Το υπουργείο Μετανάστευσης, πολύ ορθώς, αποκάλυψε μέσω βίντεο ντοκουμέντου πως τα δάκρυα Ερντογάν για τους νεκρούς μετανάστες στο Αιγαίο είναι το λιγότερο κροκοδείλια, ωστόσο εκείνο το οποίο στην πραγματικότητα φώτισε είναι πως άνθρωποι ανυπεράσπιστοι βρίσκονται στο έλεος σωστικών Αρχών ένθεν κακείθεν που μόνο σε επιχειρήσεις διάσωσης δεν επιδίδονται.
Τα ελληνικά και ευρωπαϊκά σύνορα έχουν μετατραπεί σε ένα πεδίο αντιπαράθεσης με τους μετανάστες να αντιμετωπίζονται λίγο ή πολύ ως «μουτζούρης» τον οποίο κανείς δεν θέλει στη δική του μεριά. Μπορεί ο Τούρκος πρόεδρος να έκανε σημαία για το θεαθήναι τα δύο νεκρά παιδιά στο Αιγαίο, κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ πριν από δέκα ημέρες, ωστόσο οι εικόνες βίαιης απώθησης σωστικών λεμβών προς τα τουρκικά παράλια είναι επίσης ένα γεγονός.
«Πλάνα από την τουρκική ακτοφυλακή που σπρώχνει βίαια τους μετανάστες προς την Ελλάδα, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και της κοινής δήλωσης της ΕΕ. Αυτό το βίντεο τραβήχτηκε από έναν πρόσφυγα που σώθηκε από την Ελλάδα. Αποτελεί περαιτέρω απόδειξη της εργαλειοποίησης των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία» έγραψε ο υπουργός, Νότης Μηταράκης σήμερα.
Footage from Turkish coastguard violently pushing forward migrants to Greece, in violation of international law and the EU joint statement. This video was filmed by a refugee who was saved by 🇬🇷. It is further proof of the instrumentalization of migration flows by 🇹🇷 #migration pic.twitter.com/sXG74VxBYo
— Νότης Μηταράκης – Notis Mitarachi (@nmitarakis) October 5, 2022
Μετανάστες στο Αιγαίο: Οι επαναπροωθήσεις από την ελληνική πλευρά
Χωρίς τα γεγονότα αυτά που βάζουν στο στόχαστρο τη χώρα μας να δικαιολογούν την μαξιμαλιστική πολιτική της Τουρκίας και τις απειλές σε βάρος της Ελλάδας, δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε πως αυτά είναι υπαρκτά και έχουν καταγραφεί από διεθνή μέσα, οργανισμούς και τα ίδια τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με τους μετανάστες στο Αιγαίο και την τακτική που μεταχειρίζονται συχνά οι ελληνικές Αρχές.
Το BBC έχει δημοσιεύσει βίντεο από τον Μάρτιο του 2020, στο οποίο η ελληνική ακτοφυλακή βάλει προς το μέρος σωστικής λέμβου με μετανάστες, ενώ άνδρας του Λιμενικού φαίνεται να απωθεί με κοντάρι τη βάρκα προκειμένου να αποφύγει την περισυλλογή και διάσωσή τους. Το περιστατικό, δυστυχώς, δεν μπορεί να θεωρηθεί μεμονωμένο καθώς οι μαρτυρίες μεταναστών, αλλά και τα ρεπορτάζ διεθνών μέσων για το ζήτημα είναι συνεχή.
Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο πως η όλη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στη θάλασσα, με ευθύνη και της Ευρώπης, οδήγησε στο σκάνδαλο της Frontex και την παραίτηση του επικεφαλής της. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής του οργανισμού της ΕΕ για την προστασία των συνόρων, Φαμπρίς Λεγκέρι, παραιτήθηκε έπειτα από έρευνα που διεξήγαγε η υπηρεσία καταπολέμησης απάτης της Ένωσης, εν μέσω πολυάριθμων αναφορών για τη συνενοχή του σε παράνομες επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο.
Ο πάλαι ποτέ ισχυρός άνδρας, ο οποίος έχει επικριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την αποτυχία του να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα των ανθρώπων που ζητούν άσυλο στην ΕΕ, ανακοίνωσε την παραίτησή του τον περασμένο Απρίλιο, λίγο πριν το διοικητικό συμβούλιο του Frontex αποφασίσει αν θα λάβει πειθαρχικά μέτρα εναντίον του.
