Ο πόλεμος στην Ουκρανία διανύει αισίως την 49η ημέρα της ρωσικής εισβολής στη χώρα και οι ειδήσεις από το μέτωπο, πέραν της φρίκης του θανάτου, δείχνουν πως η Ρωσία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση.
Το τελευταίο οχυρό, τουλάχιστον επικοινωνιακά, που κάνει πολλούς να βλέπουν την τεράστια στρατιωτική δύναμη να δυσκολεύεται απέναντι σε μια πολύ πιο μικρή χώρα, όπως η Ουκρανία, ήταν το καταδρομικό Moskva. Η ναυαρχίδα της Ρωσίας που βυθίστηκε το βράδυ της Πέμπτης στη Μαύρη θάλασσα.
Κι αν για το περιστατικό αυτό, το Κρεμλίνο δεν έχει πάρει ξεκάθαρα θέση αναφορικά με τις συνθήκες κάτω από τις οποίες τυλίχτηκε στις φλόγες, οι δεκάδες εικόνες από τις βομβαρδισμένες πόλεις στην Ουκρανία, όπου φαίνονται εκατοντάδες άρματα μάχης διαλυμένα και παρατημένα, «μιλούν από μόνες τους».
Ποιο είναι όμως το μέγεθος των απωλειών σε άρματα μάχης για τη Ρωσία;
Διαβάζουμε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ανάλυση του BBC, σύμφωνα με την οποία η Ρωσία έχει χάσει περισσότερα από 680 άρματα μάχης. Επικαλούμενο το Oryx – ένα ιστολόγιο στρατιωτικών πληροφοριών που μετρά τις στρατιωτικές απώλειες της Ρωσίας στην Ουκρανία με βάση φωτογραφίες που αποστέλλονται από την εμπόλεμη ζώνη – το βρετανικό δημοσίευμα υποστηρίζει πως η Ρωσία έχει χάσει περισσότερα από 460 άρματα μάχης και πάνω από 2.000 άλλα τεθωρακισμένα οχήματα.
Την ίδια ώρα, άλλη πηγή, η Rand Corporation και το IISS (Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών), υπολογίζει πως η Ρωσία διέθετε συνολικά περίπου 2.700 άρματα μάχης κατά την έναρξη της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Με αυτό το δεδομένο, αναρωτιέται κανείς τι πήγε στραβά στην ρωσική επιχείρηση.
Είναι η Ουκρανία τόσο καλή στην αντιαρματική θωράκιση των πόλεών της;
Το δημοσίευμα σημειώνει πως οι ΗΠΑ προμήθευσαν την Ουκρανία με 2.000 αντιαρματικούς πυραύλους Javelin κατά την έναρξη της σύγκρουσης και έκτοτε έχουν στείλει τουλάχιστον 2.000 ακόμη.
Οι πύραυλοι Javelins μπορούν να εκτοξευθούν με τρόπο που ο πύραυλος να εκραγεί στην κορυφή ενός άρματος, όπου η θωράκιση είναι πιο αδύναμη, σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin.
Ωστόσο, φαίνεται πως αρκετά από τα ρωσικά άρματα είναι εφοδιασμένα με αντιδραστική θωράκιση που απορροφά την πρόσκρουση των πυραύλων. Την ίδια ώρα, τα Javelins είναι εξοπλισμένα με δύο πολεμικές κεφαλές. Η μία ανατινάζει την αντιδραστική θωράκιση και η δεύτερη διαπερνά το πλαίσιο από κάτω.
Πέραν των Javelin, oι ΗΠΑ προμηθεύουν την Ουκρανία με 100 αντιαρματικά αεροσκάφη Switchblade. Γνωστά ως μη επανδρωμένα αεροσκάφη “καμικάζι”, μπορούν να αιωρούνται πάνω από έναν στόχο χιλιόμετρα μακριά από τον χειριστή τους και στη συνέχεια να πέφτουν πάνω σε ένα άρμα, καταστρέφοντάς το με την πολεμική κεφαλή στην άκρη τους.
Στα αντιαρματικά της, η Ουκρανία μπορεί να υπολογίζει και τη βοήθεια από τη Βρετανία, που έχει επίσης στείλει τουλάχιστον 3.600 πυραύλους ελαφρού αντιαρματικού όπλου επόμενης γενιάς (NLAW).
Σε τι βαθμό ευθύνονται οι λανθασμένες ρωσικές τακτικές
Έχοντας αναλύσει διεξοδικά την θωράκιση που διαθέτει η Ουκρανία, αξίζει να αναλύσουμε και τον τρόπο που αναπτύσσεται ο ρωσικός στρατός στο πεδίο. Αυτός επιχειρεί μέσω Τακτικών Ομάδων Τάγματος (BTG), οι οποίες είναι αυτοτελείς μονάδες μάχης που αποτελούνται από άρματα μάχης, πεζικό και πυροβολικό.
