Η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου προς την Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), η οποία προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, αλλά και πολιτική αντιπαράθεση, γίνεται αντικείμενο σφοδρής κριτικής από έγκριτους νομικούς και καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου το τελευταίο 24ωρο.
Είναι ενδεικτικό πως τόσο ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, όσο όμως και ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος εξέφρασαν έντονες ενστάσεις αναφορικά με την επιλογή του εισαγγελέα. Άλλωστε, τους καθηγητές αυτούς επικαλείται με ανάρτησή του και ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος σχολιάζει σε νεότερη ανάρτησή του για πως «όσοι δεν καταλαβαίνουν ότι στις μέρες μας απειλείται ο πυρήνας του Κράτους Δικαίου και των δημοκρατικών ελευθεριών, ας διαβάσουν με προσοχή τις σημερινές παρεμβάσεις των καθηγητών Βενιζέλου, Παυλόπουλου, Σωτηρέλη, Καϊδατζή, Κοντιάδη».
Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος, επικαλούμενος την ισχύουσα νομοθεσία, έκανε λόγο για αναρμοδιότητα της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) να διαχειριστεί αίτημα των πολιτών που ζητούν να μάθουν αν έχουν πέσει θύματα τηλεφωνικών υποκλοπών για λόγους εθνικής ασφάλειας. Στη γνωμοδότησή του μάλιστα, σημείωνε πως η παραβίαση της νομοθεσίας τιμωρείται με αυστηρές ποινές ως και 10 χρόνια.
Τι αναφέρουν οι καθηγητές νομικού δικαίου
Σύμφωνα με τον Ευάγγελο Βενιζέλο «η μήτρα του προβλήματος εντοπίζεται στην αντίληψη που απηχεί η Γνωμοδότηση ως προς τη θεσμική υπόσταση των προβλεπόμενων στο Σύνταγμα πέντε Ανεξάρτητων Αρχών και ιδίως της ΑΔΑΕ. Οι Ανεξάρτητες Αρχές δεν εξαρτώνται από τις διακυμάνσεις και τις συγκυριακές επιλογές του κοινού νομοθέτη. Αυτό είναι το νόημα και η κανονιστική εισφορά της συνταγματικής κατοχύρωσής τους».
Η μήτρα του προβλήματος εντοπίζεται στην αντίληψη που απηχεί η Γνωμοδότηση ως προς τη θεσμική υπόσταση των προβλεπόμενων στο Σύνταγμα πέντε Ανεξάρτητων Αρχών και ιδίως της ΑΔΑΕ
«Το ίδιο ισχύει και για τις προβλεπόμενες στο Δίκαιο της ΕΕ αρχές, συνήθως ρυθμιστικές όπως η ΕΕΤΤ και η ΡΑΕ, τις οποίες ο εθνικός νομοθέτης δεν μπορεί να ευνουχίσει ή να απογυμνώσει από τις αρμοδιότητές τους. Κατά μείζονα λόγο, αρχές όπως η ΑΔΑΕ και η ΑΠΔΠΧ που είναι κατοχυρωμένες και κατά το Σύνταγμα και κατά το Δίκαιο της ΕΕ, έχουν την πολυεπίπεδη προστασία που τους προσφέρει το ‘επαυξημένο Σύνταγμα’», τονίζει.
Δικαστικός έλεγχος δεν επιτρέπεται να οδηγεί σε οιασδήποτε μορφής άμεση ή έμμεση παρεμπόδιση της ΑΔΑΕ
Αντίστοιχη γνώμη είχε άλλωστε και πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος που περιγράφει αναλυτικά το πώς το Σύνταγμα και το θεσμικό πλαίσιο υπό το οποίο συγκροτήθηκε και λειτουργεί η ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών κάνουν σαφές ότι «δικαστικός έλεγχος δεν επιτρέπεται να οδηγεί σε οιασδήποτε μορφής άμεση ή έμμεση παρεμπόδιση της ΑΔΑΕ κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της και, ακόμη περισσότερο, στην άμεση ή έμμεση υποκατάστασή της εν προκειμένω από τα ελέγχοντα δικαιοδοτικώς την δράση της όργανα της Δικαστικής Εξουσίας».
Ολίσθημα σε ανώτατο δικαστικό βαθμό
Ο Γιώργος Σωτηρέλης, έγκριτος καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου, υπήρξε ξεκάθαρος μιλώντας («Ράδιο 98.4») για «ολίσθημα σε ανώτατο δικαστικό βαθμό» και δεν περιορίστηκε μόνο σε αυτό αλλά πρόσθεσε πως η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου «λειτουργεί ως προέκταση της εκτελεστικής εξουσίας, ερμηνεύοντας το Σύνταγμα και το ρόλο της ΑΔΑΕ, με βάση νόμους που πρόσφατα ψήφισε η κυβέρνηση και όχι να ερμηνεύει τους νόμους ακόμη και αυτούς με βάση το Σύνταγμα και τις προβλέψεις για τον ελεγκτικό ρόλο μίας Ανεξάρτητης Αρχής, όπως η ΑΔΑΕ».
«Η σημερινή γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, με την οποία επιχειρεί να περιορίσει το ελεγκτικό έργο της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, είναι νομικά αστήρικτη, παρερμηνεύοντας την ισχύουσα νομοθεσία και το άρθρο 19 παρ. 2 του Συντάγματος» σημείωσε από την πλευρά του ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης.
«Είναι προφανές ότι αποσκοπεί στον ευνουχισμό της Αρχής, όπως δυστυχώς είχαμε προβλέψει ότι θα συμβεί πριν από λίγες μέρες. Ο νομικός κόσμος θα αντιταχθεί σθεναρά στην αδιανόητη παρέμβαση του εισαγγελέα στη συνταγματικά και νομοθετικά κατοχυρωμένη αποστολή της ΑΔΑΕ, με την οποία εκδηλώνεται άλλο ένα εγχείρημα συγκάλυψης του σκανδάλου των παρακολουθήσεων» έγραψε σε ανάρτησή του στο Facebook.
Νωρίτερα σήμερα, ο Θανάσης Καμπαγιάννης, δικηγόρος και σύμβουλος στο Δ.Σ. του ΔΣΑ σχολίασε πως ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος, «αντί για Θεματοφύλακας της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, αναδεικνύεται σε Εφιάλτη της εκτελεστικής εξουσίας».