Η Ουκρανία ετοιμάζεται να καθίσει στο σκαμνί για εγκλήματα πολέμου τους πρώτους Ρώσους στρατιώτες που επιχειρούσαν με τις δυνάμεις του ρωσικού στρατού στη χώρα και που κατηγορούνται για στοχοποίηση ή και δολοφονία αμάχων.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ που μεταδίδει κατ’ αποκλειστικότητα ο βρετανικός Guardian, τρεις Ρώσοι αιχμάλωτοι πολέμου που κατηγορούνται για στοχοποίηση ή δολοφονία αμάχων, καθώς και ένας στρατιώτης που φέρεται να σκότωσε έναν άνδρα πριν βιάσει κατ’ εξακολούθηση τη σύζυγό του, πρόκειται να καθίσουν στο εδώλιο του κατηγορουμένου στις πρώτες δίκες για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.
Στα τέλη Απριλίου, προκαταρκτική έρευνα σε βάρος δέκα Ρώσων στρατιωτών που θεωρούνται ύποπτοι για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στην Μπούτσα ξεκίνησε η γενική εισαγγελία της Ουκρανίας, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουμε την κατάληξη της υπόθεσης.
Στο δημοσίευμα τονίζεται πως περισσότερα από 10.700 εγκλήματα έχουν καταγραφεί από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία από το γραφείο του γενικού εισαγγελέα της χώρας, με επικεφαλής την Ιρίνα Βενεντίκτοβα, και μια χούφτα υποθέσεις έχουν τώρα κατατεθεί ή είναι έτοιμες να κατατεθούν σε αυτό που σηματοδοτεί ένα σημείο καμπής περισσότερο από δύο μήνες μετά την έναρξη του πολέμου.
Η Ουκρανία έχει ξεκινήσει 5.600 έρευνες για εγκλήματα πολέμου που φέρεται να διαπράχθηκαν στο έδαφός της αφότου ξεκίνησε η ρωσική εισβολή, έχει δηλώσει εδώ και ημέρες η γενική εισαγγελέας της Ουκρανίας Ιρίνα Βενεντίκτοβα στο βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο Sky News.
Ο πρώτος Ρώσος που θα δικαστεί για τον πόλεμο στην Ουκρανία
Ο Βάντιμ Σισιμαρίν, ένας 21χρονος διοικητής της Μεραρχίας Τεθωρακισμένων, ο οποίος βρίσκεται επί του παρόντος υπό ουκρανική κράτηση, αναμένεται να είναι ο πρώτος που θα δικαστεί για την φερόμενη δολοφονία ενός 68χρονου άνδρα στην Ουκρανία.
Ο Ρώσος λοχίας, φέρεται να πολεμούσε στην περιοχή Σούμι στη βορειοανατολική Ουκρανία όταν σκότωσε έναν πολίτη, τέσσερις μόλις ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, στις 28 Φεβρουαρίου στο χωριό Τσουπαχίβκα. Κατηγορείται ότι οδηγούσε ένα κλεμμένο αυτοκίνητο μαζί με άλλους τέσσερις στρατιώτες καθώς προσπαθούσε να διαφύγει από τους Ουκρανούς μαχητές και πυροβόλησε τον άοπλο άνδρα που έκανε ποδήλατο ενώ μιλούσε στο τηλέφωνό του. Σύμφωνα με τους εισαγγελείς, του δόθηκε εντολή «να σκοτώσει έναν πολίτη για να μην τον καταγγείλει (αυτόν και τους στρατιώτες) στους Ουκρανούς υπερασπιστές».
Το έγκλημα λέγεται ότι συνέβη κοντά στο σπίτι του θύματος και διαπράχθηκε με τη χρήση ενός τυφέκιου AK-74. Η υπόθεση κατατέθηκε αυτή την εβδομάδα σε ποινικό δικαστήριο στην Ουκρανία. «Είναι εδώ [στην Ουκρανία], τον έχουμε», δήλωσε η Βενεντίκτοβα, μιλώντας από το βαριά οχυρωμένο αρχηγείο της στο Κίεβο, στο βρετανικό μέσο.
Οι εισαγγελείς και οι ερευνητές της SBU έχουν συλλέξει αρκετά στοιχεία για την εμπλοκή του σε παραβίαση των νόμων και των άγραφων κανόνων του πολέμου σε συνδυασμό με φόνο εκ προμελέτης
Ένας εκπρόσωπος της εισαγγελίας πρόσθεσε: «Οι εισαγγελείς και οι ερευνητές της SBU [ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες] έχουν συλλέξει αρκετά στοιχεία για την εμπλοκή του σε παραβίαση των νόμων και των άγραφων κανόνων του πολέμου σε συνδυασμό με φόνο εκ προμελέτης. Για τις πράξεις αυτές αντιμετωπίζει ποινή κάθειρξης 10 έως 15 ετών ή ισόβια κάθειρξη».
