H ανασυγκρότηση των ιατρείων διακοπής για το κάπνισμα που επλήγησαν κατάφωρα στην περίοδο της πανδημίας, θα είναι ένα από τα πρώτα θέματα που θα θέσει στον ή στην νέα υπουργό Υγείας, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για τον έλεγχο του καπνίσματος, πνευμονολόγος εντατικολόγος, Παναγιώτης Μπεχράκης.
Αυτό δηλώνει ο καθηγητής στο Πρακτορείο FM και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντούβαλου «104, 9 Μυστικά Υγείας», παραχωρώντας συνέντευξη με αφορμή την πρόσφατη βράβευσή του από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, για τις προσπάθειές του σχετικά με τον περιορισμό του καπνίσματος. Η Πολιτεία πρέπει να αναδιοργανώσει εξαρχής τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος, καθώς έπαψαν να λειτουργούν με την πανδημία, γιατί απλούστατα δεν μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, λέει ο καθηγητής και εξηγεί: «Ο κόσμος δεν μπορούσε να πάει σε ιατρείο διακοπής καπνίσματος, σε ένα κρατικό νοσοκομείο, το οποίο λειτουργούσε ως νοσοκομείο κόβιντ όλο αυτό τον καιρό. Έτσι βρέθηκε εκτός λειτουργίας όλο το σύστημα των ιατρείων διακοπής καπνίσματος, το οποίο στη συνέχεια με την αποδρομή της πανδημίας προσπαθεί να ξαναβρεί τον δρόμο του. Εκεί θα πρέπει όλοι να συμβάλλουμε και να προτείνουμε οργανωμένες λύσεις προς το Υπουργείο, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της σωστής λειτουργίας αυτών των ιατρείων, σε όλη την επικράτεια. Κάτι που είναι απαραίτητο να γίνει, διότι όπως ο άνθρωπος που έχει υπέρταση χρειάζεται ένα ιατρείο υπέρτασης, έτσι και ο καπνιστής χρειάζεται ένα ιατρείο διακοπής καπνίσματος. Διότι το κάπνισμα είναι νόσος. Δεν είναι συνήθεια. Είναι μία βαριά μορφή εξάρτησης».
Να αυστηροποιηθεί η πώληση ηλεκτρονικών τσιγάρων σε παιδιά
Εκτός από την αναδιοργάνωση των ιατρείων διακοπής καπνίσματος, ένα άλλο βασικό θέμα που όπως δηλώνει, θα θέσει στον ή στη νέα κάτοικο της Αριστοτέλους, ο κ. Μπεχράκης, είναι η προσπάθεια αυστηροποίησης της πώλησης ηλεκτρονικών τσιγάρων στα παιδιά, καθώς όπως λέει, αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα παγκοσμίως αυτή τη στιγμή. Και το ερώτημα που εύλογα τίθεται είναι αν τα νέα καπνικά προϊόντα βοηθούν τελικά στη διακοπή του καπνίσματος, ή απλά κάποιος κόβει το κάπνισμα με κάπνισμα; «Βοηθούν στη συντήρηση του καπνίσματος ή στην έναρξη του καπνίσματος. Αυτός είναι ο εμπορικός τους ρόλος, για αυτό και τα φτιάχνει η καπνοβιομηχανία. Διεθνείς επιστημονικοί οργανισμοί όπως Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία, η Αμερικανική Πνευμονολογική Εταιρεία, η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία και όλη η επιστημονική κοινότητα του κόσμου αυτή τη στιγμή, έχει απορρίψει αυτό το εργαλείο διακοπής καπνίσματος με ηλεκτρονικά τσιγάρα, γιατί γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά ότι απλούστατα με αυτά συνεχίζεται η εξάρτηση στη νικοτίνη». Σε ερώτηση αν και το θερμαινόμενο, για το οποίο υπάρχει γνώση μόλις 4 χρόνια, εμπίπτει στην ίδια κατηγορία, ο κ. Μπεχράκης απαντά:
«Ούτε αυτό συμβάλλει στη διακοπή. Είναι ένα άλλο κάπνισμα. Εκείνο όμως που πρέπει να τονίσουμε, είναι ότι παράγονται ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα οποία έχουν γεύσεις, έτσι ώστε να κάνουν τη χρήση αυτών των προϊόντων ελκυστική, στα μικρά παιδιά. Υπάρχουν και τα περίπτερα έξω από τα σχολεία που τα πωλούν και αυτή τη διαδικασία, πρέπει ολόκληρη η κοινωνία να τη σταματήσει, αν θέλουμε να πετύχουμε τον στόχο που έχει βάλει η Ευρώπη για 5% επιπολασμό του καπνίσματος το 2040. Το στόχο αυτό τον έχω θέσει εγώ ο ίδιος μέσω του Ευρωπαϊκού Δικτύου για τον έλεγχο του καπνίσματος εδώ και 10 χρόνια, όταν η Ευρωπαϊκή Κοινότητα μου έκανε την τιμή να είμαι πρόεδρος. Αυτό έχει υιοθετηθεί σήμερα από την ΕΕ και έχει γίνει και νόμος του κράτους στη Φινλανδία, ενώ επιχειρείται και σε άλλες χώρες, ίσως με κάπως διαφορετική μορφή. Εκτιμώ ότι η Ελλάδα θα πετύχει αυτό τον στόχο, που είναι ευρωπαϊκό ζητούμενο».
