Τα μικρά «διαμαντάκια» του μακραίωνου πολιτισμού που αναπτύχθηκε στην ελληνική γη είναι αναρίθμητα και εντοπίζονται απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ελλάδα. Ένα από αυτά, η Πυραμίδα Σούγιας, ένα παράξενο κτίσμα στα ημιορεινά των Χανίων στην Κρήτη που αποτελεί έναν άλυτο γρίφο για αρχαιολόγους και επισκέπτες.
Το μικρό κτίσμα, που έχει ενσωματωθεί απόλυτα με το φυσικό τοπίο στην περιοχή κρύβει μια ιστορία που δεν έχει ακόμη αποκαλυφθεί σε όλη της την μεγαλοπρέπεια. Η Πυραμίδα Σούγιας βρίσκεται κοντά στον οικισμό Μονή της επαρχίας Σελίνου στα Χανιά και είναι ένα αξιοθέατο που κανείς συναντά μόνο συμβουλευόμενος τον χάρτη και κάνοντας αρκετή ώρα πεζοπορία στο βουνό.
Διαβάζουμε στο Exploring Greece, πως το μνημείο βρίσκεται σε υψόμετρο 290 μέτρων από την επιφάνεια της θαλάσσης στα Νότια του νομού Χανίων, κοντά στο χωριό Μονή, ελάχιστα χιλιόμετρα από την πολυσύχναστη το καλοκαίρι Σούγια.
Όπως μαρτυρούν οι εικόνες που κατέγραψε το κανάλι UpDrones, μοιάζει περισσότερο με κώνο, παρά με πυραμίδα, παρότι πλέον έχει διαδοθεί με το όνομα πυραμίδα Σούγιας. Μέσα στον κώνο έχει λαξευτεί ένα δωμάτιο με διαστάσεις 2,20μ. x 2,10μ. και ύψος 1,40μ περίπου, στο οποίο μπαίνει κανείς από την είσοδο που είναι στα Δυτικά (στις 253° περίπου) διαστάσεων 1,2μ x 0,7μ.
Η περιφέρεια του κώνου είναι περίπου 16 μέτρα και το ύψος του από την κορυφή μέχρι το δάπεδο του θαλάμου είναι περίπου 4,6 μέτρα.
Το μυστήριο πίσω από την πυραμίδα Σούγιας
Η κωνοειδής αυτή πυραμίδα αποτελεί μυστήριο ακόμη και για τους ειδικούς και αρχαιολόγους που την έχουν εξετάσει και μελετήσει καθώς δεν είναι απολύτως βέβαιη η χρήση της και ο λόγος για τον οποίο κατασκευάστηκε.
Αρχικά, αυτή η μικρή κωνοειδής πυραμίδα που έχει περίμετρο 16 μέτρα και ύψος κάτι λιγότερο από τα 5 μέτρα θεωρείται ότι χρησίμευε ως τάφος κατά την ελληνορωμαϊκή περίοδο.
«Η αρχιτεκτονική του τον κατατάσσει στους τύπους των ρωμαϊκών τάφων των ανατολικών επαρχιών» έχει δηλώσει για την Πυραμίδα της Σούγιας, η αρχαιολόγος Π. Δροσινού.
«Από όσο γνωρίζουμε άλλο παράδειγμα τέτοιου τάφου δεν αναφέρεται στη Βιβλιογραφία για την Κρήτη και η εύρεσή του εδώ δίνει άλλη μία πληροφορία για τη σχέση τις Κρήτης με αυτές τις περιοχές και τις αλληλεπιδράσεις ως προς τα ταφικά έθιμα», συνεχίζει σύμφωνα με το agonaskirtis.
Ωστόσο, αυτό που προκαλεί εντύπωση και δεν βοηθά στο να πιστοποιηθεί η χρήση της, είναι ότι στο λαξευμένο δωμάτιο που διαθέτει και το οποίο έχει έκταση 5 τετραγωνικών μέτρων δεν έχουν βρεθεί καθόλου αντικείμενα με ερευνητική σημασία.
Σε μια άλλη εκδοχή, λέγεται, ότι η πυραμίδα χρησιμοποιούνταν ως καμίνι κεραμικών. Από εκεί προκύπτει και η ονομασία που της έχουν προσδώσει τις τελευταίες δεκαετίες και την αποκαλούν φούρνο.