεί στην υπηρεσία του δημοσίου συμφέροντος.
Οταν ερωτήθηκε αν η Λιζ Τρας θα ηγηθεί του κόμματος στις επόμενες εκλογές, ο εκπρόσωπος απάντησε: «Ναι».
Ο Κιρ Στάρμερ ζητά εκλογές – Ο Τζέρεμι Χαντ δεν θα είναι υποψήφιος για την ηγεσία των Τόρις
Ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος της Βρετανίας ζήτησε την άμεση προκήρυξη εκλογών, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της παραίτησης της πρωθυπουργού Λιζ Τρας, μετά την παραμονή της στην εξουσία για μόλις 45 ημέρες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Guardian, της Mirror και του BBC, ο Τζέρεμι Χαντ δεν θα είναι υποψήφιος για την ηγεσία των Τόρις.
Οι 44 θυελλώδεις ημέρες της Λιζ Τρας στην πρωθυπουργία
Η κατάσταση της Βρετανίδας πρωθυπουργού Λιζ Τρας μοιάζει ολοένα και λιγότερο βιώσιμη μέσα στο χάος που έχει προκληθεί. Ακολουθούν τα βασικά γεγονότα από τότε που ανήλθε στην εξουσία στις 6 Σεπτεμβρίου.
Η Τρας εξελέγη, σε ηλικία 47 ετών, για να αντικαταστήσει τον Μπόρις Τζόνσον, ύστερα από ψηφοφορία μεταξύ των μελών του Συντηρητικού κόμματος με 81.326 ψήφους έναντι 60.399 του αντιπάλου της, του Ρίσι Σουνάκ.
– 6 Σεπτεμβρίου –
Η Τρας έγινε επισήμως πρωθυπουργός αφού συνάντησε τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’, η οποία της ζήτησε να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.
– 8 Σεπτεμβρίου –
Απέναντι στην εκτόξευση του κόστους ενέργειας, η Λιζ Τρας ανακοινώνει στο Κοινοβούλιο το ‘πάγωμα’ των τιμών για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις. Η ανακοίνωσή της επισκιάστηκε από τον θάνατο της Ελισάβετ, με την πολιτική ζωή να σταματά για τις 10 ημέρες εθνικού πένθους.
– 23 Σεπτεμβρίου –
Ο υπουργός Οικονομικών Κουάζι Κουάρτερνγκ ανακοινώνει έναν ‘μίνι προϋπολογισμό’ για την ενίσχυση της ανάπτυξης, βασιζόμενο σε μειώσεις φόρων δεκάδων δισεκατομμυρίων λιρών, χρηματοδοτούμενες από το χρέος.
Στις χρηματοοικονομικές αγορές επικρατεί πανικός. Στις 26 του μήνα, όταν άνοιξαν και πάλι οι αγορές, η λίρα κατακρημνίστηκε σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο.
– 28 Σεπτεμβρίου –
Μπροστά στον πανικό των αγορών, η Τράπεζα της Αγγλίας ανακοινώνει ότι παρεμβαίνει επειγόντως στην αγορά ομολόγων απέναντι σε έναν «σημαντικό κίνδυνο για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα του Ηνωμένου Βασιλείου».
– 29 Σεπτεμβρίου –
Το ινστιτούτο ερευνών YouGov ανακοινώνει προβάδισμα 33 μονάδων για τους αντιπολιτευόμενους Εργατικούς, κάτι που έχει να καταγραφεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, δύο χρόνια πριν τις βουλευτικές εκλογές.
– 3 Οκτωβρίου –
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του Συντηρητικού κόμματος, που σημαδεύτηκε από διαφωνίες και εντάσεις, η Λιζ Τρας και ο Κουάζι Κουάρτενγκ εξαναγκάζονται στην πρώτη τους αναδίπλωση: ανακαλούν την κατάργηση του υψηλότερου φορολογικού συντελεστή για τα εισοδήματα.
