Μετά από δίμηνη διαπραγμάτευση, Ουκρανία και Ρωσία υπέγραψαν συμφωνία που θα επιτρέψει την εξαγωγή σιτηρών που είναι μπλοκαρισμένα στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Την περασμένη εβδομάδα, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε μια δοκιμαστική συμφωνία στη βάση ενός σχεδίου του ΟΗΕ που θα επιτρέψει στην Ουκρανία να εξάγει 22 εκατομμύρια τόνους σιτηρών και άλλων γεωργικών προϊόντων που έχουν κολλήσει στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας λόγω του πολέμου.
Η απεμπλοκή των αποθεμάτων σιτηρών θα βοηθήσει στην ανακούφιση της επισιτιστικής κρίσης που έχει εκτοξεύσει τις τιμές ζωτικών αγαθών στα ύψη, όπως το σιτάρι και το κριθάρι.
Στην τελετή υπογραφής στο παλάτι Dolmabahçe στην Κωνσταντινούπολη παρέστησαν ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Στην υπογραφή της συμφωνίας παρίσταντο και ο υπουργός Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού αλλά και ο Ρομάν Αμπράμοβιτς.
Ερντογάν: Η συμφωνία θα αποτρέψει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση
Όπως δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η συμφωνία αυτή θα αποτρέψει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση που απειλούσε τις αναπτυσσόμενες χώρες κυρίως από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
«Η σημερινή συμφωνία θα παρέχει επισιτιστική ασφάλεια και θα ρίξει τον πληθωρισμό σε παγκόσμιο επίπεδο», τόνισε.
Γκουτέρες: Συμφωνία «φάρος» στη Μαύρη Θάλασσα
Ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες που παρέστη στην τελετή υπογραφής στην Κωνσταντινούπολη, σημείωσε ότι η συμφωνία δεν ήρθε εύκολα, ενώ έκανε λόγο για συμφωνία «φάρο» στη Μαύρη Θάλασσα. Επίσης, ευχαρίστησε την Ουκρανία, τη Ρωσία και την Τουρκία για τη συνεργασία, προκειμένου να υπάρξει τελικό κείμενο.
BREAKING
The #BlackSea Initiative to facilitate the shipment of Ukrainian grain and food stocks into world markets was officially signed in Istanbul by representatives of #Ukraine, #Russia, #Turkiye and the UN Secretary General @antonioguterres pic.twitter.com/8YkFzbCbjk
— UN News (@UN_News_Centre) July 22, 2022
Τι προβλέπει η συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών
Η συμφωνία, υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο Παλάτι του Ντολμαμπαχτσέ, παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες και προβλέπει:
Σύσταση κέντρου συντονισμού και ελέγχου με έδρα την Κωνσταντινούπολη
Στο κέντρο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των τριών πλευρών, ένας Ουκρανός, ένας Ρώσος, ένας Τούρκος, καθώς και ένας εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών και οι ομάδες τους. Θα είναι επιφορτισμένο με την κατάρτιση του χρονοδιαγράμματος εναλλαγής των πλοίων στην Μαύρη Θάλασσα.
Πραγματοποίηση επιθεωρήσεων των πλοίων κατά την αναχώρησή τους από τα ουκρανικά λιμάνια και κατά την άφιξή τους στην Τουρκία
Η επιθεώρηση των πλοίων που θα μεταφέρουν τα φορτία των σιτηρών αποτελούσε απαίτηση της Μόσχας που ήθελε να αποκλείσει την παράλληλη μεταφορά όπλων στην Ουκρανία. Για πρακτικούς λόγους, οι επιθεωρήσεις δεν θα γίνονται εν πλω, ενδεχόμενο που είχε εξετασθεί, αλλά στην Τουρκία, πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη, η οποία διαθέτει δύο σημαντικά εμπορικά λιμάνια, το Χαϊντάρπασά, στην είσοδο του Βοσπόρου και το Αμπαρλι, στην Θάλασσα του Μαρμαρά.
Ασφαλείς διάδρομοι ναυσιπλοΐας
Ρώσοι και Ουκρανοί δεσμεύονται να σεβασθούν του διαδρόμους ναυσιπλοΐας που θα διασχίζουν την Μαύρη Θάλασσα και θα εξαιρούνται από κάθε στρατιωτική δραστηριότητα. Βάσει της συμφωνίας, εάν χρειασθεί αποναρκοθέτηση, θα πρέπει να γίνει από «τρίτη χώρα» – άλλη από τις τρεις εμπλεκόμενες – η οποία δεν έχει ορισθεί.
Τετράμηνη ανανεώσιμη ισχύς
Η συμφωνία θα έχει ισχύ τεσσάρων μηνών που θα ανανεώνεται αυτόματα. Αν 20 έως 25 τόνοι σιτηρών βρίσκονται σήμερα αποκλεισμένοι στα σιλό των ουκρανικών λιμανιών, με έναν ρυθμό μεταφοράς 8 τόνων τον μήνα, οι τέσσερις μήνες θα αρκέσουν για την μεταφορά του συνόλου των αποθεμάτων και την εκκένωση των σιλό.
Μνημόνιο για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα
Μνημόνιο που θα συνοδεύει την συμφωνία και θα υπογράφεται από τον ΟΗΕ και την Ρωσία θα εγγυάται ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας δεν θα αφορούν τα σιτηρά και τα λιπάσματα κατά άμεσο ή έμμεσο τρόπο. Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί απαραίτητο όρο για την υπογραφή της συμφωνία από την Μόσχα.