Το Κρεμλίνο χαρακτήρισε σήμερα τον πρώην ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσώφ μια πολιτική προσωπικότητα που άλλαξε τον ρου της Ιστορίας, αλλά είπε πως ο “ρομαντισμός” του για τις προοπτικές μιας επαναπροσέγγισης με τη Δύση δεν εκπληρώθηκε.
“Ο Γκορμπατσώφ ήταν ένας πολιτικός και μια πολιτική προσωπικότητα που είχε τεράστια επίδραση στον ρου της παγκόσμιας Ιστορίας. Ηγήθηκε της χώρας μας στη διάρκεια μιας περιόδου πολύπλοκων, δραματικών αλλαγών, και μεγάλων προσκλήσεων στην εξωτερική πολιτική, οικονομικών και κοινωνικών”, ανέφερε ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν σε συλλυπητήριο τηλεγράφημα που έδωσε στη δημοσιότητα το Κρεμλίνο.
Ο Πούτιν, που υπηρετούσε στην KGB, την υπηρεσία ασφαλείας της Σοβιετικής Ένωσης, όταν ο Γκορμπατσώφ ήταν στην εξουσία, είπε πως ο πρώην ηγέτης είχε “αντιληφθεί βαθιά” πως το σοβιετικό σύστημα έπρεπε να μεταρρυθμιστεί και “αγωνίστηκε για να προσφέρει τις λύσεις του σε επείγοντα προβλήματα”.
Ο Γκορμπατσώφ πέθανε χθες σε ηλικία 91 ετών. Οι μεταρρυθμίσεις του προανήγγειλαν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου αλλά επιτάχυναν επίσης την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης έπειτα από λιγότερο από επτά χρόνια στην εξουσία. Ενώ στη Δύση αντιμετωπίζεται με σεβασμό, η κληρονομιά του στο εσωτερικό είναι πιο πολύπλοκη, με πολλούς Ρώσους να τον κατηγορούν για τη χαώδη αναστάτωση στην οικονομία και την πτώση του βιοτικού επιπέδου που ακολούθησε.
Μιλώντας σε ένα φόρουμ σήμερα στη Μόσχα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε πως οι ελπίδες του Γκορμπατσώφ για ένα “ειδύλλιο” με τη Δύση ήταν αδικαιολόγητες και έπρεπε να διορθωθούν υπό την ηγεσία του Πούτιν.
“Ήθελε ειλικρινά να πιστέψει πως ο Ψυχρός Πόλεμος θα τελείωνε, και πως θα οδηγούσε σε μια περίοδο αέναου ειδυλλίου ανάμεσα σε μια νέα Σοβιετική Ένωση και τον κόσμο, τη Δύση”, είπε ο Πεσκόφ. “Ο ρομαντισμός δεν δικαιολογείτο. Δεν υπήρξε καμία ρομαντική περίοδος, ο μήνας του μέλιτος δεν εκπληρώθηκε και η αιμοδιψία των αντιπάλων μας έδειξε το πρόσωπό της. Είναι καλό ότι το συνειδητοποιήσαμε εγκαίρως και το κατανοήσαμε”, πρόσθεσε.
Μουράτοφ για Γκορμπατσώφ: «Προτιμούσε την ειρήνη από την προσωπική εξουσία»
Ο βραβευθείς με Νόμπελ Ειρήνης Ρώσος δημοσιογράφος Ντμίτρι Μουράτοφ απέτισε σήμερα φόρο τιμής στον Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, ο οποίος απεβίωσε χθες, λέγοντας ότι ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης προτιμούσε την ειρήνη από την “προσωπική εξουσία”.
