Ένας χρόνος πέρασε από την μέρα που ο Μίκης Θεοδωράκης πέρασε στην αιωνιότητα και το ΚΚΕ, διοργάνωσε μεγάλη συναυλία στη μνήμη του μεγάλου μουσικοσυνθέτη στο χώρο των φυλακών Ωρωπού.
Στην εκδήλωση αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη παραβρέθηκε και ο γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο οποίος δήλωσε:
«Ο Μίκης Θεοδωράκης κατόρθωσε να χωρέσει μέσα στο μεγαλειώδες έργο του τη μεγάλη εποποιία της λαϊκής πάλης όλου του 20ού αιώνα. Μπόρεσε να φέρει στο τραπέζι κάθε φτωχού, κάθε κατατρεγμένου, τη μεγάλη ποίηση, τους στίχους μεγάλων ποιητών μας.
Θα είναι αθάνατος, είναι αθάνατος. Θα μας συντροφεύει στον αιώνα τον άπαντα».
Ο Δ. Κουτσούμπας επισκέφτηκε το κελί του Μίκη Θεοδωράκη. Στον ιστορικό αυτό χώρο, όπου ο Μ. Θεοδωράκης κρατήθηκε από τον Οκτώβρη του 1969 έως τον Απρίλη του 1970, περίοπτη θέση έχουν τα ντοκουμέντα που προσέφερε στον δήμο το ΚΚΕ, τα οποία προέρχονται από το Αρχείο του Κόμματος.
Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Θοδωρής Χιώνης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ο οποίος υπογράμμισε μεταξύ άλλων:
«Μπορεί να πέρασε κιόλας ένας χρόνος από τον τελευταίο αποχαιρετισμό, όμως, παρά τη φυσική πια απουσία, τα τραγούδια του, οι μελωδίες του, οι μουσικές του ήταν, είναι και θα είναι πιστοί μας σύντροφοι. Σε όλες τις στιγμές. Στις αγωνίες, στις χαρές, όταν τα πράγματα στριμώχνουν, όταν χαμογελάμε. Μα πάνω απ’ όλα, όταν σφίγγουμε το χέρι και νιώθουμε ότι ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο», ανέφερε.
«Έναν χρόνο μετά την απώλειά του, επιλέξαμε να συναντηθούμε εδώ στις παλιές φυλακές, γιατί για εμάς, όπως και για τον Μίκη, δεν είναι απλά ένας στίχος το “μην ξεχνάς τον Ωρωπό”.
https://twitter.com/gt_kke/status/1564586465899806721?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1564586465899806721%7Ctwgr%5E658f421ded332387c4e629b447d992b04f43618d%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.in.gr%2F2022%2F08%2F30%2Fpolitics%2Fmikis-theodorakis-enas-xronos-apo-thanato-tou-synaylia-tou-kke-stis-proin-fylakes-oropou%2F
Δεν ξεχνάμε ανάμεσα στα άλλα ότι το καλοκαίρι του 1968 μεταφέρανε εδώ μία ομάδα περίπου 70 νέων, 20 με 30 χρόνων, κρατουμένων από το Λακκί της Λέρου. Στόχος ήταν, απομακρύνοντάς τους από τους έμπειρους συγκρατούμενούς τους, να τους ασκήσουν πίεση για να υποχωρήσουν. Η χούντα πίστεψε ότι οι νέοι βλέποντας εδώ, μπροστά στα μάτια τους και πίσω από τα κάγκελα της φυλακής, τη ζωή να συνεχίζει να κυλά, ενώ οι ίδιοι ήταν δέσμιοι, θα άλλαζαν δρόμο, θα “έσπαγαν”. Διαψεύσθηκαν πλήρως, καθώς οι νεολαίοι οργάνωσαν τη ζωή τους στη φυλακή και απάντησαν με απεργία πείνας στην τρομοκρατία και στις πιέσεις για να υπογράψουν “δήλωση μετανοίας”», τόνισε.
