Έφτασε η μεγάλη στιγμή της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και το αξίωμα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Η ημέρα της ορκωμοσίας θα αρχίσει με πρωινή λειτουργία και θα ακολουθήσει το παραδοσιακό τσάι με την οικογένεια Μπάιντεν, στον Λευκό Οίκο.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έφτασαν γύρω στις 18:00 ώρα Ελλάδας στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ για την ορκωμοσία, αφού επέβαιναν μαζί σε λιμουζίνα από τον Λευκό Οίκο.
🚨President Biden and President-elect Trump arrive side-by-side at the U.S. Capitol. pic.twitter.com/AwzrER289n
— Emily Davies (@ELaserDavies) January 20, 2025
Η επίσημη τελετή ξεκινά περίπου στις 11:30 τοπική ώρα (18:30 ώρα Ελλάδος).
Η τελετή ορκωμοσίας θα πραγματοποιηθεί σε κλειστό χώρο και συγκεκριμένα μέσα στη ροτόντα του Καπιτωλίου, λόγω του ψύχους που επικρατεί στην Ουάσιγκτον.
Η τελετή θα μεταδίδεται από γιγαντοοθόνες στο γήπεδο Capital One Arena, χωρητικότητας 20.000 θέσεων. Στη συνέχεια, θα φιλοξενηθεί εκεί και η παραδοσιακή προεδρική παρέλαση που συνήθως γίνεται στο Mall και στην οποία προβλεπόταν να συμμετάσχουν 7.500 άνθρωποι.
Στους προσκεκλημένους της ορκωμοσίας είναι ο Έλον Μασκ, ο επικεφαλής της Amazon, Τζεφ Μπέζος, της Meta, Μαρκ Ζάκερμπεργκ και της Apple, Τιμ Κουκ. Καλεσμένος είναι ο Διευθύνων Σύμβουλος του TikTok, Σου Ζι Τσου αλλά και της Google, Σούνταρ Πιτσάι.
Οι Μπαράκ Ομπάμα, Τζορτζ Μπους και Μπιλ Κλίντον θα είναι παρόντες, όπως και στην πρώτη ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ πριν από οκτώ χρόνια. Στην ορκωμοσία αναμένεται να δώσουν το «παρών» ο Τζο Μπάιντεν και η Κάμαλα Χάρις.
Ο Πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, η Πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι και ο Αντιπρόεδρος της Κίνας, Χαν Ζενγκ, αναμένεται να βρεθούν στην ορκωμοσία.
Στην τελετή ορκωμοσίας του Τραμπ θα εμφανισθούν η σταρ της country, Κάρι Άντεργουντ και ο τραγουδιστής της όπερας, Κρίστοφερ Μάτσιο, όπως και ο τραγουδοποιός Λι Γκρίνγουντ, χορωδίες από το Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα και η μπάντα των πεζοναυτών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η πρώην πρώτη κυρία, Μισέλ Ομπάμα, δεν θα παραστεί στην ορκωμοσία του Τραμπ, όπως και η πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι.
Τα μέτρα ασφαλείας θα είναι αυστηρότατα, ειδικότερα μετά τις δύο απόπειρες δολοφονίας κατά του Ρεπουμπλικανού ηγέτη το περασμένο καλοκαίρι: Συγκεκριμένα, έχουν τοποθετηθεί 48 χιλιόμετρα ψηλού φράκτη και έχουν αναπτυχθεί 25.000 αστυνομικοί. Επιπλέον, εκπαιδευμένοι ελεύθεροι σκοπευτές, πλήρως εξοπλισμένοι με όπλα τελευταίας τεχνολογίας και drones, παρακολουθούν κάθε κίνηση.
Τραμπ: Το πλάνο του 47ου προέδρου για «να κάνει την Αμερική σπουδαία ξανά» από την πρώτη ημέρα
Στο μεγάλο θέατρο της αμερικανικής πολιτικής, οι προεδρικές ορκωμοσίες ακολουθούν συνήθως ένα γνωστό σενάριο: ο όρκος, η ομιλία, μερικές προσεκτικά επιλεγμένες εκτελεστικές εντολές για την ικανοποίηση των προεκλογικών υποσχέσεων.
Ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ χρησιμοποίησε την πρώτη του μέρα για να αντιμετωπίσει την τραπεζική κρίση. Ο Μπαράκ Ομπάμα κινήθηκε για να κλείσει τη Βάση του Γκουαντάναμο, αν και παραμένει ακόμη ανοιχτή. Η πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε με ένα ενιαίο εκτελεστικό διάταγμα με στόχο να εξαφανίσει το Obamacare.
