Δυσάρεστα νέα για τους λάτρεις της «Μαργαρίτας», καθώς το βασικό συστατικό του δημοφιλούς κοκτέιλ, η αγαύη, απειλείται από την κλιματική κρίση.
Ποτά που προέρχονται από αυτό το φυτό, όπως η τεκίλα και το μεσκάλ, ήταν η ταχύτερα αναπτυσσόμενη κατηγορία αλκοολούχων ποτών το 2022, σύμφωνα με το Συμβούλιο Αποσταγμένων Αλκοολούχων Ποτών των ΗΠΑ. Οι αναλυτές λένε μάλιστα ότι μπορεί σύντομα να ξεπεράσει τη βότκα ως το ποτό με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στη χώρα.
Ωστόσο, επιστήμονες από όλο τον κόσμο έχουν καταστήσει σαφές ότι η έλλειψη νερού που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή, θα έχει μεγάλο αντίκτυπο και στην παραγωγή τροφίμων.
Το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά, δυστυχώς, δεν γλιτώνουν από αυτή την πρόβλεψη. Μια μελέτη του 2019 διαπίστωσε ότι η κλιματική κρίση, σε συνδυασμό με την υπερβόσκηση από την εκτροφή βοοειδών και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, μπορεί να διαταράξει τη διανομή και την καλλιέργεια της αγαύης, του κύριου συστατικού της τεκίλας.
Παρά το γεγονός ότι η αγαύη είναι ένα φυτό ανθεκτικό στην ξηρασία που μπορεί να ευδοκιμήσει σε υψηλές θερμοκρασίες με λίγο έως καθόλου νερό, η Omanjana Goswami, επιστήμονας τροφίμων και περιβάλλοντος από την Ένωση Ανησυχούντων Επιστημόνων, δήλωσε ότι ο κύκλος ζωής της αγαύης είναι πολύ εύθραυστος για να αντέξει τις ακραίες αλλαγές που προκαλεί η κλιματική κρίση – από την ακραία ξηρασία έως τις θανατηφόρες καταιγίδες, όπως αυτή που μόλις βίωσε η Καλιφόρνια.
«Η αγαύη είναι ένα φυτό της ερήμου, οπότε φυσικά οτιδήποτε κινείται προς αυτόν τον καιρό που μοιάζει με έρημο θα βοηθήσει αυτή την καλλιέργεια να ευδοκιμήσει», δήλωσε η Goswami στο CNN. «Αλλά δυστυχώς, οι επιπτώσεις του κλίματος δεν είναι γραμμικές. Δεν σημαίνει ότι καθώς οι θερμοκρασίες θερμαίνονται, αυτό θα παραμείνει σταθερό».
Σε κίνδυνο και τα έντομα που μεταφέρουν γύρη
Εκτός από το ότι τα φυτά αγαύης είναι ευαίσθητα στις καιρικές συνθήκες, υπάρχει επίσης μια σημαντική κλιματική απειλή για τους επικονιαστές, τα έντομα δηλαδή που απευθερώνουν και μεταφέρουν γύρη από τους στήμονες ενός άνθους στο στίγμα ενός άλλου άνθους.
Οι μέλισσες, οι πεταλούδες και οι νυχτερίδες επικονιάζουν περίπου το 30% των τροφίμων που καταλήγουν στο τραπέζι μας. Οι νυχτερίδες, όπως και τα πτηνά, θεωρούνται επίσης σημαντικός διασκορπιστής σπόρων. Όμως, καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, ο καιρός γίνεται πιο ακραίος και οι εποχές αλλάζουν, αυτοί οι επικονιαστές κινδυνεύουν να υποστούν σημαντικές διαταραχές.
Η άνοδος της θερμοκρασίας έχει γίνει μια αυξανόμενη ανησυχία για τη μεξικανική νυχτερίδα με μακριά μύτη – ένα βασικό είδος για την τεκίλα.
«Δεν θα είχατε τεκίλα αν δεν είχατε νυχτερίδες, επειδή είναι το μόνο πράγμα που επικονιάζει το φυτό αγαύη που φτιάχνει τεκίλα», δήλωσε στο CNN ο Ron Magill, διευθυντής επικοινωνίας και ειδικός σε θέματα άγριας ζωής στο ζωολογικό κήπο του Μαϊάμι.
Υπάρχουν εκατοντάδες είδη αγαύης, αλλά μόνο ένα – το φυτό αγαύης Weber Azul – παράγει τεκίλα. Άλλα είδη αγαύης εγκαταλείφθηκαν στο Μεξικό και στις ερημικές περιοχές των νοτιοδυτικών ΗΠΑ. Σύμφωνα με το νόμο, για να θεωρηθεί αυθεντική τεκίλα, το απόσταγμα πρέπει να προέρχεται από την περιοχή Τεκίλα στο Μεξικό. Διαφορετικά, τα λικέρ από αγαύη που παράγονται σε μέρη όπως η Καλιφόρνια μπορούν να χαρακτηριστούν μόνο ως απόσταγμα αγαύης.