Η ελληνική κοινωνία έχει γυρίσει την πλάτη στο κάπνισμα
Πώς άραγε μεταφράζεται το βραβείο του ΠΟΥ το οποίο έλαβε στις 25 Μαΐου, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, ερωτάται ο καθηγητής Μπεχράκης: «Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική μείωση του καπνίσματος στη χώρα μας τη δεκαετία 2009-2019 είναι στο 32%. Ειδικότερα στις ηλικίες 16-24 η μείωση είναι της τάξεως του 52%, ενώ επίσης πολύ μεγάλη μείωση παρατηρείται σε ηλικίες άνω των 65. Δηλαδή, η ελληνική κοινωνία ουσιαστικά έχει γυρίσει την πλάτη στη χρήση των προϊόντων καπνού». Ωστόσο με ενδιαφέρον αναμένεται η επόμενη μέτρηση της ΕΛΣΤΑΤ, η οποία θα εντάξει την περίοδο μετά το 2019, οπότε και ακολούθησαν τα λοκ ντάουν. «Η αίσθηση, χωρίς να υπάρχουν ακριβείς μετρήσεις επ’ αυτού, τουλάχιστον τόσο υπεύθυνες όσο της στατιστικής αρχής, είναι ότι δεν αυξήθηκε το κάπνισμα αυτή την περίοδο, απλώς ίσως αναχαιτίστηκε λίγο ο ρυθμός μείωσης».
Ερ: Πόσο έχουν συμβάλλει στη μείωση του καπνίσματος οι εκπαιδευτικές παρεμβάσεις στα σχολεία;
Απ: «Έχουμε οργανώσει από το 2008 μία σειρά επιστημονικά σχεδιασμένων παρεμβάσεων που απευθύνονται στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Έχουμε παράξει υλικό, το οποίο ήταν αυτό που κυρίως αξιολογήθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που βράβευσε την πρωτοβουλία SMOKE FREE GREECE, πέρσι τέτοιο καιρό. Αυτό το υλικό έχει στηριχθεί από την Βουλή των Ελλήνων. Το τετράδιο που έχουμε φτιάξει για τα παιδιά, τυπώθηκε σε πάνω από 200.000 αντίτυπα και έχει μοιραστεί σε παιδιά του δημοτικού σε όλη την Ελλάδα. Είναι ένα χρηστικό τετράδιο, το οποίο με πολύ ευχάριστο τρόπο πλησιάζει το παιδί, χωρίς φόβο χωρίς μηνύματα, τα οποία θα μπορούσαν να του δημιουργήσουν αρνητικά συναισθήματα». Προσπαθούμε να πείσουμε τη σημερινή γενιά ότι η επιλογή του μη καπνίσματος με θετικό τρόπο, είναι προτιμότερη από αυτήν του καπνίσματος, αναφέρει ο κ. Μπεχράκης, για να συμπληρώσει στη συνέχεια ότι «δεν τονίζουμε τα αρνητικά του καπνίσματος. Επισημαίνουμε τα θετικά του μη καπνίσματος. Αυτό ήταν πολύ δύσκολο σαν επικοινωνιακό επιχείρημα, αλλά τελικά όλη η Ευρώπη κατάλαβε ότι αυτό είναι εφικτό. Για αυτό και πλέον το τετράδιο, μας το ζητούν και στο εξωτερικό, και έχει ήδη μεταφραστεί σε τέσσερις γλώσσες. Εδώ στην Ελλάδα έχουμε τρία κέντρα, ένα στην Αθήνα, ένα στην Θεσσαλονίκη και ένα στην Τεγέα στην Τρίπολη, όπου καθημερινά μία ή δύο τάξεις κάνουν μάθημα για το κάπνισμα, από εκπαιδευμένους ανθρώπους, οι οποίοι μεταφέρουν τη γνώση που υπάρχει, με ευχάριστο θετικό τρόπο».