Όμως, καθώς ο Τραμπ ετοιμάζεται να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο για τον δεύτερο γύρο, υπόσχεται να σκίσει εντελώς το παραδοσιακό προεδρικό βιβλίο.
Με περισσότερα από 100 εκτελεστικά διατάγματα που φέρεται να έχουν προετοιμαστεί, η ατζέντα του αντιπροσωπεύει μια νέα προσπάθεια αναμόρφωσης της αμερικανικής διακυβέρνησης μέσω εκτελεστικών διαταγμάτων. Είναι ένα σχέδιο που, εάν εφαρμοστεί, θα αγγίξει τα πάντα, από το διεθνές εμπόριο και τη μετανάστευση, μέχρι τα κρυπτονομίσματα.
Το εύρος είναι μεγάλο και ίσως αδύνατο. Το προηγούμενο ρεκόρ σημειώθηκε από τον Τζο Μπάιντεν, ο οποίος υπέγραψε 17 εκτελεστικά διατάγματα την πρώτη του μέρα το 2021. Τα προγραμματισμένα διατάγματα του Τραμπ αντιπροσωπεύουν μια διοικητική φιλοδοξία που δεν έχει ταίρι στην αμερικανική ιστορία. Ακολουθούν μερικές από τις πιο σημαντικές υποσχέσεις του την πρώτη ημέρα και τι θα μπορούσαν να σημαίνουν.
Πρόγραμμα μαζικής απέλασης
Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί να ξεκινήσει «το μεγαλύτερο πρόγραμμα απέλασης στην αμερικανική ιστορία» αμέσως μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του. Το εύρος είναι εκπληκτικό: με περίπου 11 εκατομμύρια μετανάστες χωρίς έγγραφα και αιτούντες άσυλο στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων περίπου 500.000 με ποινικά μητρώα, αυτό θα μείωνε το ρεκόρ της κυβέρνησης Ομπάμα με 430.000 ετήσιες απελάσεις το 2013.
Βραχυπρόθεσμα, ο Τραμπ αναμένεται να καταργήσει τη νομική προστασία για τους μετανάστες που ζητούν άσυλο και να ανακαλέσει τις εγγυήσεις ανθρωπιστικής απέλασης για εκατομμύρια, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από την Αϊτή και το Σουδάν, καθώς λήγουν. Επιπλέον, σχεδιάζει να αντιστρέψει μια πολιτική που έδινε προτεραιότητα στην απέλαση σοβαρών εγκληματιών, αντί των μακροχρόνιων μεταναστών χωρίς έγγραφα με καθαρό μητρώο.
Δήλωση έκτακτης ανάγκης στα σύνορα
Πέρα από τις απελάσεις, ο Τραμπ σχεδιάζει να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης στα σύνορα.
Εξήγησε σε μια εκδήλωση εκστρατείας στο Νιου Χάμσαϊρ τον Οκτώβριο ότι θα μπορούσε να προσπαθήσει να το κάνει «χρησιμοποιώντας τον τίτλο 42», ο οποίος ουσιαστικά θα ενεργοποιούσε εξουσίες έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία παρόμοιες με αυτές που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της Covid-19 για την εκκίνηση ή την απαγόρευση εισόδου ή παραμονής μεταναστών στη χώρα.
Αυτή η προσέγγιση αντιμετωπίζει ένα σημαντικό εμπόδιο: μόνο τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), όχι ο πρόεδρος, μπορεί να κηρύξει τέτοιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Το σοκ των δασμών
Ίσως η πιο σημαντική από οικονομική άποψη υπόσχεση του Τραμπ είναι η δέσμευση να επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις καναδικές και μεξικανικές εισαγωγές. Αυτή η κίνηση θα επηρεάσει τους δύο μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής και θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει δραματικά το εμπόριο της Βόρειας Αμερικής.
Ο Τραμπ έχει συνδέσει αυτούς τους δασμούς με ανησυχίες για τη διακίνηση ναρκωτικών, αν και πρόσφατα πρότεινε ότι μπορεί να υπάρχει χώρος για διαπραγμάτευση, λέγοντας στο NBC ότι θα «το προσαρμόσουμε κάπως» εάν οι τιμές αυξηθούν πολύ απότομα.
