Το 2022 ήταν το δεύτερο πιο ζεστό έτος που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, δήλωσαν σήμερα επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η κλιματική αλλαγή προκάλεσε ακραίες θερμοκρασίες-ρεκόρ που είχαν αποτέλεσμα τη μείωση της σοδειάς, το στέρεμα ποταμών και χιλιάδες θανάτους.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus για την κλιματική αλλαγή (C3S), το 2022 ήταν επίσης το πέμπτο πιο ζεστό έτος στον κόσμο με μικρή διαφορά. Το C3S τηρεί αρχεία από το 1950, όμως άλλες, μεγαλύτερες βάσεις δεδομένων επιβεβαιώνουν πως το 2022 ήταν το πέμπτο πιο ζεστό έτος στον κόσμο τουλάχιστον από το 1850.
Οι συνέπειες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή
Η Βόρεια και η Δυτική Ευρώπη βίωσαν παρατεταμένους και έντονους καύσωνες κατά τη διάρκεια του έτους. Μεγάλο μέρος της ηπείρου υπέστη ξηρασία και οι εκπομπές πυρκαγιών το καλοκαίρι ήταν οι υψηλότερες των τελευταίων 15 ετών.
Η θερμοκρασία του πλανήτη είναι τώρα 1,2 βαθμό Κελσίου πιο πάνω σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, ως αποτέλεσμα της προκαλούμενης από τον άνθρωπο κλιματικής αλλαγής, ανέφερε το C3S. Σύμφωνα με την Copernicus, οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί περισσότερο από το διπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου των τελευταίων τριών δεκαετιών. Τα οκτώ τελευταία έτη ήταν τα πιο ζεστά στον κόσμο, ανέφερε το C3S.
«Ζούμε ήδη τις καταστροφικές συνέπειες του θερμαινόμενου κόσμου μας με την κλιματική αλλαγή», δήλωσε η αναπληρώτρια διευθύντρια του C3S Σαμάνθα Μπέρτζες, που έκανε έκκληση για επείγουσα δράση για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες.
Θερμοκρασίες ρεκόρ στην Ευρώπη
Το περασμένο καλοκαίρι ήταν το πιο ζεστό στα χρονικά στην Ευρώπη, με τη θερμοκρασία να καταρρίπτει ρεκόρ σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Κροατία. Έντονοι καύσωνες είχαν αποτέλεσμα περισσότερους από 20.000 «υπερβάλλοντες» θανάτους σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Βρετανία.
Από τις 27 ευρωπαϊκές χώρες που ανέλυσε ο Guardian, οι 12 κατέγραψαν την υψηλότερη ανωμαλία θερμοκρασίας που έχουν καταγράψει ποτέ για τουλάχιστον έναν μήνα το 2022. Σε κάθε περίπτωση, οι ανωμαλίες ήταν πάνω από 1,9 C πάνω από τη μέση θερμοκρασία που καταγράφηκε μεταξύ 1991 και 2020 για τουλάχιστον ένα μήνα.
Οι υψηλότερες αυξήσεις της θερμοκρασίας καταγράφηκαν στα τέλη του καλοκαιριού, τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο. Στην Αυστρία, ο μέσος όρος του Οκτωβρίου 2022 ήταν κατά 3,3 βαθμοί Κελσίου θερμότερος από τη μέση θερμοκρασία Οκτωβρίου που καταγράφηκε μεταξύ 1991 και 2020.
Η Γαλλία και η Σλοβενία κατέγραψαν επίσης θερμοκρασιακές ανωμαλίες της τάξης των 3 βαθμών Κελσίου ή περισσότερο εκείνο το μήνα. Τέλος, η Κροατία και η χώρα μας, παρουσίασαν και οι δύο, άνοδο 3 βαθμούς Κελσίου τον Δεκέμβριο.
Η λειψυδρία πιο έντονη από ποτέ
Σε συνδυασμό με τη λειψυδρία, η ζέστη προκάλεσε εκτεταμένη ξηρασία που σύμφωνα με τις αρχικές αναλύσεις ήταν η χειρότερη των τελευταίων 500 ετών στην Ευρώπη. Η χαμηλή στάθμη του νερού των ποταμών είχε αποτέλεσμα καθυστερήσεις στον Ρήνο της Γερμανίας, ενώ η λειψυδρία έπληξε την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας και μείωσε τις σοδειές καλαμποκιού και σογιελαίου.
Τεράστιες ζώνες του πλανήτη κατέγραψαν περισσότερες περιόδους ξηρασίας από το κανονικό κατά την διάρκεια του 2021 υπό την επήρεια της κλιματικής αλλαγής και του φαινομένου La Nina, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας (WMO) στην πρώτη του ετήσια έκθεση για την κατάσταση των παγκόσμιων υδάτινων πόρων.
Σήμερα, 3.6 δισεκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι με ανεπαρκή πρόσβαση στο νερό τουλάχιστον για έναν μήνα ετησίως. Ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί στα τουλάχιστον 5 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, σύμφωνα με την έκθεση, που υπενθυμίζει επίσης ότι ανάμεσα στο 2001 και το 2018, το 74% του συνόλου των φυσικών καταστροφών συνδεόταν με το νερό.
Η ζεστή, ξηρή περίοδος πυροδότησε δασικές πυρκαγιές σε χώρες από την Ισπανία μέχρι τη Σλοβενία, με αποτέλεσμα περισσότερες εκπομπές σε όλη την ΕΕ και τη Βρετανία από οποιοδήποτε άλλο καλοκαίρι τα τελευταία 15 χρόνια.
Στη Βρετανία το 2022 ήταν το πιο ζεστό έτος, ανέφερε την περασμένη εβδομάδα η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας.
Πως θα αντιστραφεί η κατάσταση
Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα σταματήσουν να αυξάνονται μόνο αν οι χώρες μειώσουν τις εκπομπές τους στο «καθαρό μηδέν» — αυτό σημαίνει ότι δεν θα εκπέμπουν περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα από όσα απομακρύνουν.
Η 27μελής ΕΕ, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία και άλλες χώρες δεσμεύθηκαν να επιτύχουν αυτόν τον στόχο μέχρι το 2050, με την Κίνα και την Ινδία να σκοπεύουν να τον φθάσουν αργότερα.
Παρά αυτές τις μακροπρόθεσμες υποσχέσεις, οι παγκόσμιες εκπομπές εξακολουθούν να αυξάνονται. Οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έφθασαν κατά μέσο όρο τα 417 ppm το 2022 — το υψηλότερο επίπεδο σε πάνω από δύο εκατομμύρια χρόνια, ανέφερε το C3S.
Άλλες περιοχές βρέθηκαν αντιμέτωπες με ένα έτος κλιματικής καταστροφής, καθώς η παγκόσμια υπερθέρμανση εξακολούθησε να πλήττει πιο σκληρά τους φτωχούς και ευάλωτους πληθυσμούς του πλανήτη. Οι πλημμύρες στο Πακιστάν προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 1.700 ανθρώπων, ενώ η ξηρασία αποδεκάτισε το ζωικό κεφάλαιο στη Σομαλία.