“Ας το κρατήσουμε αυτό στη μνήμη μας για πάντα: αγαπούσε τη γυναίκα του περισσότερο από τη δουλειά του, έβαζε τα ανθρώπινα δικαιώματα πάνω από το κράτος, έδινε περισσότερη αξία σε έναν ειρηνικό ουρανό από την προσωπική εξουσία”, σημείωσε ο Μουράτοφ σε άρθρο που δημοσίευσε στον ιστότοπο της ανεξάρτητης εφημερίδας Novaïa Gazeta, στην κυκλοφορία της οποίας είχε βοηθήσει ο Γκορμπατσώφ. “Μισούσε τον πόλεμο. Μισούσε την ‘ρεαλπολιτίκ’.
Ήταν πεπεισμένος ότι η εποχή που τα προβλήματα του κόσμου λυνόντουσαν με τη βία είχε παρέλθει (…) Απελευθέρωσε πολιτικούς κρατούμενους”, συνεχίζει ο Μουράτοφ στο εγκώμιο που πλέκει στον εκλιπόντα.
Ο Γκορμπατσώφ “χάρισε στη χώρα μας και στον κόσμο ένα απίστευτο δώρο: μας χάρισε 30 χρόνια ειρήνης. Χωρίς την απειλή παγκόσμιου πυρηνικού πολέμου. Ποιος είναι ικανός να κάνει το ίδιο;”, τονίζει. Πέραν του φόρου τιμής που αποτίει στον Γκορμπατσώφ, οι δηλώσεις του Μουράτοφ απηχούν επίσης ένα κατηγορώ προς τον σημερινό πρόεδρο της Ρωσίας εν μέσω της στρατιωτικής επίθεσης στην Ουκρανία και της μεγάλης ενίσχυσης της καταστολής στη Ρωσία, σύμφωνα με το AFP.
Ωστόσο το όνομα του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν δεν αναφέρεται πουθενά στο κείμενο του Μουράτοφ, προσθέτει το πρακτορείο. Ο Γκορμπατσόφ είχε ισχυρούς δεσμούς με την ανεξάρτητη αυτή εφημερίδα στη Ρωσία, τη Νόβαγια Γκαζέτα, της οποίας ο Μουράτοφ είναι διευθυντής. Ο τιμηθείς πέρυσι με Νόμπελ Ειρήνης αναγκάστηκε να αναστείλει την έκδοσή της στη Ρωσία τον Μάρτιο λόγω της καταστολής.
Ο Γκορμπατσώφ είχε κυρίως βοηθήσει οικονομικά την εφημερίδα, η οποία κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1993, με το χρηματικό έπαθλο του Νόμπελ Ειρήνης με το οποίο τιμήθηκε εκείνος, το 1990.
ΥΠΕΞ για Γκορμπατσώφ: «Ένας μεγάλος Ευρωπαίος»
Τη λύπη του για το θάνατο του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ εξέφρασε με ανάρτησή του στο Twitter το υπουργείο Εξωτερικών, κάνοντας λόγο για έναν «μεγάλο Ευρωπαίο» που συνέβαλε καθοριστικά στον εκδημοκρατισμό της χώρας του.
«Ειλικρινή συλλυπητήρια στους οικείους του και στον λαό της Ρωσίας» κατέληξε.
https://twitter.com/GreeceMFA/status/1564856370767208450?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1564856370767208450%7Ctwgr%5E34d3c115b2b8465c27e7d97e01a331686282d4e8%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.aftodioikisi.gr%2Fipourgeia%2Fypex-gia-gkormpatsof-enas-megalos-eyropaios%2F
ΝΑΤΟ: «Το όραμά του για έναν καλύτερο κόσμο παραμένει ένα παράδειγμα»
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ απέτισε σήμερα φόρο τιμής στον πρώην ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, εκτιμώντας πως “το όραμά του για έναν καλύτερο κόσμο παραμένει ένα παράδειγμα”.
“Οι ιστορικές μεταρρυθμίσεις του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ οδήγησαν στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, συνέβαλαν να τεθεί τέλος στον Ψυχρό Πόλεμο και άνοιξαν την πιθανότητα μιας σύμπραξης ανάμεσα στη Ρωσία και στο ΝΑΤΟ”, ανέφερε ο Στόλτενμπεργκ στο Twitter.