Ο Καναδάς έχει δεσμευτεί να ανταποκριθεί στους δασμούς και το Μεξικό πρότεινε να κάνει το ίδιο.
Όταν ρωτήθηκε εάν το Κεμπέκ θα σκεφτόταν να σταματήσει τις αποστολές υδροηλεκτρικών ή αλουμινίου στις ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός της επαρχίας Φρανσουά Λεγκό είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι θα περίμενε τον Τραμπ να κάνει την πρώτη κίνηση, «αλλά αυτό που βλέπω είναι ότι τίποτα δεν είναι εκτός συζήτησης».
Η τελευταία φορά που η Αμερική επέβαλε δασμούς αυτού του μεγέθους ήταν το σχέδιο νόμου Smoot-Hawley του 1930, το οποίο οι οικονομολόγοι χρεώνουν ευρέως για την εμβάθυνση της Μεγάλης Ύφεσης.
Απονομές χάριτος
Ο Τραμπ δεν υποσχέθηκε απλώς χάρη – όρισε ένα χρονοδιάγραμμα, λέγοντας ότι θα αρχίσει να εξετάζει υποθέσεις «ίσως τα πρώτα εννέα λεπτά» της προεδρίας του. Με περισσότερους από 1.580 κατηγορούμενους κατηγορούμενους και 1.270 καταδικασμένους, αυτό θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει μια από τις μεγαλύτερες μαζικές απονομές χάριτος στην αμερικανική ιστορία.
Επανάσταση στον ενεργειακό τομέα
Η ατζέντα του Τραμπ «drill baby drill» περιλαμβάνει μια άμεση δήλωση εθνικής ενεργειακής έκτακτης ανάγκης. Το σχέδιο απαιτεί ταχεία έγκριση νέων γεωτρήσεων, αγωγών, διυλιστηρίων και πυρηνικών αντιδραστήρων.
Ο αρμόδιος υπουργός ισχυρίζεται ότι θα αρχίσουν να εκδίδουν άδειες «σε δευτερόλεπτα» από την είσοδο στο Οβάλ Γραφείο, αν και μια τέτοια ταχεία εφαρμογή αντιμετωπίζει προφανείς πρακτικούς και νομικούς περιορισμούς.
Αναθεώρηση της χρηματοδότησης των σχολείων
Σε μια άμεση αμφισβήτηση των τρεχουσών εκπαιδευτικών πολιτικών, ο Τραμπ υπόσχεται να περικόψει αμέσως την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση για σχολεία που διδάσκουν «κρίσιμη θεωρία φυλής», διατηρούν εντολές εμβολίων ή επιβάλλουν απαιτήσεις μάσκας – μετατρέποντας ουσιαστικά την εξουσία του προϋπολογισμού σε όπλο για τους πολιτιστικούς του «πολέμους».
Πέρα από τις απλές περικοπές χρηματοδότησης, το σχέδιό του υπόσχεται να δημιουργήσει ένα «ταμείο αποκατάστασης» για όσους φέρονται να ζημιώνονται από τις πολιτικές ισότητας – μια πρόταση χωρίς προηγούμενο στην αμερικανική εκπαιδευτική πολιτική.
Το σχέδιο θα εξαλείψει επίσης τις απαιτήσεις διαφορετικότητας, ισότητας και ένταξης από τα ομοσπονδιακά ιδρύματα την πρώτη μέρα, επεκτείνοντας το πεδίο της μάχης από τα δημοτικά σχολεία στα πανεπιστήμια, ακόμη και στις ένοπλες δυνάμεις.
Ο Τραμπ σχεδιάζει να επαναφέρει τη στρατιωτική απαγόρευσή του -που είχε προηγουμένως καταργηθεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν- ενώ ταυτόχρονα απαγορεύει στις τρανς γυναίκες να ανταγωνίζονται στα γυναικεία αθλήματα σε οποιοδήποτε επίπεδο.
Δεσμεύτηκε το 2023 να συγκαλέσει μια επιτροπή του FDA για να διερευνήσει συνδέσεις μεταξύ ορμονικών θεραπειών και ζητημάτων συμπεριφοράς.
