Οι μάχες που μαίνονται από το Σάββατο στο Σουδάν έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 270 ανθρώπους και έχουν τραυματίσει άλλους 2.600, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
«Καταδικάζω όλες τις απώλειες ανθρωπίνων ζωών» και «στεκόμαστε αλληλέγγυοι προς τους αδελφούς και τις αδελφές μας στο Σουδάν», ανέφερε χθες Τρίτη ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους. Κατήγγειλε ακόμη τις «λεηλασίες δομών υγείας» και τη «χρησιμοποίηση άλλων για στρατιωτικούς σκοπούς».
Η βοήθεια που είχε διανείμει ο ΠΟΥ προτού ξεσπάσουν οι μάχες σε δομές υγείας στη χώρα έχουν εξαντληθεί, είπε ακόμη, και επειδή βρίσκονται σε εξέλιξη εχθροπραξίες, είναι αδύνατο να οργανωθούν νέες παραδόσεις και νοσοκομεία στο Χαρτούμ δεν έχουν απολύτως απαραίτητα εφόδια για να περιθάλψουν τραυματίες.
Κάλεσε εκ νέου να προσφερθεί ανεμπόδιστη πρόσβαση στις δομές υγείας σε όσους τη χρειάζονται και κάλεσε τις αντιμαχόμενες πλευρές να «εργαστούν για να υπάρξει ειρήνη».
Παρότι συμφωνήθηκε με τη μεσολάβηση του Νότιου Σουδάν ανάμεσα στους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο, ή «Χαμέτι», και τις ένοπλες δυνάμεις υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, που βρίσκεται στην εξουσία στο Σουδάν μετά το πραξικόπημα του 2021, να εφαρμοστεί κατάπαυση του πυρός χθες το βράδυ, συνέχιζαν να ακούγονται πυρά και εκρήξεις στην πρωτεύουσα. Τα μέρη αλληλοκατηγορήθηκαν για αθέτηση της συμφωνίας.
Κάτοικοι αποκλεισμένοι
Οι εκκλήσεις της G7, του ΟΗΕ, των ΗΠΑ και άλλων να τερματιστεί η σύγκρουση έπεσαν στο κενό: άνδρες με στολές παραλλαγής, κάποιοι με τουρμπάνια όπως αυτά που φορούν νομάδες στο Νταρφούρ, εξακολουθούν να σκορπούν τρόμο στο Χαρτούμ, ενώ γίνονται αεροπορικά πλήγματα του στρατού σε πυκνοκατοικημένους τομείς.
Πολλοί κάτοικοι έχουν κλειστεί στα σπίτια τους, χωρίς ηλεκτρισμό, ούτε τρεχούμενο νερό, και βλέπουν τα στοκ των τροφίμων τους, αν είχαν, να εξανεμίζονται αφότου η πολιτική σύγκρουση ανάμεσα στους δυο στρατηγούς εκτραχύνθηκε, μεταμορφώθηκε σε πόλεμο το Σάββατο.
Πολιτικοί και διπλωμάτες τους πίεζαν να συμφωνήσουν στο χρονοδιάγραμμα και στους όρους ένταξης των ΔΤΥ στον τακτικό στρατό και την επανέναρξη της διαδικασίας μετάβασης της χώρας στη δημοκρατία. Συμφωνία δεν υπήρξε· οι στρατηγοί έβγαλαν τα όπλα.
Την τέταρτη ημέρα των μαχών, στα ελάχιστα μπακάλικα που απέμεναν ανοιχτά οι καταστηματάρχες παραδέχονταν πως δεν θα αντέξουν πολύ ακόμα, ελλείψει εφοδιασμού. Οι κάτοικοι αρχίζουν να φεύγουν προς την επαρχία, προς νότο, όπου δεν γίνονται μάχες.
Κάτω από έναν ουρανό στον οποίο υψώνονται στήλες μαύρου πυκνού καπνού από τα αρχηγεία του στρατού και των παραστρατιωτικών, άλλοι έψαχναν τρόφιμα, ή μια γεννήτρια.
