Μια εβδομάδα μετά τους φονικούς σεισμούς σε Τουρκία και Συρία και η χθεσινή (12/2) επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην Τουρκία μπορεί να σημάνει μια νέα αρχή για τα ελληνοτουρκικά.
Ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών επισκέφθηκε την Κυριακή τις πληγείσες περιοχές, ενώ δεν δίστασε να αγκαλιάσει τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, παραμερίζοντας έτσι τις πολιτικές εντάσεις μεταξύ των δυο χωρών το προηγούμενο διάστημα.
Τα ελληνοτουρκικά και η «διπλωματία των σεισμών»
Η τραγωδία που εκτυλίσσεται τις τελευταίες ημέρες στη γειτονική χώρα, αλλά και στη Συρία, έφερε στο προσκήνιο τα ελληνοτουρκικά, αλλά και δύο κομβικά γεγονότα που αν και δεν θα μπορούσαν να έχουν προβλεφθεί από τις πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών, οδήγησαν στην περίφημη «διπλωματία των σεισμών» και την εμφανή καλυτέρευση των σχέσεων στα ελληνοτουρκικά πριν από 24 χρόνια.
Μια ανυπολόγιστα μεγαλύτερη φυσική καταστροφή σήμερα, η οποία έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 35.000 ανθρώπους σε Τουρκία και Συρία, φέρνει αναπόφευκτα τη συζήτηση στον σεισμό της Αθήνας του 1999 και εκείνον στην πόλη Ιζμίτ λίγες μέρες νωρίτερα.
Και σήμερα, από την πρώτη στιγμή η Ελλάδα έσπευσε να συνδράμει στην γειτονική χώρα, παραμερίζοντας τις όποιες πολιτικές διαφορές των δυο χωρών και αποδεικνύοντας πως η αλληλεγγύη έρχεται σε πρώτη μοίρα.
Παρακολουθώντας τις στιγμές διάσωσης, Τούρκοι πολίτες ευχαριστούν στο διαδίκτυο την Ελλάδα για την άμεση βοήθεια. Ένα από τα σχόλια που ξεχώρισαν έγινε κάτω από ανάρτηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος έστειλε μήνυμα αλληλεγγύης στα τούρκικα, στην οποία αναφερόταν στις ομάδες διάσωσης.
«Ένα βράδυ ήρθαν ξαφνικά για βοήθεια», έγραψε ένας Τούρκος, παραφράζοντας τις απειλές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: «Μπορούμε και θα έρθουμε ξαφνικά μια νύχτα».
Το παράδειγμα του 1999 και τα ελληνοτουρκικά
Στις 17 Αυγούστου 1999, στις 3:02 π.μ., η Τουρκία επλήγη από έναν πολύ μεγάλο σεισμό με επίκεντρο στις περιοχές Γκιολτσούκ και Αριφιγιέ στο Ανταπαζαρί. Η πληγείσα περιοχή ήταν η βιομηχανική πόλη του Ιζμίτ.
Η Ελλάδα ήταν και τότε, η πρώτη ξένη χώρα που έστειλε βοήθεια και υποστήριξη στην Τουρκία. Μέσα σε λίγες ώρες από τον σεισμό, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών είχε επικοινωνήσει με τους ομολόγους του στην Τουρκία και η πολιτική ηγεσία έστελνε τους προσωπικούς του απεσταλμένους στην Τουρκία.
Λιγότερο από ένα μήνα μετά την τουρκική καταστροφή, στις 7 Σεπτεμβρίου 1999, στις 14:56 τοπική ώρα, ήταν σειρά της Αθήνας να πληγεί από έναν ισχυρό σεισμό μεγέθους 5,9. Αυτή ήταν η πιο καταστροφική και δαπανηρή φυσική καταστροφή που έπληξε τη χώρα σε 20 χρόνια.
Αυτή τη φορά, η τουρκική πλευρά ανταπέδωσε την υποστήριξη, όπως ανέφεραν τότε οι New York Times. Συγκροτήθηκε ειδική ομάδα, η οποία αποτελούταν από την Υφυπουργική Γραμματεία του Πρωθυπουργού, τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Εσωτερικών και τον Έλληνα Πρέσβη στην Άγκυρα, που ήρθαν σε επαφή προκειμένου να προσφέρουν βοήθεια.
Η ελληνοτουρκική διπλωματία των σεισμών
Οι τραγωδίες στα χαλάσματα σε Ελλάδα και Τουρκία, όσο οξύμωρο και αν ακούγεται αυτό, προσέφεραν πρόσφορο έδαφος για την σύσφιξη των σχέσεων Αθήνας και Άγκυρας και οδήγησαν ίσως στην πιο ανέφελη περίοδο των διπλωματικών επαφών στα ελληνοτουρκικά.
Η διπλωματία των σεισμών στα ελληνοτουρκικά ξεκίνησε μετά από διαδοχικούς σεισμούς που έπληξαν και τις δύο χώρες το καλοκαίρι του 1999 και οδήγησε σε βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Πριν από αυτή, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ήταν γενικά ασταθείς, θα έλεγε κανείς καθ’ όλη τη διάρκεια της γειτνίασής τους, από τότε που η Ελλάδα κέρδισε την ανεξαρτησία της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η λεγόμενη διπλωματία των σεισμών προκάλεσε έκρηξη συμπάθειας και γενναιόδωρη βοήθεια από απλούς Έλληνες και Τούρκους και στις δύο ακτές του Αιγαίου.
Η ευκαιρία του 2023
Η τραγωδία που βιώνει αυτές τις μέρες τόσο η Τουρκία αλλά και η Συρία, μπορούν να σημάνουν μια νέα εποχή στα ελληνοτουρκικά.
Είναι ευκαιρία για τις δυο χώρες, Ελλάδα και Τουρκία, να παραμερίσουν τις όποιες εντάσεις, και να επικεντρωθούν οι μεν στις βουλευτικές εκλογές και οι δε στο να συνεχιστούν οι έρευνες στα συντρίμμια και να αρχίσει η ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν, με τον χρόνο των εργασιών να παίζει εν πολλοίς ρόλο και στο εκλογικό αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών.
*Οι απόψεις του αρθρογράφου είναι προσωπικές και δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις του The Standard