Σημειώνεται ότι για την εκδήλωση επιλέχθηκε ο χώρος των πρώην φυλακών Ωρωπού, όπου ο Μίκης κλείστηκε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας από τον Οκτώβρη του 1969 έως τον Απρίλη του 1970.
Λίγα λόγια για τον Μίκη Θεοδωράκη
Ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε σπουδαίος συνθέτης, πολιτικός και συγγραφέας· από τις σημαντικότερες και πιο πολυσυζητημένες προσωπικότητες της νεότερης Ελλάδας.
Γεννήθηκε στη Χίο στις 29 Ιουλίου 1925, από πατέρα Κρητικό και μητέρα Μικρασιάτισσα. Λόγω της επαγγελματικής ιδιότητας του πατέρα του (ανώτερος δημόσιος υπάλληλος) πέρασε τα παιδικά του χρόνια μετακινούμενος σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας: Μυτιλήνη (1925-1928), Σύρο και Αθήνα (1929), Ιωάννινα (1930-1932) Αργοστόλι (1933-1936), Πάτρα (1937-1938), Πύργο (1938-1939) και Τρίπολη (1939-1943).
Από το 1954 έως το 1960 εργάσθηκε στο Παρίσι και στο Λονδίνο γράφοντας συμφωνική μουσική, μπαλέτα και μουσική για ταινίες. Στα 1960 τίθεται επικεφαλής του αναγεννητικού πολιτιστικού – πολιτικού κινήματος στην Ελλάδα με επίκεντρο τη σύζευξη ποίησης και μουσικής συνθέτοντας δεκάδες κύκλους τραγουδιών, ορατόρια, επιθεωρήσεις, μουσική για το αρχαίο ελληνικό δράμα και άλλα. Το κίνημα αυτό συνδέεται με τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις της εποχής, που στόχευαν πέρα απ΄ τον εκδημοκρατισμό της κοινωνικής ζωής σε μια βαθύτερη και ευρύτερη αναγέννηση του ελληνικού λαού. Το γεγονός αυτό τον φέρνει συχνά στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής με κορύφωση την ενεργό συμμετοχή του στο αντιστασιακό κίνημα κατά της στρατιωτικής δικτατορίας (1967-74).
Ο Θεοδωράκης ασχολήθηκε με όλα τα είδη της μουσικής, το δε έργο του πολύμορφο και πλούσιο, επεκτείνεται πέραν της μουσικής σε τομείς όπως η ποίηση, η πεζογραφία, η φιλοσοφία, η μουσικολογία. Ακόμα και σε πολιτικά δοκίμια.
- Η πρώτη περίοδος της μουσικής του δημιουργίας (1940-53) περιλαμβάνει τραγούδια, ορατόρια, μουσική δωματίου, μπαλέτα και συμφωνικά έργα. Κορυφαίο έργο η Πρώτη Συμφωνία.
- Η δεύτερη περίοδος, η Παρισινή (1954-59) περιλαμβάνει έργα μουσικής δωματίου, μπαλέτα και συμφωνικά. Κορυφαίο έργο το μπαλέτο που ανέβηκε στα 1959 στο Covent Garden, η Αντιγόνη.
- Η τρίτη περίοδος 1960-80 είναι αφιερωμένη στο κίνημα της έντεχνης λαϊκής μουσικής με κυριώτερες συνθέσεις τα ορατόρια Άξιον Εστί και Canto General.
- Ακολουθεί η τέταρτη περίοδος από το 1981 έως το 1988, κατά την οποία, συνεχίζοντας πάντοτε να συνθέτει κύκλους τραγουδιών, επιστρέφει στη συμφωνική μουσική με κύρια έργα την Τρίτη Συμφωνία, την Εβδόμη Συμφωνία, την πρώτη του Όπερα Κώστας Καρυωτάκης (Οι μεταμορφώσεις του Διονύσου) και το μπαλέτο Ζορμπάς.
