Σε ιστορική νίκη στις εκλογές της Πέμπτης (5/5) αναμένεται να οδηγηθεί το Σιν Φέιν στη Βόρεια Ιρλανδία.
Επί σειρά ετών, οι ηγέτες του Σιν Φέιν ήταν αποκλεισμένοι από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας.
Σήμερα, η παρουσία τους είναι παντού και το κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας, ενισχυμένο από την έλευση μίας νέας γενιάς στελεχών, στοχεύει σε ιστορική νίκη στις εκλογές της Πέμπτης στην επαρχία του Ηνωμένου Βασιλείου.
Άλλοτε πολιτική βιτρίνα της παραστρατιωτικής οργάνωσης IRA, το Σιν Φέιν φαίνεται ότι οδεύει για να γίνει το Πρώτο Κόμμα της βορειοϊρλανδικής Εθνοσυνέλευσης, γεγονός πρωτοφανές στην ταραγμένη ιστορία της βρετανικής επαρχίας.
Η νίκη του Σιν Φέιν είναι αποτέλεσμα της έλευσης μίας νέας γενιάς Βορειοϊρλανδών στην πολιτική ζωή μετά τις ειρηνευτικές συμφωνίες της Μεγάλης Παρασκευής (1998) που έβαλαν τέλος στην αιματηρή περίοδο των Troubles.
Όταν ο IRA γύρισε την πλάτη στην ένοπλη βία στην δεκαετία του 1990, το Σιν Φέιν ενίσχυσε την παρουσία του στην πολιτική σκηνή. Το 2018, ο Τζέρι Ανταμς, ιστορικός ηγέτης του κόμματος, άφησε την θέση του στην νέα γενιά που ενσαρκώνει η Μισέλ Ο’Νιλ.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η 45χρονη, σήμερα αντιπρόεδρος μίας κυβέρνησης στην οποία το Σιν Φέιν συμμετέχει μαζί με το προτεσταντικό, ενωτικό DUP, οδεύει προς έναν στόχο που πριν από λίγα χρόνια ήταν αδιανόητος: να γίνει πρωθυπουργός της Βόρειας Ιρλανδίας προερχόμενη από τις τάξεις των καθολικών, ρεπουμπλικανών, εθνικιστών.
Το γεγονός αποτελεί καμπή τόσο για το ίδιο το κόμμα, όσο και για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, έναν αιώνα μετά την ίδρυση αυτού που οι προτεστάντες ενωτικοί αποκαλούν «ένα προτεσταντικό κράτος για έναν προτεσταντικό λαό»: της Βόρειας Ιρλανδίας.
Οι ενωτικοί, βαθύτατα προσηλωμένοι στην θέση της Βόρειας Ιρλανδίας στους κόλπους του Ηνωμένου Βασιλείου, βρίσκονταν πάντοτε στην εξουσία από την δημιουργία της βρετανικής επαρχίας το 1921, όταν το υπόλοιπο νησί βγήκε από την κυριαρχία του Λονδίνου.
Η αγοραστική δύναμη πάνω από την επανένωση
Το Σιν Φέιν, η ύπαρξη του οποίου συνοψίζεται στον στόχο της επανένωση της Ιρλανδίας, πλησιάζει το όνειρό του. Ακόμη περισσότερο που το κόμμα προηγείται στις δημοσκοπήσεις και στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας.
Αλλά, λιγότερο από την ιδέα της επανένωσης, είναι η αριστερή τοποθέτηση του Σιν Φέιν που προσελκύει ένα νεότερο εκλογικό σώμα, οργισμένο απέναντι στις δυσκολίες της στέγασης και της απασχόλησης μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, που έπληξε ιδιαιτέρως την Ιρλανδία.
«Διαθέτουν νεότερους και δυναμικότερους ηγέτες, όπως η Μέρι Λου ΜακΝτόναλντ και η Μισέλ Ο’Νιλ, που έχουν αποτελεσματικό λόγο και θέλουν να επιτεθούν στο status quo», εξηγεί η Ντέιρντρε Χίναν, καθηγήτρια Κοινωνικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Ολστερ.
Κατά την γνώμη της, στο βάθος της διαδρομής δεν φαίνεται δημοψήφισμα για την επανένωση.«Μετά το Brexit, οι άνθρωποι θέλουν σταθερότητα και κάποιον που να ασχοληθεί με την κρίση του κόστους ζωής», λέει.
Εκλογικές και δημογραφικές τάσεις ευνοούν τους καθολικούς, εθνικιστές, καθώς ο πληθυσμός των προτεσταντών, ενωτικών γερνάει με ταχύτερους ρυθμούς, προσθέτει η Ντέιρντρε Χίναν.
Η ίδια η Μισέλ Ο’Νιλ, αν και πιστή ρεπουμπλικανή (ο πατέρας της φυλακίσθηκε για δραστηριότητες που έχουν σχέση με τον IRA), δίνει προτεραιότητα στην αγοραστική δύναμη και την πρόσβαση στις κοινωνικές υπηρεσίες.
Κυβέρνηση και αντιπολίτευση
«Είναι καταπληκτικό που ένα πολιτικό κόμμα είναι σε θέση να υποστηρίξει ότι φέρνει την πραγματική αλλαγή αφού συμμετείχε στην εξουσία εδώ και 14 χρόνια», τονίζει η Ντέιρντρε Χίναν. «Κάνουν την κούρσα τόσο ως κυβέρνηση, όσο και ως αντιπολίτευση» εξαιτίας της συγκυβέρνησης.
Αν μία εκλογική νίκη του Σιν Φέιν βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ, η καθοριστική εκλογική νίκη είχε σημειωθεί ήδη από το 2007 στην Βόρεια Ιρλανδία, με την εκλογή του Μάρτιν ΜακΓκίνες ως αντιπροέδρου της κυβέρνησης, στο πλευρό του φονταμενταλιστή του DUP Ιαν Πέισλι.
Ο πρώην διοικητής του IRA είχε συγκροτήσει, διαψεύδοντας τις προβλέψεις, μία λειτουργική ομάδα με τον προτεστάντη ιεροκήρυκα. Το ντουέτο λειτούργησε και πήρε το προσωνύμιο «Chuckle Brothers» (από το γνωστό βρετανικό κωμικό δίδυμο). Σήμερα, αμφότεροι έχουν πεθάνει.
Από τις 90 έδρες της Εθνοσυνέλευσης της Βόρειας Ιρλανδίας, το Σιν Φέιν κατέχει 26, σε ισοπαλία με το DUP.
Ακόμη και έχοντας λάβει αποστάσεις από τις ρίζες του, της ένοπλης διεκδίκησης και του κοινωνικού συντηρητισμού, το Σιν Φέιν εξακολουθεί να μη αναγνωρίζει κανενός είδους βρετανική κυριαρχία στην Ιρλανδία και οι επτά βουλευτές του αρνούνται να καταλάβουν τις έδρες τους στην Βουλή των Κοινοτήτων.