Η δίκη δύο Ρώσων στρατιωτών που «σάρωσαν» κατοικημένη περιοχή
Σε χωριστή δίκη αναμένεται να προσαχθούν δύο Ρώσοι στρατιώτες που στις 24 Φεβρουαρίου, την ημέρα που ξεκίνησε η «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» φέρονται να χρησιμοποίησαν ένα σοβιετικό φορτηγό, εξοπλισμένο με πολλαπλό εκτοξευτή ρουκετών 122 χιλιοστών πραγματοποίησαν βομβαρδισμούς σε σπίτια και κτίρια αμάχων στο χωριόΚοζάτσα Λοπάν Lopan στην ευρύτερη περιφέρεια του Χάρκοβο. Επίσης, φέρονται να έπληξαν ένα «εκπαιδευτικό ίδρυμα» στην πόλη Ντεργκατσίβ, βάλλοντας από σημείο στο Μπέλγκοροντ της Ρωσίας.
Οι στρατιώτες πέρασαν αργότερα και πάλι τα σύνορα της Ουκρανίας και συνέχισαν να βομβαρδίζουν στόχους στην περιοχή του Χάρκοβο, όπως υποστηρίζεται από τις ουκρανικές αρχές, αλλά συνελήφθησαν από τις ουκρανικές δυνάμεις και τώρα περιμένουν να δικαστούν. Ο φάκελος της υπόθεσής τους, με την κατηγορία της παραβίασης των νόμων και των άγραφων κανόνων του πολέμου, έχει επίσης κατατεθεί σε ποινικό δικονομικό δικαστήριο στην Ουκρανία, αλλά δεν έχουν εκδοθεί ακόμη ονόματα και φωτογραφίες.
Η φρικιαστική υπόθεση δολοφονίας και βιασμού
Σε μια τελευταία υπόθεση που πιθανώς οδεύει προς ερήμην δίκη του κατηγορούμενου, ένας στρατιώτης που ονομάζεται Μιχαήλ Ρομανόφ, ο οποίος έχει ένα χαρακτηριστικό τατουάζ με μια αρκούδα στο στήθος του, κατηγορείται ότι τον Μάρτιο εισέβαλε σε σπίτι σε ένα χωριό της περιοχής Μπροβάρσκι, δολοφόνησε έναν άνδρα και στη συνέχεια βίασε επανειλημμένα τη γυναίκα του, ενώ «απείλησε την ίδια και το ανήλικο παιδί της με βία και όπλα». Ένας δεύτερος στρατιώτης, φέρεται να βίασε επίσης την 33χρονη γυναίκα, η οποία έχει έναν τετράχρονο γιο.
Η υπόθεση δεν έχει ακόμη κατατεθεί στο δικαστήριο, αλλά το γραφείο του εισαγγελέα στην Ουκρανία μπόρεσε να εξασφαλίσει μια φωτογραφία από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την οποία χρησιμοποίησε το θύμα για να αναγνωρίσει τον άνδρα που φέρεται να της επιτέθηκε. Ο Guardian επικοινώνησε με μια γυναίκα, που πιθανότατα είναι σύντροφος του Ρομάνοφ, ωστόσο εκείνη δεν δέχτηκε να δώσει διευκρινίσεις.
Θέλουμε να δείξουμε σε αυτούς τους εγκληματίες ότι θα τους βρούμε
Σχετικά με τον Ρομάνοφ, η Βενεντίκτοβα δήλωσε: «Η γυναίκα του Ρομάνοφ είναι η μόνη που έχει σχέση με τον Ρομάνοφ. Τώρα δεν ξέρουμε πού βρίσκεται – ίσως πολεμά ακόμη, ίσως είναι στη ρωσική ομοσπονδία, ίσως είναι νεκρός. Δεν ξέρουμε, αλλά θέλουμε να τον διώξουμε ερήμην». Και πρόσθεσε: «Θέλουμε να δείξουμε σε αυτούς τους εγκληματίες ότι θα τους βρούμε. Και θα αποτρέψουμε τους θανάτους άλλων ανθρώπων σε άλλα εδάφη».
Η έρευνα του Δικαστηρίου για τον πόλεμο στην Ουκρανία
Το γραφείο του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) γνωστοποίησε ήδη από τα τέλη Φλεβάρη πως θα ζητήσει έγκριση για να ξεκινήσει έρευνα σχετικά με καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.
Ο εισαγγελέας Καρίμ Καν είχε εκφράσει την Παρασκευή (25/02) την ανησυχία του για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και δήλωσε πως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο μπορεί να ερευνήσει καταγγελίες για εγκλήματα που έχουν ανακύψει στην παρούσα κρίση.
«Το επόμενο βήμα είναι να προχωρήσουμε στη διαδικασία αναζήτησης και εξασφάλισης εξουσιοδότησης από το Προανακριτικό Τμήμα του Δικαστηρίου για να ξεκινήσουμε την έρευνα», αναφέρει το γραφείο του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, που εδρεύει στη Χάγη.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Γαλλίας, Ερίκ Ντιπόν Μορετί, δήλωσε μάλιστα λίγο αργότερα ότι «η διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία είναι απαραίτητη» και πως «η Γαλλία και η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζουν τη δράση του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Καρίμ Χαν και θα παράσχουν δικαστές, ερευνητές και εμπειρογνώμονες».