Σε μια νέα αναφορά στο θέμα της ενεργειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο προχώρησε ο πρόεδρος Μπάιντεν με αφορμή την επίσημη ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου για την οριοθέτηση θαλασσίων συνόρων.
Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «η ενέργεια, ιδιαιτέρως στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν πρέπει να είναι αιτία σύγκρουσης, αλλά εργαλείο συνεργασίας, σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας. Αυτή η συμφωνία μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίηση ενός οράματος για μια Μέση Ανατολή που θα είναι πιο ασφαλής, ολοκληρωμένη και ευημερούσα, αποφέροντας οφέλη για όλους τους κατοίκους της περιοχής».
Ικανοποίηση Μπάιντεν για τη συμφωνία
Υπό αυτό το πρίσμα, ο πρόεδρος Μπάιντεν εξέφρασε την ικανοποίηση του για το γεγονός ότι έγιναν και τα τελευταία βήματα για την ενεργοποίηση της συμφωνίας και διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν τον διαμεσολαβητικό τους ρόλο με στόχο να διασφαλίσουν ότι όλα τα μέρη θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει.
«Είμαι υπερήφανος και συγχαίρω το Ισραήλ και τον Λίβανο για την επίσημη ολοκλήρωση της συμφωνίας τους για την επίλυση αυτής της μακροχρόνιας διαμάχης. Σήμερα και τα δύο μέρη έκαναν τα τελικά βήματα για να θέσουν σε ισχύ αυτή τη συμφωνία» είπε.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως μεσολαβητές, καθώς τα μέρη εργάζονται για να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους» πρόσθεσε.
Συμφωνία υπέγραψαν Ισραήλ και Λίβανος
Οι ηγέτες του Ισραήλ και του Λιβάνου υπέγραψαν νωρίτερα σήμερα τη συμφωνία-ορόσημο για τα θαλάσσια σύνορά τους, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την αναζήτηση και την εξόρυξη υδρογονανθράκων.
Ο πρόεδρος του Λιβάνου Μισέλ Αούν υπέγραψε μια επιστολή με την οποία ενέκρινε τη συμφωνία στην Μπάαντα. Ακολούθησε η υπογραφή του πρωθυπουργού του Λιβάνου Γιαΐρ Λαπίντ στην Ιερουσαλήμ. Μια τελετή ανταλλαγής εγγράφων μεταξύ χαμηλόβαθμων αντιπροσωπειών θα γίνει στην έδρα της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στη Νακούρα, πάνω στα σύνορα.
Ο Λάπιντ χαιρέτισε τη συμφωνία χαρακτηρίζοντάς την «τεράστιο επίτευγμα» ενώ ο Λιβανέζος διαπραγματευτής Ελίας Μπου Σάαμπ σχολίασε ότι σηματοδοτεί την αρχή «μιας νέας εποχής» μεταξύ των δύο χωρών που πάντως παραμένουν, θεωρητικά, σε εμπόλεμη κατάσταση.
Η συμφωνία αφαιρεί μια πηγή πιθανής σύγκρουσης μεταξύ του Ισραήλ και της οργάνωσης Χεζμπολάχ ενώ θα μπορούσε να βοηθήσει και στην ελάφρυνση της οικονομικής κρίσης στον Λίβανο.
Ο Άμος Χοστάιν, ο Αμερικανός απεσταλμένος που μεσολάβησε για την επίτευξη της συμφωνίας είπε στους δημοσιογράφους, μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο του λιβανέζικου κοινοβουλίου Ναμπίχ Μπέρι, ότι εκτιμά πως η συμφωνία θα τηρηθεί, ακόμη και αν οι δύο χώρες αλλάξουν ηγεσία. Ο Χοστάιν αναφερόταν στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ, την 1η Νοεμβρίου, αλλά και στη λήξη της θητείας του προέδρου Αούν στον Λίβανο, στις 31 Οκτωβρίου. Η συμφωνία θα τηρηθεί «ανεξαρτήτως του ποιος θα εκλεγεί σύντομα επόμενος πρόεδρος του Λιβάνου», είπε.
Πάντως, η προοπτική μιας ευρύτερης διπλωματικής προόδου στις σχέσεις των δύο χωρών μοιάζει μακρινή. «Ακούσαμε για τις Συμφωνίες του Αβραάμ (σ.σ. με τις οποίες το Ισραήλ εξομάλυνε τις σχέσεις του με πολλές αραβικές χώρες, όπως το Μπαχρέιν και τα ΗΑΕ). Σήμερα είναι μια νέα εποχή. Θα μπορούσε να είναι η συμφωνία Άμος Χοστάιν», είπε ο Σάαμπ.
«Ξεπαγώνουν» τουρκοϊσραηλινές σχέσεις
Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Μπένι Γκαντζ δήλωσε παράλληλα σήμερα, ότι ζήτησε από το επιτελείο του να ξεκινήσει τη διαδικασία επανέναρξης των εργασιακών σχέσεων με την Τουρκία μετά τη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του στην Άγκυρα, στην πρώτη τέτοια επίσκεψη μετά από πάνω από μια δεκαετία.
«Όπως συμφωνήθηκε στις συναντήσεις μας, έδωσα εντολή στο προσωπικό μου να ξεκινήσει τις διαδικασίες που απαιτούνται για την επανέναρξη των εργασιακών σχέσεων», είπε ο Γκαντζ σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ.
Οι διπλωματικές σχέσεις αποκαταστάθηκαν το 2016 και οι δύο χώρες αντάλλαξαν πρεσβευτές. Όμως δύο χρόνια αργότερα, η Τουρκία ανακάλεσε τους διπλωμάτες της από το Ισραήλ και απέλασε Ισραηλινούς απεσταλμένους όταν οι ισραηλινές δυνάμεις σκότωσαν Παλαιστινίους που είχαν λάβει μέρος στις διαδηλώσεις της «Πορείας της Επιστροφής» στη Λωρίδα της Γάζας.
Νωρίτερα φέτος, ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ επισκέφθηκε την Άγκυρα στην πρώτη επίσκεψή του στην Τουρκία Ισραηλινού ηγέτη από το 2008.