Λόγω της μεγάλης ζήτησης για τα αποστάγματα αγαύης, είναι εύκολο για τους αγρότες να πέσουν στην πρακτική της μονοκαλλιέργειας, όπου επαναχρησιμοποιούν το ίδιο έδαφος για να καλλιεργήσουν μια μόνο καλλιέργεια, οδηγώντας σε απώλεια της γενετικής ποικιλότητας, δήλωσαν οι επιστήμονες στο CNN.
Αυτό περιλαμβάνει μέρη όπως η Καλιφόρνια, όπου οι αγρότες δεν βασίζονται σε εξωτερικούς επικονιαστές, όπως οι νυχτερίδες, για να καλλιεργήσουν τις καλλιέργειες αγαύης τους.
Αλλά ορισμένοι ερευνητές, όπως ο Ron Runnebaum, επίκουρος καθηγητής αμπελουργίας και οινολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις, επιδιώκουν να εξερευνήσουν περισσότερη από αυτή τη γενετική ποικιλομορφία για να δουν ποιες παραλλαγές εκτός από τη μπλε αγαύη μπορούν να προσαρμοστούν και να επιβιώσουν σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα για να αποφύγουν την απώλεια ποικιλομορφίας.
«Για εμάς, στις Ηνωμένες Πολιτείες, και ειδικά στην Καλιφόρνια, υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με το πώς θα μπορούσαμε να το καλλιεργήσουμε οικονομικά ως καλλιέργεια, ως έναν τρόπο διαφοροποίησης των χαρτοφυλακίων των αγροτών, καθώς αντιμετωπίζουν έλλειψη νερού, καθώς και αυτά τα άλλα ακραία γεγονότα, είτε πρόκειται για παρατεταμένες ξηρασίες είτε για αφθονία νερού σε σύντομο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Runnebaum στο CNN.
Οικονομική ευκαιρία
Τα φυτά αγαύης απαιτούν ελάχιστο πότισμα και μπορούν να επιτρέψουν στους αγρότες να φυτέψουν καλλιέργειες σε εκτάσεις που διαφορετικά θα είχαν αχρηστευτεί λόγω έλλειψης νερού. Και ενώ χρειάζονται έξι έως οκτώ χρόνια για να ωριμάσουν τα φυτά αγαύης, οι επιστήμονες λένε ότι τα φυτά αγαύης μπορούν επίσης να απορροφήσουν από την ατμόσφαιρα, τη ρύπανση του άνθρακα που θερμαίνει τον πλανήτη.
Δεδομένων αυτών των πλεονεκτημάτων – και καθώς η Δύση βρίσκεται σε πολυετή ξηρασία – ο Craig Reynolds, καλλιεργητής αγαύης και ιδρυτικός διευθυντής του Συμβουλίου Αγαύης της Καλιφόρνιας, δήλωσε ότι βλέπει τα αποστάγματα αγαύης ως μια οικονομική ευκαιρία σε ένα θερμότερο και ξηρότερο μέλλον.
Πριν από οκτώ χρόνια, ο Craig Reynolds άρχισε να καλλιεργεί αγαύη στη Βόρεια Καλιφόρνια ως πείραμα για να δει αν θα ήταν μια βιώσιμη καλλιέργεια ως απάντηση στη λειψυδρία.
«Μας έχει δοθεί μεγάλη προσοχή, επειδή το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους αγρότες είναι το νερό», δήλωσε στο CNN. Οι «σοβαρές περικοπές και τα επιδόματα υπόγειων υδάτων στις παραδόσεις των κρατικών και ομοσπονδιακών υδατικών έργων και η αγρανάπαυση εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων στην Καλιφόρνια και η προβλεπόμενη μακροπρόθεσμη αγρανάπαυση των γεωργικών εκτάσεων» προκαλούν το αυξανόμενο ενδιαφέρον, είπε.
Με τη βοήθεια του πανεπιστημίου UC Davis, περισσότεροι πόροι πηγαίνουν στην έρευνα για τη βιωσιμότητα της καλλιέργειας με χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό, ιδίως υπό το ραγδαία μεταβαλλόμενο κλίμα. Ο Reynolds δήλωσε ότι οι βιομηχανίες πρέπει να αρχίσουν να προσαρμόζονται και να σκέφτονται τρόπους επιβίωσης σε ένα θερμότερο και ξηρότερο μέλλον.
«Θα υπάρξουν κάποιες αποτυχίες και αναποδιές εδώ και εκεί», δήλωσε ο Reynolds. «Δεν ελπίζω να αλλάξει το κλίμα. Είμαι απλώς ρεαλιστής στο ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να επιβραδύνουμε την κλιματική αλλαγή, αλλά πρέπει ταυτόχρονα να έχουμε και στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή που συμβαίνει – και η αγαύη είναι απλώς μέρος της στρατηγικής προσαρμογής».