Η ακριβής σύνθεση αυτών των μονάδων μπορεί να ποικίλλει, αλλά γενικά περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό τεθωρακισμένων οχημάτων, αλλά σχετικά λίγα στρατεύματα πεζικού.
«Η Ρωσία έχει σχετικά λίγα στρατεύματα για να επιστρατεύσει», αναφέρει στο BBC, ο Φίλιπς Ο’ Μπράιαν, καθηγητής στρατηγικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Σεντ Άντριους, «έτσι οι BTGs είναι ένας τρόπος να δημιουργηθεί μια μονάδα μάχης με μεγάλη δύναμη».
Όπως αναφέρει ο Βρετανός οι ομάδες αυτές «έχουν σχεδιαστεί για να επιτίθενται γρήγορα με μεγάλη δύναμη πυρός. Ωστόσο, έχουν πολύ λίγη προστασία όσον αφορά το προσωπικό πεζικού για να τα συνοδεύει και να ανταποδίδει αν η τεθωρακισμένη φάλαγγα δεχθεί επίθεση».
Ο ρωσικός στρατός μοιάζει με έναν πυγμάχο που έχει ένα εξαιρετικό δεξί κροσέ και παράλληλα ένα γυάλινο σαγόνι
Όπως πολύ γλαφυρά εξηγεί, το γεγονός αυτό «κάνει τον ρωσικό στρατό σαν έναν πυγμάχο που έχει ένα εξαιρετικό δεξί κροσέ και παράλληλα ένα γυάλινο σαγόνι». Ο καθηγητής Ο’Μπράιαν σημειώνει επίσης ότι η έλλειψη ρωσικών αεροπορικών περιπολιών σημαίνει ότι τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν βρει εύκολα θέσεις για να στήσουν ενέδρα στις ρωσικές φάλαγγες τεθωρακισμένων.
«Η Ρωσία δεν απέκτησε αεροπορική υπεροχή στην αρχή της σύγκρουσης», λέει, «και έτσι δεν μπορεί να περιπολεί στον ουρανό, εντοπίζοντας τις κινήσεις του ουκρανικού στρατού». Με απλά λόγια αυτό σημαίνει πως «τα ουκρανικά στρατεύματα μπόρεσαν να μπουν σε καλές θέσεις πυρός για ενέδρες και μπόρεσαν να κάνουν μεγάλη ζημιά με αυτόν τον τρόπο».
Σε τι βαθμό πρέπει να καταλογιστεί ανικανότητα στη Ρωσία;
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Oryx, τα μισά από τα άρματα μάχης που έχει χάσει η Ρωσία δεν έχουν καταστραφεί ή υποστεί ζημιές από τον εχθρό, αλλά έχουν απλά καταληφθεί ή εγκαταλειφθεί. Οι ειδικοί αποδίδουν αυτό το φαινόμενο σε υλικοτεχνικές αποτυχίες και στην ανικανότητα των ρωσικών στρατευμάτων.
«Έχετε δει εικόνες ρωσικών αρμάτων μάχης να παρασύρονται από τα τρακτέρ των Ουκρανών αγροτών», λέει ο καθηγητής Ο’Μπράαιν. «Ορισμένα από αυτά τα άρματα εγκαταλείφθηκαν επειδή τους τελείωσαν τα καύσιμα. Αυτό είναι μια υλικοτεχνική αποτυχία. Κάποια κόλλησαν στην ανοιξιάτικη λάσπη, επειδή η ανώτατη διοίκηση εισέβαλε τη λάθος εποχή του χρόνου» προσθέτει.
Επιπλέον, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως πολλά τανκ έχουν εγκαταλειφθεί στην Ουκρανία λόγω κακής οδήγησης, άλλα έπεσαν από γέφυρες κι άλλα σε χαντάκια. Άλλες φορές, οι στρατιώτες απλά εγκατέλειψαν τα οχήματά τους και έφυγαν.
Η ουκρανική κυβέρνηση έχει μάλιστα εκδώσει οδηγίες για το πώς οι πολίτες θα πρέπει να παραδίδουν τα εγκαταλελειμμένα στρατιωτικά οχήματα. Οι αρχές επιβεβαίωσαν επίσης ότι όποιος βρει τέτοια “τρόπαια μάχης” δεν χρειάζεται να τα δηλώσει για φορολογικούς σκοπούς.
