Οι βουλευτές στην Ουκρανία ψήφισαν υπέρ της επαναφοράς του «πόθεν έσχες» για τους κατέχοντες δημόσια αξιώματα, ένα μέτρο που ζητούσε από το Κίεβο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όμως ο νόμος περιλαμβάνει ένα παραθυράκι που, σύμφωνα με τους επικριτές, του, περιορίζει την επίδρασή του.
Η υποχρεωτική δήλωση των περιουσιακών στοιχείων εισήχθη το 2016. Όμως μετά την εισβολή της Ρωσίας, πέρσι, οι δηλώσεις αυτές έγιναν προαιρετικές και δεν δημοσιοποιούνται, επειδή θεωρήθηκαν πιθανός κίνδυνος για την ασφάλεια. Το ΔΝΤ όμως απαιτούσε να επανέλθει το μέτρο αυτό προκειμένου να καταβάλει στο Κίεβο τη δόση του πακέτου βοηθείας ύψους 15,6 δισεκ. δολαρίων.
Η καταπολέμηση της διαφθοράς είναι επίσης προαπαιτούμενο για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ο η κυβέρνηση του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι την έχει καταστήσει προτεραιότητά της, παράλληλα με τον πόλεμο.
Το κοινοβούλιο ενέκρινε μια εκδοχή του νόμου που απαιτεί από τους αξιωματούχους να δηλώνουν τα περιουσιακά τους στοιχεία, είπε ο βουλευτής Γιαροσλάβ Ζελέζνιακ, όμως οι δηλώσεις αυτές θα παραμείνουν σφραγισμένες για έναν χρόνο.
Ακτιβιστές κατά της διαφθοράς είπαν ότι εάν τα αρχεία αυτά δεν δοθούν στη δημοσιότητα, τότε ακυρώνεται ο πρωταρχικός σκοπός των δηλώσεων «πόθεν έσχες», μιας μεταρρύθμισης που είχε εισαχθεί μετά την επανάσταση του Μαϊντάν, το 2014, με σκοπό την προώθηση της διαφάνειας.
«Οι κρυμμένες περιουσίες βουλευτών και αξιωματούχων θα γκρεμίσουν την εμπιστοσύνη των Ουκρανών. Οι έντιμοι αξιωματούχοι δεν έχουν τίποτα να κρύψουν» σχολίασε το Κέντρο Δράσης Κατά της Διαφθοράς, μια κορυφαία μη κυβερνητική οργάνωση. «Η επιθυμία να κρύψει κάποιος την περιουσία του από τον λαό υποδηλώνει μόνο ότι επιθυμεί να κλέψει δημόσιους πόρους», πρόσθεσε.
Ο επικεφαλής του κόμματος του ίδιου του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε «απίστευτη απογοήτευση» το νομοσχέδιο, το οποίο θα σταλεί τώρα στην προεδρία για να επικυρωθεί, με πολλούς να ζητούν από τον Ζελένσκι να ασκήσει βέτο.
Πριν από τις αρχές του 2022 οι δημόσιοι λειτουργοί – από δημοτικούς συμβούλους μέχρι τον ίδιο τον πρόεδρο – έπρεπε να υποβάλουν ετησίως δηλώσεις για τα περιουσιακά στοιχεία τους, τα έσοδα, τα ακίνητα και τα αυτοκίνητά τους. Η Εθνική Υπηρεσία Πρόληψης της Διαφθοράς μελετά τις δηλώσεις πόθεν έσχες και μπορεί να κινήσει δικαστικές διαδικασίες αν υποπτευθεί κάποια περίπτωση παράνομου πλουτισμού.
Ουκρανοί δημοσιογράφοι αναφέρουν συχνά, ακόμη και τώρα εν καιρώ πολέμου, περιπτώσεις βουλευτών και άλλων αξιωματούχων που κατοικούν σε πολυτελή σπίτια και οδηγούν πανάκριβα αυτοκίνητα.
Μια δημοσκόπηση που έγινε τον Ιούνιο για λογαριασμό της Διεθνούς Διαφάνειας έδειξε ότι σχεδόν οκτώ στους δέκα Ουκρανούς (77%) πιστεύουν ότι η διαφθορά είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της Ουκρανίας.