Πολλοί δυνητικοί αποδέκτες έχουν ήδη ολοκληρώσει τις προτάσεις τους, πράγμα που σημαίνει ότι ορισμένες απονομές χάριτος θα ήταν σε μεγάλο βαθμό συμβολικές. Αυτή θα ήταν μια ευπρόσδεκτη κίνηση για ορισμένους από τους πιο σκληροπυρηνικούς υποστηρικτές του, ορισμένοι από τους οποίους ζητούν να απελευθερωθούν όλοι, «ακόμη και οι βίαιοι».
Αντιστροφή εντολής για ηλεκτρικά οχήματα
Αν και δεν υπάρχει στην πραγματικότητα ομοσπονδιακή εντολή για ηλεκτρικά οχήματα, ο Τραμπ υποσχέθηκε να τερματίσει αυτό που ονόμασε «την παράφορη εντολή για ηλεκτρικά οχήματα της Κάμαλα» σε μια προεκλογική συγκέντρωση στο Μίσιγκαν τον Νοέμβριο.
Αυτό φαίνεται να στοχεύει τα πρότυπα εκπομπών καυσαερίων του Μπάιντεν και τους στόχους οχημάτων μηδενικών εκπομπών της Καλιφόρνια. Είπε στον podcaster Joe Rogan ότι μπορεί να χρειαστούν δύο ημέρες.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Τραμπ είπε χωριστά ότι «θέλουμε οι άνθρωποι να αγοράζουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα», αλλά έχει αντιταχθεί ιστορικά στις εντολές, ανατρέποντας τους κανόνες ρύπανσης της εποχής Ομπάμα.
Κρυπτονομίσματα
Ο Τραμπ φέρεται να αναμένεται να δημιουργήσει ένα στρατηγικό απόθεμα Bitcoin των ΗΠΑ, μαζί με τον «κρυπτοτσάρο» του Ντέιβιντ Σακς, πρώην στέλεχος της PayPal. Το bitcoin έφτασε σε υψηλά ρεκόρ πριν από την ορκωμοσία του, με τις αγορές να αναμένουν σημαντικές πολιτικές φιλικές προς τα κρυπτογράφηση από τη διοίκησή του.
Προσθέτοντας στη δυναμική, ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Σέροντ Μπράουν, ένας πολέμιος της κρυπτογράφησης, εκδιώχθηκε στο Οχάιο από τον Ρεπουμπλικανό επιχειρηματία του blockchain, Μπέρνι Μορένο, ο οποίος ορκίστηκε στη Γερουσία αυτό το μήνα μετά την υποστήριξη μιας εκστρατείας 40 εκατομμυρίων δολαρίων.
Βαθιά κρατική κάθαρση
Ο Τραμπ υποσχέθηκε άμεση δράση για την «κατεδάφιση του βαθέος κράτους», σχεδιάζοντας να αναβιώσει το εκτελεστικό του διάταγμα Schedule F από το 2020. Αυτό θα επαναταξινομούσε δεκάδες χιλιάδες ομοσπονδιακούς υπαλλήλους ως πολιτικούς διορισμένους, καθιστώντας ευκολότερη την απόλυσή τους.
Η κίνηση θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει δραματικά το ομοσπονδιακό εργατικό δυναμικό, αν και πιθανότατα θα αντιμετωπίσει σφοδρή νομική αντίθεση.
Διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία
Η πιο επαναλαμβανόμενη υπόσχεση του Τραμπ τον τελευταίο χρόνο ήταν η υπόσχεσή του να τερματίσει τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας πριν καν αναλάβει καθήκοντα- μια προθεσμία που έχει ήδη παρέλθει.
Τώρα, η ομάδα του έχει στραφεί σε διαπραγματεύσεις από την πρώτη μέρα. «Γνωρίζω τον (Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ) Ζελένσκι πολύ καλά και τον (Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ) Πούτιν πολύ καλά… με σέβονται», είπε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια της συζήτησής του με την Kάμαλα Χάρις τον Σεπτέμβριο.
Αυτή η υπόσχεση έχει «μαλακώσει» μετά τη νίκη του στις εκλογές. Σε συνέντευξή του τον Δεκέμβριο στο περιοδικό Time, ο Τραμπ αναγνώρισε ότι «η Μέση Ανατολή είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζεται πιο εύκολα από αυτό που συμβαίνει με τη Ρωσία και την Ουκρανία».
Εκτός από το ότι η ομάδα του πρότεινε ότι θα φέρει και τους δύο ηγέτες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την πρώτη μέρα, επέκτεινε το χρονοδιάγραμμα για την επίλυση της σύγκρουσης σε έξι μήνες.
