Σήμερα (23/6) αναμένεται να αποφασίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αν θα κηρύξει παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την ευλογιά των πιθήκων, που είναι το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού, προκαλώντας την αντίδραση Αφρικανών επιστημόνων που επισημαίνουν ότι η περιοχή τους αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια την κρίση αυτή.
Οι συζητήσεις και η στενή παρακολούθηση του τρόπου με τον οποίο ο ΠΟΥ χειρίζεται την ευλογιά των πιθήκων ακολουθεί τις ανησυχίες για τη διαχείριση από τον οργανισμό και τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο της πανδημίας covid-19 στις αρχές του 2020.
Η ευλογιά των πιθήκων δεν εξαπλώνεται τόσο εύκολα όσο η covid και υπάρχουν εμβόλια και θεραπείες για τη νόσο, κάτι που δεν συνέβαινε με τον νέο κορονοϊό όταν πρωτοεμφανίστηκε. Ωστόσο έχει προκαλέσει ανησυχία.
3.000 κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων
Μέχρις στιγμής, εκτός Αφρικής, όπου η νόσος είναι ενδημική, έχουν καταγραφεί από τον Μάιο περισσότερα από 3.000 κρούσματα σε περισσότερες από 40 χώρες, σύμφωνα με καταμέτρηση του Reuters. Αυτά αφορούν κυρίως άνδρες που έχουν ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές επαφές, ενώ δεν έχουν αναφερθεί θάνατοι.
Η ιογενής ασθένεια που προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με της γρίπης και δερματικά είναι ενδημική σε κάποιες περιοχές της Αφρικής. Στην ήπειρο έχουν καταγραφεί περισσότερα από 1.500 ύποπτα κρούσματα από την αρχή του 2022, από τα οποία τα 66 ήταν μοιραία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Γίνεται έκτακτη ανάγκη μόνο όταν επηρεάζονται οι ανεπτυγμένες χώρες
«Όταν μια ασθένεια επηρεάζει τις αναπτυσσόμενες χώρες, δεν αποτελεί έκτακτη ανάγκη. Γίνεται έκτακτη ανάγκη μόνο όταν επηρεάζονται οι ανεπτυγμένες χώρες», δήλωσε ο καθηγητής Εμάνουελ Νακούνε, εκτελών χρέη διευθυντή στο ινσιττούτο Παστέρ στο Μπανγκουί της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, ο οποίος είναι επικεφαλής μιας πειραματικής θεραπείας για την ευλογιά των πιθήκων.
Ωστόσο ο Νακούντε πρόσθεσε ότι, αν ο ΠΟΥ κηρύξει «υγειονομική έκτακτη ανάγκη παγκόσμιου ενδιαφέροντος», το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού, θα είναι ένα σημαντικό βήμα.
«Αν υπάρχει πολιτική βούληση να μοιραστούν εξίσου τα μέσα αντιμετώπισης μεταξύ των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών (…) όλες οι χώρες θα μπορέσουν να ωφεληθούν», πρόσθεσε.
Ο διευθυντής του ΠΟΥ θα πάρει την τελική απόφαση
Στην επιτροπή έκτακτων καταστάσεων που συνεδριάζει σήμερα συμμετέχουν ειδικοί από τις πλέον πληγείσες περιοχές, που έχουν συμβουλευθεί επιστήμονες όπως ο Νακούντε. Θα κάνουν μια σύσταση στον γενικό διευθυντή του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, ο οποίος θα λάβει την τελική απόφαση για το αν θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Η ανακοίνωση αυτή έχει στόχο κυρίως να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, με τον οργανισμό να ενδέχεται να εκδώσει περισσότερες οδηγίες για τη νόσο.
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι η ευλογιά των πιθήκων πληροί τα κριτήρια για να κηρυχθεί υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης παγκόσμιου ενδιαφέροντος από τον ΠΟΥ. Είναι ένα ξαφνικό και ασυνήθιστο γεγονός που εξαπλώνεται διεθνώς και απαιτεί τη συνεργασία των κρατών.
Όμως ο ΠΟΥ βρίσκεται σε δύσκολη θέση μετά την covid, εκτίμησε η Κλερ Ουέγχαμ καθηγήτρια παγκόσμιας υγείας στο London School of Economics.
Αν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και οι χώρες δεν αναλάβουν δράση, ενδέχεται να υπονομευθεί ο ρόλος του ΠΟΥ σε ό,τι αφορά τον έλεγχο των ασθενειών, σημείωσε. «Θα είναι σε δύσκολη θέση είτε το πράξουν είτε όχι», τόνισε.