- Τέλος κατά την πέμπτη περίοδο συνθέτει βασικά τις όπερές του (λυρικές τραγωδίες) Μήδεια, Ηλέκτρα και Αντιγόνη. Την Τριλογία αυτή συμπληρώνει η καινούρια του ‘Οπερα Λυσιστράτη. Με τα έργα αυτά ο Θεοδωράκης εγκαινιάζει την εποχή του Λυρικού Βίου, δηλαδή την ολοκληρωτική στροφή του προς τον λυρισμό και την τελειοποίηση της λυρικής μουσικής έκφρασης σε όλο το φάσμα της μουσικής του δημιουργίας.
Κυριότερα Έργα Μίκη Θεοδωράκη
- α) Κύκλοι τραγουδιών: Τα Παιδικά, Επιτάφιος, Επιφάνια, Πολιτεία Α΄,Β΄,Γ΄ και Δ΄, Λιποτάκτες, Μικρές Κυκλάδες, Μαουτχάουζεν, Romancero Gitano, Θαλασσινά Φεγγάρια, Ο Ήλιος και ο Χρόνος, 12 Λαϊκά, Νύχτα Θανάτου, Αρκαδίες, Τα τραγούδια του Αγώνα, Τα τραγούδια του Ανδρέα, 18 Λιανοτράγουδα, Μπαλλάντες, Στην Ανατολή, Τα Λυρικά, Χαιρετισμοί, Επιβάτης, Ραντάρ, Διόνυσος, Φαίδρα, Καρυωτάκης, Τα πρόσωπα του ήλιου, Μνήμη της πέτρας, Ως αρχαίος άνεμος, Μήπως ζούμε σ΄άλλη χώρα;, Μια θάλασσα γεμάτη μουσική, Η Βεατρίκη στην οδό μηδέν, Ασίκικο Πουλάκη, Λυρικώτερα, Λυρικώτατα, Σερενάτες.
- β) Μουσική για θέατρο: Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Ένας Όμηρος, Εχθρός Λαός, Προδομένος Λαός, Καποδίστριας, Χριστόφορος Κολόμβος, Περικλής, Αυτό το δέντρο δεν το λέγανε υπομονή, Το θεριό του Ταύρου, Μάκβεθ.
- γ) Μουσική για Αρχαίο Δράμα: Ορέστεια (Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες), Αντιγόνη, Ιππής, Λυσιστράτη, Προμηθεύς Δεσμώτης, Οιδίπους Τύραννος, Εκάβη, Ικέτιδες, Τρωάδες, Φοίνισσες, Αίας.
- δ) Μουσική για κινηματογράφο: Ζορμπάς, Ζ, Σέρπικο, Ιφιγένεια, Ηλέκτρα, Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά, Σουτιέσκα (Τίτο), Μπιριμπί, Φαίδρα, Κατάσταση Πολιορκίας, Actas de Marusia.
- ε) Ορατόρια: ‘Αξιον Εστί, Μαργαρίτα, Επιφάνια Αβέρωφ, Κατάσταση Πολιορκίας, Πνευματικό Εμβατήριο, Requiem, Canto General, Θεία Λειτουργία, Λειτουργία για τα παιδιά που σκοτώνονται στον πόλεμο.
- στ) Συμφωνικά και Μουσική Δωματίου: 1η, 2η, 3η 4η, 7η Συμφωνία, Κατά Σαδδουκαίων, Canto Olympico, Τρίο, Σεξτέτο, Το Πανηγύρι της Αση-Γωνιάς, Ελληνική Αποκριά, Κύκλος, Σονατίνα για πιάνο, Σουίτα αρ. 1, 2 και 3, Σονατίνα αρ. 1 και αρ. 2 για βιολί και πιάνο, Οιδίπους Τύραννος, Κοντσέρτο για πιάνο, Ραψωδία για τσέλλο και ορχήστρα, Sinfonietta, Adagio.
- ζ) Μπαλέτα: Οι Εραστές του Τερουέλ, Αντιγόνη, Ζορμπάς.
- η) Όπερες: Καρυωτάκης (Οι μεταμορφώσεις του Διονύσου), Μήδεια, Ηλέκτρα, Αντιγόνη, Λυσιστράτη.