Mikhail #Gorbachev’s historic reforms led to the dissolution of the Soviet Union, helped end the Cold War & opened the possibility of a partnership between #Russia & #NATO. His vision of a better world remains an example.
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) August 31, 2022
Η «θετική συμβολή» του Γκορμπατσώφ στην επαναπροσέγγιση Πεκίνου-Μόσχας
Η Κίνα απηύθυνε σήμερα τα συλλυπητήριά της στην οικογένεια του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ και χαιρέτισε τον ρόλο του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης στην επαναπροσέγγιση ανάμεσα στο Πεκίνο και στη Μόσχα έπειτα από τρεις δεκαετίες διακοπής των σχέσεων.
“Ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ συνέβαλε με θετικό τρόπο στην εξομάλυνση των σχέσεων ανάμεσα στην Κίνα και τη Σοβιετική Ένωση”, δήλωσε στους δημοσιογράφους εκπρόσωπος της κινεζικής διπλωματίας, ο Ζιάο Λιζιάν. Έπειτα από 30 χρόνια ιδεολογικών και γεωπολιτικών διαφωνιών ανάμεσα στην Κίνα και την ΕΣΣΔ, ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ μετέβη στο Πεκίνο τον Μάιο του 1989 προκειμένου να επισφραγίσει την εξομάλυνση των σχέσεων με τον τότε ηγέτη της Κίνας Ντενγκ Σιαοπίνγκ.
Εκείνη η ιστορική επίσκεψη του υπ΄αριθμόν ένα Σοβιετικού πραγματοποιήθηκε την ώρα που ένα φοιτητικό κίνημα αμφισβήτησης παρέλυε το Πεκίνο. Οι διαδηλώσεις θα καταστέλλονταν βίαια μερικές εβδομάδες αργότερα στην πλατεία Τιενανμέν. Ενώ ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ αποτελούσε αντικείμενο θαυμασμού στη Δύση, στην Κίνα καταγγελλόταν από την κομμουνιστική εξουσία.
Πολλοί Κινέζοι αξιωματούχοι αποδίδουν το πολιτικό άνοιγμα στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Σύμφωνα με ιδιωτικά σχόλια που έγιναν γνωστά το 2013, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ εκτιμά πως έλειπαν τότε στην ΕΣΣΔ “αληθινοί άνθρωποι” έτοιμοι να υπερασπιστούν το σύστημα.
Μηνύματα από Μπάιντεν και Μακρόν
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν απέτισε φόρο τιμής στον τελευταίο ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, που πέθανε χθες Τρίτη, χαρακτηρίζοντας τον «σπάνιο ηγέτη».
«Ως ηγέτης της ΕΣΣΔ, συνεργάστηκε με τον (αμερικανό τότε) πρόεδρο (Ρόναλντ) Ρέιγκαν για να μειωθούν τα πυρηνικά οπλοστάσια των δύο χωρών μας, προς μεγάλη ανακούφιση των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που προσεύχονταν να τερματιστεί η κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών. Έπειτα από δεκαετίες βάρβαρης πολιτικής καταστολής, υιοθέτησε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις», ανέφερε ο κ. Μπάιντεν στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του.
Επρόκειτο για ενέργειες ενός «σπάνιου ηγέτη», που είχε «τη φαντασία να δει ότι ένα άλλο μέλλον ήταν εφικτό και το θάρρος να διακινδυνεύσει όλη του την καριέρα για να το επιτύχει. Το αποτέλεσμα ήταν ένας ασφαλέστερος κόσμος και μεγαλύτερη ελευθερία για εκατομμύρια ανθρώπους», πρόσθεσε.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απέτισε σήμερα φόρο τιμής στον τελευταίο ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, τον Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, ο οποίος πέθανε χθες Τρίτη, ευχαριστώντας τον για την «δέσμευσή του στην ειρήνη στην Ευρώπη». Ο κ. Μακρόν εξήρε μέσω Twitter τη μνήμη αυτού του «ανθρώπου της ειρήνης οι επιλογές του οποίου άνοιξαν έναν δρόμο για την ελευθερία στους Ρώσους. Η δέσμευσή του στην ειρήνη στην Ευρώπη άλλαξε την κοινή μας ιστορία».