– 5 Οκτωβρίου –
«Το κατάλαβα, σας άκουσα», δήλωσε η Τρας στο συνέδριο του κόμματος. «Ανάπτυξη, ανάπτυξη, ανάπτυξη», επαναλαμβάνει χωρίς να καθησυχάζει τους σκεπτικιστές στο κόμμα της ούτε τις νευρικές αγορές.
– 12 Οκτωβρίου –
Η Τρας αποκλείει, ενώπιον των βουλευτών της, κάθε μείωση των δημόσιων δαπανών, υποσχόμενη παράλληλα να διατηρήσει τις μειώσεις φόρων, εντείνοντας τις αμφιβολίες για την πολιτική της.
– 13 Οκτωβρίου –
Μέλη του Συντηρητικού κόμματος αναφέρουν μια λίστα με ονόματα που κυκλοφορεί για την αντικατάσταση της Τρας στη Ντάουνινγκ Στριτ.
Από την Ουάσινγκτον, όπου συμμετέχει στις ετήσιες συνεδριάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο Κουάζι Κουάρτενγκ εμφανίζεται σίγουρος ότι και οι δύο τους θα είναι στη θέση τους σε ένα μήνα.
– 14 Οκτωβρίου –
Ο Κουάρτενγκ, που επέστρεψε εσπευσμένα στο Λονδίνο, αποπέμφθηκε και αντικαταστάθηκε από τον Τζέρεμι Χαντ, πρώην υποψήφιο στην κούρσα διαδοχής για την Ντάουνινγκ Στριτ.
Η Λιζ Τρας συγκαλεί συνέντευξη Τύπου όπου επαναλαμβάνει μηχανικά ότι θέλει να ολοκληρώσει την αποστολή της, δέχεται τέσσερις ερωτήσεις και αναχωρεί βιαστικά μετά από οκτώ λεπτά.
Εκεί ανακοινώνει μια νέα ανατροπή, εγκαταλείποντας τη διατήρηση στο 19% του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις που θα αυξηθεί στο 25% όπως προέβλεπε η προηγούμενη κυβέρνηση.
– 17 Οκτωβρίου –
Ο Τζέρεμι Χαντ, ο τέταρτος κατά σειρά υπουργός Οικονομικών από την αρχή της χρονιάς, ανακοινώνει την ακύρωση σχεδόν του συνόλου των μέτρων του οικονομικού προγράμματος της Λιζ Τρας.
Η ίδια εκπροσωπείται στο Κοινοβούλιο για να απαντήσει σε ερωτήσεις της αντιπολίτευσης γι’ αυτή την πολιτική. «Όχι δεν κρύβεται πίσω από ένα γραφείο», δήλωσε η Πένι Μόρντοντ, η υπουργός που την εκπροσώπησε, ενώ ορισμένοι βουλευτές φώναζαν «παραίτηση».
Η ίδια η Τρας αναγνώρισε «λάθη» σε συνέντευξή της αργά το βράδυ στο BBC και ζήτησε «συγγνώμη» αλλά απέκλεισε την περίπτωση να παραιτηθεί, επικαλούμενη το «εθνικό συμφέρον».
– 19 Οκτωβρίου –
«Είμαι μαχήτρια όχι ρίψασπις», δήλωσε η Λιζ Τρας σε συνεδρίαση του Κοινοβουλίου.
Η υπουργός της επί των Εσωτερικών Σουέλα Μπάβερμαν παραιτείται. Εξηγεί ότι απέστειλε από το προσωπικό της e-mail ένα επίσημο έγγραφο για τη μεταναστευτική πολιτική σε συνάδελφό της στο Κοινοβούλιο. «Έκανα λάθος, αποδέχομαι την ευθύνη και παραιτούμαι», έγραψε η ίδια στην επιστολή παραίτησή της, ένα σαφές μήνυμα προς την Τρας, που παραμένει στη θέση της.
Το βράδυ, επικράτησε χάος στο Κοινοβούλιο με αφορμή την ψηφοφορία για το fracking, που η κυβέρνηση ήθελε να μετατρέψει σε τεστ εμπιστοσύνης.