Οκτώ χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα ζητούν, ενόψει της συνόδου κορυφής της ΕΕ, μια «καινοτόμο» μεταρρύθμιση του ασύλου και την ενίσχυση της προστασίας των συνόρων, ενώ κάνουν έκκληση να αποφευχθεί μια «νέα σημαντική μεταναστευτική κρίση», σύμφωνα με επιστολή που είδε σήμερα το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Το σημερινό σύστημα ασύλου είναι ελαττωματικό» και είναι «καιρός να υπάρξει μια καινοτόμος απάντηση», γράφουν η Αυστρία, η Δανία, η Ελλάδα, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Μάλτα και η Σλοβακία.
Οι χώρες που υπογράφουν την επιστολή εκφράζουν την ελπίδα ότι θα υπάρξουν «χειροπιαστές πρόοδοι» την Πέμπτη και την Παρασκευή με την ευκαιρία της συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Αντιμέτωπες με την αύξηση των παράτυπων αφίξεων, οι οκτώ χώρες θέλουν «να ενισχυθεί η προστασία των εξωτερικών συνόρων», κυρίως μέσω «της ανάπτυξης υποδομών».
Τη Δευτέρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζιόρτζια Μελόνι αντάλλαξαν απόψεις για την οικονομία με αφορμή το σχέδιο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και για το Μεταναστευτικό, ζητήματα που βρίσκονται στην ατζέντα του επικείμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ελλάδα και Αυστρία ζητούν κονδύλια για να χτίσουν φράχτες
Χώρες, μεταξύ των οποίων η Αυστρία, ζητούν εδώ και εβδομάδες να αναλάβει η ΕΕ τα έξοδα για την ανέγερση φρακτών. Τον Οκτώβριο 2021, δώδεκα χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Αυστρία, Βουλγαρία, Κύπρος, Δανία, Εσθονία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Δημοκρατία της Τσεχίας και Σλοβακία) είχαν ζητήσει από τις Βρυξέλλες να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή τέτοιων φρακτών. Η Κομισιόν έχει επανειλημμένως διατυπώσει άρνηση.
Η Επιτροπή προς το παρόν αρνείται, όμως άνοιξε την πόρτα για τη χρηματοδότηση μέσων επιτήρησης, όπως κάμερες ή ανιχνευτές κίνησης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέλαβε στα τέλη Ιανουαρίου την αντίθεσή της στην χρηματοδότηση από την Ένωση τοίχων και φρακτών για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης.
Να θυμίσουμε ότι η Ελλάδα αποφάσισε και επίσημα ότι θα επεκταθεί ο φράχτης στον Έβρο, μια για την οποία, σύμφωνα με τον Τάκη Θεοδωρικάκο, θα χρειαστούν περίπου 100 εκατ. ευρώ.
Ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ επισκέφθηκε πρόσφατα τα σύνορα ανάμεσα στην Βουλγαρία και την Τουρκία, κατά μήκος των οποίων έχει υψωθεί φράκτης από την Σόφια για να εμποδισθεί η είσοδος μεταναστών.
Γρήγορη επιστροφή μεταναστών ζητούν οι οκτώ χώρες
Οι χώρες που υπογράφουν την επιστολή εκφράζουν επίσης την επιθυμία «να αυξηθεί ο αριθμός των γρήγορων επιστροφών», «να αναπτυχθούν νέες συμπράξεις με χώρες προέλευσης των μεταναστών» και «να ενισχυθεί η επικοινωνία» για να αποθαρρύνονται οι υποψήφιοι να μεταναστεύουν.
Σύμφωνα με τη Frontex, η ΕΕ είδε πέρυσι τις παράτυπες αφίξεις μεταναστών να εκτοξεύονται στις 330.000, το υψηλότερο επίπεδο από το 2016. Η Γερμανία ήταν η χώρα που κατέγραψε τον μεγαλύτερο αριθμό αιτημάτων ασύλου από τις αρχές του 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Τον Αύγουστο η Γερμανία έλαβε 16.950 αιτήσεις και ακολούθησαν η Αυστρία (14.030), η Γαλλία (11.900), η Ισπανία (8.650) και η Ιταλία (5.985).
Υποβλήθηκαν 924.000 αιτήσεις ασύλου το 2022, μια αύξηση κατά 50 % σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το επίπεδο των αφίξεων έχει αυξηθεί στην Ελλάδα παράλληλα με την αύξηση των αφίξεων σε όλη την Ευρώπη. Σε γενικές γραμμές από τις συνολικές αφίξεις που αναμένονται στα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής, δυστυχώς ο εθελοντικός μηχανισμός θα μετεγκαταστήσει μόνο λιγότερο από το 1% των συνολικών αφίξεων.
Στα τέλη Ιανουαρίου, η ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον δήλωσε πεπεισμένη ότι η μεταρρύθμιση του ασύλου, η οποία συζητείται από το Σεπτέμβριο του 2020, θα υιοθετηθεί πριν από τις ευρωεκλογές του 2024.
Την ανάγκη να επιταχυνθεί ο ρυθμός μετεγκαταστάσεων από τις χώρες πρώτης υποδοχής, όπως ορίζει η συμφωνία για τον εθελοντικό μηχανισμό αλληλεγγύης που δημιουργήθηκε τον περασμένο Ιούνιο, εξέφρασε η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον και τον περασμένο Νοέμβριο, προσερχόμενη στο έκτακτο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων που πραγματοποιείται σήμερα στις Βρυξέλλες.
Ένα βασικό σημείο, σχετικά με την αναθεώρηση του λεγόμενου κανονισμού του Δουβλίνου, σύμφωνα με τον οποίο οι παράτυποι μετανάστες αποτελούν ευθύνη της χώρας της ΕΕ στην οποία εισέρχονται για πρώτη φορά, παραμένει σε αδιέξοδο.
Οι χώρες στα σύνορα της ΕΕ που αντιμετωπίζουν εισροές παράτυπων μεταναστών -η Ελλάδα, η Ιταλία, η Μάλτα και η Ισπανία- υποστηρίζουν την προτεινόμενη μεταρρύθμιση που θα προβλέπει τη μετεγκατάσταση των αιτούντων άσυλο σε όλο το μπλοκ. Αλλά άλλες χώρες, όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και οι Κάτω Χώρες, αντιτίθενται σθεναρά σε αυτό.
Το ζήτημα αυτό διχάζει την ΕΕ από την προσφυγική κρίση του 2015-2016.