Σε ρεπορτάζ του Guardian, τον περασμένο Αύγουστο, περιγράφεται η οδύσσεια ενός μετανάστη, ένας από τους χιλιάδες μετανάστες στο Αιγαίο, που έφτασε μετά κόπων και βασάνων στη Σάμο, για να βρεθεί στο νερό επί 17 ώρες, με κίνδυνο της ζωή τους. Οι ελληνικές αρχές επέστρεψαν τους πρόσφυγες στην ακτή, τους έβαλαν σε μια φουσκωτή βάρκα χωρίς κινητήρα ή εξοπλισμό πλοήγησης και τη ρυμούλκησαν στη θάλασσα, δήλωσε ο Αλλά Χαμούντι στο βρετανικό μέσο.
«Και [μας] άφησαν σε αυτή τη μικρή σχεδία στη μέση της θάλασσας», είπε ο νεαρός Σύρος στη μητρική του γλώσσα, τα αραβικά, μιλώντας μέσω διερμηνέα. «Το μυαλό μου σταμάτησε να λειτουργεί. Δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Βρισκόμασταν στη μέση της θάλασσας. Και το νερό μας περιβάλλει παντού. Και οι άνθρωποι στην ομάδα άρχισαν να κλαίνε» πρόσθεσε ενθυμούμενος συνεπιβάτες του, μεταξύ των οποίων ένα 12χρονο κορίτσι και δύο ηλικιωμένοι άνδρες: «Ήταν τόσο θλιβερό και απελπιστικό».
Οι πρόσφυγες πέρασαν 17 φρικιαστικές ώρες στη θάλασσα, χωρίς σχεδόν καθόλου φαγητό, νερό ή ελπίδα διάσωσης. Τις τελευταίες ώρες, το ρεύμα έσπρωχνε τη σχεδία προς την Ελλάδα. Ο Χαμουντί καταγγέλλει ότι ένα ελληνικό τζετ σκι πλησίασε τη βάρκα, κάνοντας επιθετικά ζιγκ ζαγκ για να δημιουργήσει κύματα ώστε να τους μετακινήσει προς τα πίσω. Το νερό πλημμύρισε το σκάφος. «Οι άνθρωποι ήταν πολύ φοβισμένοι- κάποιοι από εμάς έκλαιγαν, κάποιοι από εμάς ούρλιαζαν», θυμήθηκε.
Τελικά, η τουρκική ακτοφυλακή τους διέσωσε. Τώρα, περισσότερα από δύο χρόνια αργότερα, εξακολουθώντας να βρίσκεται σε αναμονή για την χορήγηση ασύλου στην Τουρκία, ο νεαρός Σύρος μηνύει την ευρωπαϊκή υπηρεσία συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής, Frontex, η οποία πιστεύει ότι συμμετείχε στην επιχείρηση.
Η Διεθνής Αμνηστία έχει αναδείξει το πρόβλημα των επαναπροωθήσεων
Άλλωστε, έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας το 2021 αποκάλυπτε ότι οι ελληνικές συνοριακές δυνάμεις κρατούν βίαια και παράνομα ομάδες προσφύγων και μεταναστών/ριών, προτού τους/τις επαναπροωθήσουν με συνοπτικές διαδικασίες στην Τουρκία, κατά παραβίαση των υποχρεώσεών τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα σύμφωνα με το δίκαιο της Ε.Ε. και το διεθνές δίκαιο.
Η έκθεση «Ελλάδα: Βία, ψέματα και επαναπροωθήσεις» παρότι επικεντρωνόταν κατά κύριο λόγο στα σύνορα του Έβρου τεκημρίωνε πώς οι ελληνικές αρχές πραγματοποιούν επαναπροωθήσεις σε ξηρά και θάλασσα.
2/3
…Protecting EU external border from illegal entry is an obligation.Violent and illegal deportations of migrants must stop, now.
Ministers outlined new proposal to mainstream fundamental rights within 🇬🇷 asylum system…
— Ylva Johansson (@YlvaJohansson) June 30, 2022
Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε τον περασμένο Ιούλιο ότι οι «βίαιες και παράνομες απελάσεις μεταναστών» πρέπει να σταματήσουν, αφού η Ελλάδα κατηγορήθηκε τότε για άλλη μια φορά για παράνομες επαναπροωθήσεις.
Την προειδοποίηση απηύθυνε η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιοχάνσον μετά από συνάντηση που είχε με Έλληνες υπουργούς. Η Γιοχάνσον επισήμανε τότε ότι τα κονδύλια της ΕΕ «συνδέονται με την ορθή εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ» και χαιρέτισε μια «νέα πρόταση για την ενσωμάτωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων» στο σύστημα ασύλου της Ελλάδας.