Η 14η Ιουνίου 1987 είναι ημερομηνία – ορόσημο για τον ελληνικό αθλητισμό, καθώς η Εθνική Ελλάδας στο μπάσκετ έγραψε ιστορία.
Εκείνη τη ζεστή κυριακάτικη νύχτα, η εθνική ομάδα της καλαθοσφαίρισης ανάγκασε όλους τους Έλληνες – φιλάθλους και μη- να βγουν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος μπάσκετ, την πρώτη στην ιστορία του αθλήματος, που ήλθε έπειτα από ένα συγκλονιστικό αγώνα με τη Σοβιετική Ένωση και νίκη με 103-101 στην παράταση. Ήταν ο μεγαλύτερος θρίαμβος του ελληνικού αθλητισμού σε ομαδικό άθλημα μέχρι τότε και θα παραμείνει μέχρι το 2004, όταν η εθνική ομάδα θα κατακτήσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου.
Τα προηγούμενα χρόνια η εθνική ομάδα του μπάσκετ προερχόταν από συνεχόμενες αποτυχίες. Το 1985 δεν ήταν καν στο Ευρωμπάσκετ της Γερμανίας, ενώ δύο χρόνια στη Γαλλία είχε τερματίσει στην 11η θέση. Από το 1965 στη Μόσχα είχε να γνωρίσει πρόκριση στην οκτάδα. Και με αυτό το στόχο ξεκίνησε τις υποχρεώσεις της στο Ευρωμπάσκετ του 1987, που έγινε στο νεόδμητο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (ΣΕΦ), που είχε εγκαινιάσει το 1985 ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου.
Κανείς δεν περίμενε την μεγάλη επιτυχία
Λόγω έδρας, υπήρχε η πεποίθηση ότι η συμμετοχή της στην οκτάδα της διοργάνωσης θα ήταν υπέρβαση και θα αποτελούσε επιτυχία. Κανείς δεν περίμενε αυτό που θα ακολουθούσε.
Στο 25ο Ευρωμπάσκετ συμμετείχαν 12 ομάδες (Ελλάδα, Σοβιετική Ένωση, Γιουγκοσλαβία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Δυτική Γερμανία, Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία, Πολωνία, Ισραήλ και Ολλανδία), που χωρίστηκαν σε δύο ομίλους των έξι ομάδων η κάθε μία. Οι τέσσερις πρώτες ομάδες κάθε ομίλου θα περνούσαν στην προημιτελική φάση. Η εθνική μας κληρώθηκε στον πρώτο όμιλο, που ήταν και ο δυσκολότερος, με αντιπάλους τη Σοβιετική Ένωση, τη Γιουγκοσλαβία, την Ισπανία, τη Ρουμανία και τη Γαλλία, όπως αναφέρει το sansimera.gr.
Ο ομοσπονδιακός τεχνικός Κώστας Πολίτης, 45 χρονών τότε, με σημαντική θητεία στο παρκέ είτε ως παίκτης είτε ως προπονητής του Παναθηναϊκού, είχε αναλάβει τις τύχες της Εθνικής το 1982 κι έθεσε ως στόχο τη δημιουργία μιας νεανικής ομάδας με μακροπρόθεσμους στόχους. «Προχωρούσαμε βήμα βήμα και αυτή η ομάδα μέχρι το ’87 είχε ωριμάσει και είχε αποκτήσει εμπειρίες. Άρχιζε να κάνει αισθητή την παρουσία της» είχε δηλώσει σε μία συνέντευξή του.
Οι 12 παίχτες που συγκρότησαν την εθνική ομάδα στο Ευρωμπάσκετ του 1887 ήταν: Νίκος Γκάλης (Άρης Θ., 29 ετών), Παναγιώτης Γιαννάκης (Άρης Θ., 28 ετών), Παναγιώτης Φασούλας (ΠΑΟΚ, 24 ετών), Φάνης Χριστοδούλου (Πανιώνιος, 22 ετών), Μέμος Ιωάννου (Παναθηναϊκός, 29 ετών), Λιβέρης Ανδρίτσος (Παναθηναϊκός, 27 ετών), Αργύρης Καμπούρης (Ολυμπιακός Π., 25 ετών), Νίκος Σταυρόπουλος (ΠΑΟΚ, 27 ετών), Νίκος Λινάρδος (Πανιώνιος, 23 ετών), Μιχάλης Ρωμανίδης (Άρης Θ., 21 ετών), Νίκος Φιλίππου (Άρης Θ., 24 ετών), Παναγιώτης Καρατζάς (Παγκράτι, 21 ετών).
Τα επινίκια της Εθνικής
Με τη κόρνα της λήξης στήνεται ολονύχτιο πανηγύρι σε κάθε σημείο της χώρας. Στα αποδυτήρια επικρατεί πανδαιμόνιο. Η Μελίνα Μερκούρη βρίσκεται ξαφνικά στην αγκαλιά του Παναγιώτη Φασούλα και η ομάδα φτάνει στο ξενοδοχείο της Γλυφάδας, ύστερα από τρεις ώρες. Ο Νίκος Φιλίππου αναγκάστηκε να κατέβει από το πούλμαν και να ανέβει σε δίτροχο της Τροχαίας για να φτάσει πιο γρήγορα στη Γλυφάδα. Εκεί περίμενε τον Κώστα Πολίτη και η μητέρα του, που ήταν άρρωστη και σηκώθηκε να πάει στο ξενοδοχείο για να φιλήσει τον γιο της. Εκεί την επομένη ο εφοπλιστής Γιάννης Λάτσης έστειλε ένα συγκινητικότατο ποίημα στον Κώστα Πολίτη και μαζί ανοιχτές επιταγές για να μοιραστούν στους παίκτες. Τα δώρα από παντού, οι προσκλήσεις για φιλοξενία σε διάφορα νησιά ήταν μία αυθόρμητη πράξη ευγνωμοσύνης.
Η 14η Ιουνίου 1987 αποτέλεσε εφαλτήριο για την περαιτέρω εξέλιξη του αθλήματος, αλλά κυρίως σημάδεψε όλους τους Έλληνες εντός κι εκτός των συνόρων. Ο ελληνικός αθλητισμός χρειαζόταν μία επιτυχία, οι Έλληνες αναζητούσαν ένα θαύμα και οι «12» διεθνείς του Κώστα Πολίτη ανέλαβαν να γίνουν οι ήρωες που τόσο είχε ανάγκη ολόκληρος ο ελληνισμός. Τι κι αν το ποδόσφαιρο ήταν πάντα το άθλημα που υπερτερούσε στις συνειδήσεις των Ελλήνων φιλάθλων, τι κι αν το μπάσκετ μέχρι τότε εκτιμάτο από μία μειοψηφία της ελίτ. Μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό, δύο εύστοχες βολές από τον Αργύρη Καμπούρη στον τελικό με τη Σοβιετική Ένωση αποδείχτηκαν αρκετές για να ανακηρυχτεί το μπάσκετ εθνικό σπορ!