Mes condoléances pour la disparition de Mikhaïl Gorbatchev, homme de paix dont les choix ont ouvert un chemin de liberté aux Russes. Son engagement pour la paix en Europe a changé notre histoire commune.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) August 30, 2022
CNN: Γιατί ο Γκορμπατσόφ θεωρείται «γίγαντας» στη Δύση και παρίας στη Ρωσία
Ο πάλαι ποτέ ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ αφήνει πίσω του μια βαριά πολιτική κληορονομιά, στη Ρωσία που τον μίσησε και τη Δύση που τον αγάπησε.
Ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης πέθανε χθες σε ηλικία 91 ετών, με την Ουάσιγκτον και το Κρεμλίνο να βρίσκονται στις αντίθετες πλευρές του θερμότατου πολέμου του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία, που ξεκίνησε εν μέρει για να εκδικηθεί τη σοβιετική κατάρρευση που επιτάχυνε η διακυβέρνηση του Γκορμπατσόφ, γράφει o Στίβεν Κόλινσον του CNN.
Είναι δύσκολο να συμπυκνώσουμε τι σήμαινε ο Γκορμπατσώφ για τον δυτικό κόσμο τη δεκαετία του 1980, μετά από μια από τις πιο επικίνδυνες περιόδους αντιπαράθεσης μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Μετά από γενιές αυστηρών, εχθρικών, σκληροπυρηνικών και ηλικιωμένων ηγετών του Κρεμλίνου, ήταν νέος, σύγχρονος και φρέσκος-οραματιστής και μεταρρυθμιστής.
Ο Γκορμπατσώφ δημιούργησε μια ξαφνική ελπίδα ότι η πυρηνική αναμέτρηση που στοίχειωσε τον κόσμο στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα δεν θα καταλήξει να καταστρέψει τον πολιτισμό, όπως όλοι φοβόντουσαν. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν και η Βρετανίδα αδελφή ψυχή του, Μάργκαρετ Θάτσερ, ήταν οι πιο επιθετικοί από τους ψυχρούς πολεμιστές. Αλλά προς τιμήν τους, συνειδητοποίησαν αυτό που είχε πει κάποτε η Βρετανιδα πρωθυπουργός για τον Σοβιετικό ηγέτη: «Μπορούμε να κάνουμε μπίζνες μαζί».
Είδωλο στη Δύση, παρίας στην πατρίδα του
Αλλά ενώ ήταν θεοποιούνταν στη Δύση, ο Γκορμπατσώφ άρχισε να θεωρείται παρίας στο σπίτι του. Ξεχνιέται συχνά τώρα ότι ο στόχος του δεν ήταν απαραίτητα να διαλύσει την κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση, σημειώνει ο αναλυτής.
Από πολλές απόψεις, εξαναγκάστηκε μετά από δεκαετίες οικονομικής παρακμής στο κομμουνιστικό σύστημα και έναν εξαντλητικό αντίκτυπο μιας κούρσας πυρηνικών εξοπλισμών με τη Δύση, υπογραμμίζει ο Κόλινσον.
Αλλά προσπαθώντας να σώσει το σύστημα, πυροδότησε δυνάμεις που το κατέστρεψαν. Μακριά από το να προαναγγέλλει το «τέλος της ιστορίας», όπως λεγόταν συχνά εκείνη την εποχή, η επιρροή του προκάλεσε συνέπειες που θα μπορούσαν να γίνουν αισθητές ακόμα την ημέρα που πέθανε, με τη Μόσχα και τη Δύση να βρίσκονται ξανά σε διαμάχη σε μια ψυχροπολεμικού τύπου.
