Ρωσική υπηκοότητα χορηγήθηκε στον πρώην συνεργάτη της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA) των ΗΠΑ, Έντουαρντ Σνόουντεν, έπειτα από σχετικό διάταγμα που υπέγραψε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν σήμερα.
Ο ηλικίας 39 ετών Σνόουντεν, διέφυγε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και του δόθηκε άσυλο στη Ρωσία μετά τη διαρροή μυστικών αρχείων το 2013, τα οποία αποκάλυπταν τεράστιες εγχώριες και διεθνείς επιχειρήσεις παρακολούθησης που διενεργούσε η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, όπου εργάζονταν με σύμβαση.
Οι αμερικανικές αρχές απαιτούσαν επί χρόνια την έκδοση του Σνόουντεν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να παραπεμφθεί στην δικαιοσύνη με την κατηγορία της κατασκοπείας.
Εκτός από τον Σνοόυντεν ρωσική υπηκοότητα δόθηκε σε 71 ακόμη άτομα
Εκτός από τον Σνοόυντεν , η ρωσική υπηκοότητα δόθηκε σε 71 ακόμη άτομα. Επίσης τρία άτομα έχασαν την ρωσική υπηκοότητα.
Ο Σνοόυντεν ζει στην Ρωσία από το 2013. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Σνοόυντεν κατηγορείται για την αποκάλυψη διαβαθμισμένων πληροφοριών σχετικά με τα προγράμματα παρακολούθησης της NSA Αμερικανών και ξένων πολιτών.
Ο Σνόουντεν φέρεται να απέκτησε πρόσβαση σε περίπου 1,7 εκατομμύρια απόρρητα έγγραφα, τα οποία παρέδωσε σε δημοσιογράφους. Η συλλογή των τηλεφωνικών δεδομένων κρίθηκε παράνομη το 2015. Αντιμετωπίζει ποινή κάθειξης έως και 30 ετών.
Κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016 ο Αμερικανός πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τον Σνόουντεν «κατάσκοπο» και είχε ζητήσει από την Ρωσία την έκδοση του.
Το 2016 ο Σνόουντεν είχε δηλώσει ότι είναι έτοιμος να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον όρο «μια δίκαιης δίκης» ζητώντας από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να του αποδοθεί χάρη.
Οι αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν που συντάραξαν τον κόσμο
Ο Σνόουντεν έφυγε από τη CIA για την NSA το 2009. Εκεί εργάστηκε ως ιδιωτικός εργολάβος για τις εταιρείες Dell και Booz Allen Hamilton. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, άρχισε να συγκεντρώνει πληροφορίες για διάφορες δραστηριότητες της NSA -κυρίως για μυστικά προγράμματα παρακολούθησης που πίστευε ότι ήταν υπερβολικά εκτεταμένα σε μέγεθος και πεδίο εφαρμογής.
Τον Μάιο του 2013, ζήτησε ιατρική άδεια απουσίας και πέταξε στο Χονγκ Κονγκ, όπου κατά τη διάρκεια του επόμενου μήνα πραγματοποίησε σειρά συνεντεύξεων με δημοσιογράφους της εφημερίδας The Guardian. Πλάνα που τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου παρουσιάστηκαν στο ντοκιμαντέρ Citizenfour (2014).
Μεταξύ των μυστικών της NSA που διέρρευσε ο Σνόουντεν ήταν μια δικαστική απόφαση που υποχρέωνε την εταιρεία τηλεπικοινωνιών Verizon να παραδώσει μεταδεδομένα (όπως αριθμούς κλήσης και διάρκεια κλήσεων) για εκατομμύρια συνδρομητές της.
Ο Έντουαρντ Σνόουντεν αποκάλυψε επίσης την ύπαρξη του PRISM, ενός προγράμματος εξόρυξης δεδομένων που φέρεται να έδωσε στην NSA, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών και το Κυβερνητικό Αρχηγείο Επικοινωνιών -το αντίστοιχο της NSA στη Βρετανία- «άμεση πρόσβαση» στους διακομιστές κολοσσών του Διαδικτύου όπως η Google, το Facebook, η Microsoft και η Apple.
Τον Αύγουστο του 2014, καθώς έληγε η χορήγηση προσωρινού ασύλου στον Σνόουντεν, η ρωσική κυβέρνηση του χορήγησε τριετή άδεια παραμονής (με ισχύ από την 1η Αυγούστου), η οποία θα του επέτρεπε να εγκαταλείψει τη χώρα για έως και τρεις μήνες. Η άδεια παρατάθηκε το 2017 και ο Αμερικανός έλαβε μόνιμη άδεια παραμονής το 2020.