Στο Χαρτούμ «πάνε τέσσερις μέρες που δεν έχουμε κοιμηθεί», είπε η Ντάλια, 37 ετών.
Τη Δευτέρα, αμερικανική διπλωματική οχηματοπομπή έγινε στόχος πυρών και ο πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέστη «επίθεση μέσα στην κατοικία του» στο Χαρτούμ. Η σουδανική διπλωματία -πιστή στον στρατηγό Μπουρχάν- κατηγόρησε τις ΔΤΥ.
During their coup, RSF (Rapid Support Forces) have destroyed siginfiicant number of aircraft and helicopters of #SudaneseAirFroce across Sudan. You can see them enjoying to set Mi-24 attack helicopters of #Sudan Air Force on fire at Jabal Awliya air base, south of #Khatoum. pic.twitter.com/Fk67Y1RiSq
— Babak Taghvaee – The Crisis Watch (@BabakTaghvaee1) April 18, 2023
Στα νοσοκομεία, απόγνωση
Ο ΟΗΕ έκανε λόγο για 1.800 τραυματίες, αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλοί περισσότεροι, καθώς η πρόσβαση στις εμπόλεμες ζώνες είναι δύσκολη ως αδύνατη για τους ασθενείς και τους γιατρούς.
Στο Νταρφούρ, οχυρό του στρατηγού Νταγκλό και των χιλιάδων ανδρών του, που διέπραξαν απερίγραπτες ωμότητες στον πόλεμο στην πολιτεία το 2003, η οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins sans Frontières, MSF) ανέφερε πως μέσα σε τρεις ημέρες εισήγαγε 183 τραυματίες, «ανάμεσά τους πολλά παιδιά», στο τελευταίο νοσοκομείο της που συνεχίζει να λειτουργεί.
Είναι αδύνατο να εκτιμηθεί ποιος ελέγχει τι. Οι αντίπαλες πλευρές επιδίδονται σε πόλεμο αντιφατικών ανακοινώσεων, λένε πως έχουν στα χέρια τους το αεροδρόμιο, το προεδρικό παλάτι, το αρχηγείο του γενικού επιτελείου…
Ο στρατός καταγγέλλει «πραξικόπημα» από πλευράς «ανταρτών υποστηριζόμενων από το εξωτερικό», ο «Χαμέτι» μιλά περί αγώνα για «λευτεριά, δικαιοσύνη και δημοκρατία».
Χρησιμοποιεί δηλαδή το σύνθημα της «επανάστασης» του 2019, που ακουγόταν ως πολύ πρόσφατα στις διαδηλώσεις του δημοκρατικού κινήματος, που θέλει η χώρα να τελειώνει με τις στρατιωτικές χούντες, οι οποίες άσκησαν την εξουσία το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης ιστορίας του μετά την ανεξαρτησία το 1956.
As the sound of gunfire echoed in Sudan's capital Khartoum for a fourth night, residents are trying to survive amid a lack of essential services and supplies https://t.co/6Z9b5Yiqae pic.twitter.com/mvRcwNUqUE
— Reuters (@Reuters) April 19, 2023
Για τον αιγύπτιο πολιτολόγο Αμρ Σομπάκι, «η τρέχουσα κατάσταση είναι αποτέλεσμα λαθών του καθεστώτος του (Όμαρ ελ) Μπασίρ και της περιόδου μετάβασης στην οποία επρόκειτο, μετά την πτώση του Μπασίρ (το 2019), να υπάρξει ενοποίηση των ένοπλων δυνάμεων».
«Οι πολίτες ήθελαν να κατεδαφίσουν το ancien regime (το παλιό καθεστώς), αλλά αυτό που κατεδαφίστηκε ήταν οι πολιτικές δυνάμεις και ο στρατός», κρίνει.
Η Αίγυπτος, ο γείτονας με επιρροή στο Σουδάν, πολλαπλασιάζει τις επαφές στην περιοχή επιδιώκοντας «την επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
