Σε ηλικία 89 ετών πέθανε ο βραβευμένος με Νόμπελ Ιατρικής Λικ Μοντανιέ, που είχε τιμηθεί με Νόμπελ Ιατρικής το 2008 για την ανακάλυψη του ιού HIV.
Την είδηση μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, επικαλούμενο τον δήμαρχο της γαλλικής πόλης Νεϊγϊ-Συρ-Σεν.
Είχε προηγηθεί σχετική είδηση, αργά χθες Τετάρτη από το γαλλικό περιοδικό France Soir, χωρίς ωστόσο να επιβεβαιωθεί από την οικογένεια του εκλιπόντος επιστήμονα.
Ποιος ήταν ο Λικ Μοντανιέ
Ο Μοντανιέ βραβεύτηκε με Νόμπελ το 2008 μαζί με την Γαλλίδα Φρανσουάζ Μπαρ-Σινουσί και τον Γερμανό Χάραλντ τσουρ Χάουζεν.
Γεννήθηκε το 1932 στη Γαλλία και απέκτησε διδακτορικό στην ιολογία στο πανεπιστήμιο του Παρισιού. Αργότερα έγινε διευθυντής του Παγκόσμιου Ιδρύματος για την Έρευνα και την Πρόληψη του AIDS στο Παρίσι.
Με λεπτά μεταλλικά γυαλιά, φωτεινή ματιά και ένα πρόσωπο που εξακολουθεί να μοιάζει με παιδιού στα 80 του χρόνια, ο ιολόγος περιέγραφε τον εαυτό του ως «περιθωριακό» με λευκό παλτό, παρά τις διεθνείς δάφνες του, με το βραβείο Νόμπελ που του απονεμήθηκε το 2008 για μια ανακάλυψη που έκανε ένα τέταρτο του αιώνα νωρίτερα.
Προτού ξεσπάσει η επιδημία του AIDS, ο Μοντανιέ είχε κάνει σημαντικές ανακαλύψεις σχετικά με τη φύση των ιών και συνεισέφερε στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι ιοί μπορούν να αλλάξουν τις γενετικές πληροφορίες του οργανισμού των ξενιστών.
Η έρευνά του για την ιντερφερόνη, μίας ομάδας πρωτεϊνών που «δραστηριοποιεί» την προστατευτική άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι στους ιούς, άνοιξε επίσης δρόμους για θεραπείες ιογενών ασθενειών.
Η άνοδος και η πτώση
O πολυβραβευμένος επιστήμονας είχε εργαστεί σε πολλά επιστημονικά ιδρύματα. Υπήρξε ομότιμος διευθυντής έρευνας στο CNRS, καθηγητής στο Ινστιτούτο Παστέρ, διευθυντής του Κέντρου Μοριακής και Κυτταρικής Βιολογίας στο Queens College του City University της Νέας Υόρκης και διευθυντής ερευνητικού ινστιτούτου στο Πανεπιστήμιο Jiao-tong της Σαγκάης. Υποστήριξε, επίσης, μέσω της έρευνάς του την Ακαδημία Επιστημών, αλλά και την Εθνική Ακαδημία Ιατρικής.
Αμφισβητήθηκε στη δύση της ζωής του για αμφίβολες θεωρίες, αλλά συνδέθηκε για πάντα με την ανακάλυψη του ιού του AIDS, η οποία του χάρισε το περίφημο βραβείο Νόμπελ Ιατρικής. «Πάντα αναζητούσα το ασυνήθιστο. Μου είναι δύσκολο να δουλέψω πάνω σε μια ήδη καθιερωμένη τάση», έλεγε ο βιολόγος αυτός του ιού σε ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στο έργο του, το οποίο ο ίδιος χαρακτήρισε «θειούχο» σχετικά με τη «μνήμη του νερού», το οποίο μεταδόθηκε από το France 5 τον Ιούλιο του 2014.
Τι έλεγε τον Απρίλιο για τον κορονοϊό
Ο Λικ Μοντανιέ πυροδότησε διαμάχη το 2020 λέγοντας ότι πίστευε πως ο νέος κορονοϊός δημιουργήθηκε σε ένα κινεζικό εργαστήριο. Οι αμφιλεγόμενες δηλώσεις του για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της Covid-19 τον είχαν ξαναφέρει τα τελευταία χρόνια στο προσκήνιο, με τον ίδιο να κερδίζει τη συμπάθεια των μελών του αντιεμβολιαστικού κινήματος και να δέχεται επικρίσεις από μεγάλη μερίδα της επιστημονικής κοινότητας.
O Γάλλος καθηγητής που ανακάλυψε το 1982 τον ιό του AIDS μαζί με τη συνάδελφό του Φρανσουάζ Μπαρέ Σινουσί και είχαν τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής, μιλώντας τον Απρίλιο στο Γαλλικό Πρακτορείο υποστήριξε ότι ο κορονοϊός δημιουργήθηκε σε εργαστήριο και προοριζόταν ως εμβόλιο κατά του HIV.
Οι επανειλημμένες θέσεις του κατά των εμβολίων του απέφεραν τον Νοέμβριο του 2017 μια καυστική και επίσημη καταδίκη από 106 μέλη των Ακαδημιών Επιστήμης και Ιατρικής.
Από την καταξίωση στο περιθώριο
Υπερασπίστηκε το «μικροβιακό μονοπάτι», το οποίο ωστόσο ήταν ανοικτό σε αμφισβήτηση, για την εξήγηση του αυτισμού. Υιοθέτησε την ομόφωνα απορριφθείσα θέση του Γάλλου ερευνητή Jacques Benveniste, σύμφωνα με την οποία το νερό διατηρεί το αποτύπωμα (τη “μνήμη”) ουσιών που δεν υπάρχουν πλέον σε αυτό.
Σύμφωνα με το france24, υποστήριξε τις θεωρίες σχετικά με την εκπομπή ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων από το DNA και προώθησε την παπάγια ως φάρμακο για ορισμένες ασθένειες.
Ένα «αργό επιστημονικό ναυάγιο»
Η Le Figaro περιγράφει την καριέρα του ως «αργό επιστημονικό ναυάγιο». Κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, διακρίθηκε και πάλι, υποστηρίζοντας ότι ο ιός SARS-CoV-2 είχε τροποποιηθεί στο εργαστήριο με την προσθήκη «αλληλουχιών, κυρίως του HIV» και ότι τα εμβόλια ήταν υπεύθυνα για την εμφάνιση των παραλλαγών.
Οι θέσεις αυτές, στις οποίες αντιτίθενται ιολόγοι και επιδημιολόγοι, έχουν δυσφημίσει ακόμη περισσότερο έναν επιστήμονα που έχει γίνει «παρίας» μεταξύ των συναδέλφων του.