Έπειτα από 47 ημέρες μαχών, χιλιάδες νεκρούς, αμέτρητο πόνο και αγωνία, Ισραήλ και Χαμάς συμφώνησαν σε τετραήμερη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ανταλλαγή ομήρων και φυλακισμένων.
Οι μάχες θα σταματήσουν από τις 10:00 πρωί της Πέμπτης, όπως συμφώνησαν Χαμάς και Ισραήλ, με τη μεσολάβηση του Κατάρ. Ρόλο έπαιξαν επίσης Αίγυπτος και ΗΠΑ.
Ύστερα από τη συνεδρίαση και την ψηφοφορία στο ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο, η κυβέρνηση του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι για κάθε 10 ομήρους που θα απελευθερώνονται πέρα των αρχικών 50, θα παρατείνεται κατά μία μέρα η κατάπαυση του πυρός.
Παλαιστίνιος αξιωματούχος μιλώντας μάλιστα στο Reuters τόνισε ότι η συμφωνία για την απελευθέρωση 50 ομήρων που κρατούνται στη Γάζα με αντάλλαγμα την απελευθέρωση 150 Παλαιστινίων κρατουμένων θα επαναληφθεί αργότερα αυτόν τον μήνα, κάτι που σημαίνει την απελευθέρωση 100 συνολικά από τους περίπου 240 ανθρώπους που συνέλαβε η Χαμάς στη διάρκεια της πολυαίμακτης επίθεσής της στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου. Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα απελευθερώσει συνολικά 300 Παλαιστίνιους κρατούμενους σε δύο ανταλλαγές.
Παράλληλα περισσότερη βοήθεια θα σταλεί στη Γάζα, ενώ θα επιτραπεί και η απομάκρυνση ακόμη περισσότερων πολιτών με διπλή υπηκοότητα από τον θύλακα.
Την κατάπαυση χαιρέτισε σύσσωμος ο μουσουλμανικός κόσμος. Κατάρ, Ιορδανία και Τουρκία εξέφρασαν την ελπίδα ότι ίσως στη συνέχεια σημάνει και τη λήξη του πολέμου. Ικανοποιημένος δήλωσε ο Τζο Μπάιντεν, ενώ τη συμφωνία χαιρέτισε και ο Εμανουέλ Μακρόν. Ανάλογες οι αντιδράσεις από ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Το παρασκήνιο της συμφωνίας Ισραήλ – Χαμάς στη Γάζα
Οι εντονότατες παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν όταν το Κατάρ προσέγγισε τις Ηνωμένες Πολιτείες με ευαίσθητες πληροφορίες για τους ομήρους προτείνοντας τη δημιουργία μια μικρής ομάδας που θα μεσολαβούσε για την απελευθέρωσή τους. Η ομάδα αυτή συστάθηκε με τη συμφωνία και του Ισραήλ σε συνθήκες απόλυτης μυστικότητας κι από εκεί ξεκίνησε διπλωματικός αγώνας δρόμου.
Αυτό που προκύπτει από όλα τα στοιχεία που αποκαλύπτονται είναι ο κομβικός ρόλος Κατάρ και Ηνωμένων Πολιτειών με προσωπική εμπλοκή των ηγετών τους, του προέδρου Μπάιντεν και του Εμίρη Αλ Θάνι και βεβαίως τη σημαντική συνδρομή της Αιγύπτου. Ενεργό και κρίσιμο ρόλο έπαιξαν επίσης οι υπουργοί Εξωτερικών αλλά και οι επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών όλων των χωρών που μεσολάβησαν μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Όταν ο Τζο Μπάιντεν συναντήθηκε με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Τελ Αβίβ στις 18 Οκτωβρίου οι όμηροι ήταν το βασικό θέμα της ατζέντας. Το πρώτο μεγάλο βήμα έγινε 5 μέρες αργότερα στις 23 Οκτωβρίου όταν Ουάσινγκτον και Κατάρ πέτυχαν την απελευθέρωση δύο Αμερικανών ομήρων της Νάταλι και Τζούντιθ Ράαναν.
Αυτό απέδειξε στην Ουάσινγκτον πρώτον ότι το Κατάρ είναι αξιόπιστος διαμεσολαβητής και δεύτερον ότι είναι εφικτό να βρεθεί μια φόρμουλα για την απελευθέρωση περισσότερων ομήρων, οπότε η όλη προσπάθεια απέκτησε νέα ορμή.
Μια μεγάλη ευκαιρία για συμφωνία χάθηκε λίγο πριν από την έναρξη των χερσαίων επιχειρήσεων στη Γάζα: Οι Αμερικανοί ζήτησαν από τους Ισραηλινούς να τις καθυστερήσουν αλλά εκείνοι αρνήθηκαν διότι η Χαμάς δεν έδινε στοιχεία για το ποιολι ήταν οι όμηροι ούτε παρείχε αποδείξεις ότι είναι ζωντανοί.
Η χερσαία εισβολή αλλά και οι θάνατοι ορισμένων ομήρων δημιούργησαν νέα δεδομένα και αύξησαν την πίεση και στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Η προσωρινή κατάπαυση των εχθροπραξιών μπήκε στο τραπέζι ως βασικό διαπραγματευτικό χαρτί, τα προσχέδια πηγαινοέρχονταν μεταξύ Ντόχας, Καϊρου και Γάζας μέχρι και την 20η Νοεμβρίου για να φτάσουμε στη χθεσινή έγκριση και από το Ισραήλ.
Από τις πηγές και το ρεπορτάζ που αποκαλύπουν το παρασκήνιο δεν προκύπτει σημαντική ανάμειξη της Άγκυρας στις συγκεκριμένες διαπραγματεύσεις. Ο Ταγίπ Ερντογάν συνεχίζει πάντως να διεκδικεί ρόλο επαναλαμβάνοντας σήμερα ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να αναλάβει ευθύνες εγγυήτριας χώρας στα παλαιστινιακά εδάφη την επόμενη ημέρα.
