«Πράσινο φως» για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ άναψε τη Δευτέρα (10/7) το βράδυ ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά την τριμερή συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Σκανδιναβικής χώρας και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε την είδηση και έκανε λόγο για «ιστορική ημέρα».
Μετά τη συνάντηση των τριών πλευρών, ανακοινώθηκαν οι όροι της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Σουηδίας και η δέσμευση του Τούρκου προέδρου να προωθήσει στη μεγάλη τουρκική εθνοσυνέλευση το Πρωτόκολλο Προσχώρησης για τη Σουηδία.
Πιο αναλυτικά η ανακοίνωση ανέφερε:
Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoǧan της Τουρκίας, ο πρωθυπουργός Ulf Kristersson της Σουηδίας και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία έχουν συνεργαστεί στενά για να αντιμετωπίσουν τις νόμιμες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια. Ως μέρος αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά την αντιτρομοκρατική της συνεργασία κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, όλα τα βήματα που ορίζονται στο Τριμερές Μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Η Σουηδία και η Τουρκία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που ιδρύθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ της Μαδρίτης το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφαλείας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας ανάλογα με την περίπτωση.
Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφάλειας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως τη βάση της συνεχιζόμενης καταπολέμησης της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι θα δεν παρέχει υποστήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί πέρα από την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Στόλτενμπεργκ επιβεβαίωσε επίσης ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης του Γενικού Γραμματέα, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την Αντιτρομοκρατική.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, φραγμοί ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε για την εξάλειψη τέτοιων εμποδίων.
Η Σουηδία και η Τουρκία συμφώνησαν επίσης να ενισχύσουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα προσπαθήσουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της ελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Σε αυτή τη βάση, και λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκία θα διαβιβάσει το Πρωτόκολλο Προσχώρησης για τη Σουηδία στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.
