«Μάρτης, γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης» λέει ο λαός για τον πρώτη μήνα της Άνοιξης, ο οποίος συχνά επιφυλάσσει απότομα κρύα, βροχές, ακόμη και χιόνια.
Ο δεύτερος θερμότερος Μάρτης παγκοσμίως από το 1979 μέχρι σήμερα, ήταν αυτός του 2023, σύμφωνα με τους επιστήμονες του climatebook (ιστότοπος για τον καιρό, το κλίμα και την κλιματική αλλαγή).
Όπως αναφέρει το climatebook, ο Μάρτης 2023 ήταν ιδιαίτερα θερμός για αρκετές περιοχές παγκοσμίως, καταρρίπτοντας εκατοντάδες ρεκόρ θερμοκρασίας. Καταγράφηκε ως ο 2ος θερμότερος Μάρτιος από το 1979 παγκοσμίως και ως ο 10ος θερμότερος στην Ευρώπη.
Θερμότερος κατά 1 με 2 βαθμούς ο Μάρτης στην Ελλάδα
Ειδικότερα, στην Ελλάδα η θερμοκρασία τον Μάρτιο του 2023 κυμάνθηκε κατά 1-2°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, ενώ μειωμένες βροχοπτώσεις παρατηρήθηκαν στην Ανατολική και Βορειανατολική Ελλάδα.
Η μέση θερμοκρασία του Μαρτίου 2023 στην Ευρώπη κυμάνθηκε κατά 0,85°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020, ενώ παγκοσμίως κατά 0,51°C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020.
Οι μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας έως +4°C με +6°C, καταγράφηκαν σε περιοχές της Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης καθώς και σε περιοχές της Νοτιοδυτικής Ρωσίας. Αρνητικές αποκλίσεις σημειώθηκαν μόνο σε περιοχές της Σκανδιναβικής Χερσονήσου.
Επιπλέον, έντονη ξηρασία με απουσία βροχής καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα παρατηρήθηκε σε περιοχές της Δυτικής Ευρώπης, όπως στην Ισπανία καθώς και στα Βαλκάνια. Στον αντίποδα, αυξημένες βροχοπτώσεις σημειώθηκαν σε Γαλλία και Αγγλία, όπου στην τελευταία καταγράφηκε ο πιο βροχερός Μάρτιος των τελευταίων 40 ετών.
Το 2022 ένα από τα πιο ζεστά έτη των τελευταίων ετών
Σύμφωνα άλλωστε με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus για την κλιματική αλλαγή (C3S), το 2022 ήταν το πέμπτο πιο ζεστό έτος στον κόσμο με μικρή διαφορά.
Το C3S τηρεί αρχεία από το 1950, όμως άλλες, μεγαλύτερες βάσεις δεδομένων επιβεβαιώνουν πως το 2022 ήταν το πέμπτο πιο ζεστό έτος στον κόσμο τουλάχιστον από το 1850.
Η Βόρεια και η Δυτική Ευρώπη βίωσαν παρατεταμένους και έντονους καύσωνες κατά τη διάρκεια του έτους. Μεγάλο μέρος της ηπείρου υπέστη ξηρασία και οι εκπομπές πυρκαγιών το καλοκαίρι ήταν οι υψηλότερες των τελευταίων 15 ετών.
Γερμανία, Ολλανδία, Ρουμανία, Γαλλία και Βέλγιο είναι οι χώρες που θα αντιμετωπίσουν τα μεγαλύτερα προβλήματα σύμφωνα με την Eurostat και έκθεση το περασμένο καλοκαίρι. Οι ξηρασίες του 2022 στέρεψαν μεγάλα ποτάμια, κατέστρεψαν γεωργικές καλλιέργειες και αύξησαν τις τιμές αρκετών τροφίμων, πυροδότησαν καταστροφικές πυρκαγιές, περιόρισαν την υδροηλεκτρική παραγωγή και οδήγησαν σε περιορισμούς στη διαθεσιμότητα του νερού ακόμη και στην Ευρώπη.
Από τις 27 ευρωπαϊκές χώρες που ανέλυσε ο Guardian, οι 12 κατέγραψαν την υψηλότερη ανωμαλία θερμοκρασίας που έχουν καταγράψει ποτέ για τουλάχιστον έναν μήνα το 2022.
Σε κάθε περίπτωση, οι ανωμαλίες ήταν πάνω από 1,9 C πάνω από τη μέση θερμοκρασία που καταγράφηκε μεταξύ 1991 και 2020 για τουλάχιστον ένα μήνα. Στην Ελλάδα, το ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας σημειώθηκε το Δεκέμβριο.
Ραγδαία η αλλαγή στη θερμοκρασία στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, οι ημέρες καύσωνα (δηλαδή θερμοκρασίες άνω των 35 βαθμών Κελσίου) μέχρι το 2050 θα είναι σημαντικά αυξημένες.
Συγκεκριμένα, όπως διαπιστώνει η μελέτη ομάδας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του CLIMPACT- Εθνικού Δικτύου για την Κλιματική Αλλαγή και τις Επιπτώσεις της, οι ημέρες με θερμοκρασία μεγαλύτερη των 35°C το καλοκαίρι μπορεί να φτάσουν να είναι έως και 16 ημέρες περισσότερες σε κάποιες περιοχές μέχρι το 2050.
