Μια ακόμη δυσάρεστη είδηση έρχεται από την Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη, σε ένα ακόμη περιστατικό που δείχνει την ελλιπή φροντίδα του μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς.
Στο διαδίκτυο έχουν διαρρεύσει φωτογραφίες επισκεπτών που ξύνουν τους τοίχους στο εσωτερικό του ναού. Όπως φαίνεται στη φωτογραφία που κυκλοφορεί στο Twitter και αναφέρουν χρήστες στα social media, επισκέπτες ξύνουν τους τοίχους και παίρνουν κομμάτια για… ενθύμιο! Σύμφωνα με φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, επρόκειτο για χριστιανούς τουρίστες, κάτι που υποστήριξε και η αρχιτέκτονας Seda Özen Bilgili στον λογαριασμό της στο Twitter.
Ayasofya'ya giden bazı ziyaretçiler, tarihi yapıları kazıyıp poşetlere doldururken görüntülenmişti. Görüntüler sosyal medyada büyük tepki çekmişti
İncelemenin ardından Ayasofya Camii'nde duvarı kazıyanların Hıristiyan olduğu belirlendi. pic.twitter.com/bnSDRvTbZI
— İbrahim Byrktr (@74ibrahimByrktr) May 24, 2022
«Ξένοι (Ορθόδοξοι) επισκέπτες, που θεωρούν τον γύψο ιερό και τον αφαιρούν. Θα βρεθεί αν ερευνηθεί. Στο παρελθόν, οι τουρίστες χρησιμοποιούσαν να αγοράσω αναμνηστικά από ψηφιδωτά». είπε.
Συνεχείς οι αναφορές για ελλιπή φροντίδα στην Αγιά Σοφιά
Πριν από λίγες μόνο ημέρες, το γύρο του κόσμου έκαναν οι εικόνες από τη σπασμένη δεξαμενή νερού στην Αγιά Σοφιά, που μετατράπηκε σε παπουτσοθήκη, αν και η τουρκική Διεύθυνση Πολιτισμού απαντά πως η εικόνα «δεν αντικατοπτρίζει την τρέχουσα κατάσταση». Ο Τούρκος αρχαιολόγος, Ομέρ Φαρούκ Γιαβαστάι, έκανε μία σχετική ανάρτηση και όπως ήταν αναμενόμενο, οι αντιδράσεις ήταν έντονες.
Bu fotoğrafı dün gece (24 Nisan) saat 22.43’te Ayasofya Camiinde çektim, Osmanlı’dan kalma su haznesinin kapağını kırıp içine ve yanına ayakkabılarını koymuş insanlar,kimsenin umurunda değil bu durum,Yardıma ihtiyacı var @Talhaugurluel @CirkinIstanbul @mhrpolat #ayasofya pic.twitter.com/ifdQFiIcoM
— Ömer Faruk Yavaşçay (@ofyavascay) April 26, 2022
Μετά τις αντιδράσεις, η Επαρχιακή Διεύθυνση Πολιτισμού και Τουρισμού της Κωνσταντινούπολης προχώρησε σε ανακοίνωση διάψευσης, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι η εικόνα «δεν αντικατοπτρίζει την τρέχουσα κατάσταση». Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η επίμαχη φωτογραφία είναι παλιά, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα και τονίζει πως το σπασμένο κάλυμμα αποτελεί επιλογή της αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Εξάλλου, οι εικόνες της φθαρμένης αυτοκρατορικής Πύλης στην Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη πριν από έναν μήνα είχαν προκαλέσει την ανακοίνωση – αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών. Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Sabah που έφερε το θέμα στην επιφάνεια, η Ένωση Ιστορίας της Τέχνης ζήτησε από τις Αρχές να γίνει έρευνα και να βρεθούν οι δράστες της ζημιάς, μέσα από τις κάμερες ασφαλείας.
Σκουπίδια, καταστροφές και βανδαλισμοί στο ιστορικό μνημείο
Θυμίζουμε πως οι εικόνες της φθαρμένης αυτοκρατορικής Πύλης στην Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.
«Οι εικόνες του βανδαλισμού της Αυτοκρατορικής Πύλης της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, Μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς μας προκαλούν αποτροπιασμό και λύπη» σημείωσε το υπουργείο Εξωτερικών με μια οργισμένη ανακοίνωση που εξέδωσε με αφορμή την καταγγελία της Ένωσης Ιστορίας της Τέχνης στα social media.
Το ΥΠΕΞ προσθέτει πως «καλούμε τις αρμόδιες αρχές να πράξουν τα δέοντα ούτως ώστε οι υπεύθυνοι να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης, καθώς και να αποκατασταθούν άμεσα οι ζημιές στο Μνημείο».
Η μετατροπή σε μουσουλμανικό τέμενος το 2020 φαίνεται πως ήταν καθοριστική για την Αγία Σοφία, αφού οι χρήστες του Twitter καταγγέλλουν πως προφανώς η Τουρκία δεν μπορεί να προστατέψει το μνημείο που συμπεριλαμβάνεται στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και παρατηρείται πλήθος βανδαλισμών.
https://twitter.com/ajans_muhbir/status/1516453121718996994
Της ανακοίνωσης είχε προηγηθεί η ανάρτηση της Ένωση Ιστορίας της Τέχνης στο Twitter με την οποία κατήγγειλε: «Ανακαλύψαμε ότι η ιστορική Αυτοκρατορική Πύλη της Αγίας Σοφίας βρίσκεται σε μία τέτοια κατάσταση και τη φωτογραφίσαμε, γύρω στις 20:45 σήμερα το βράδυ (18.04.2022)», παραθέτοντας και τη σχετική φωτογραφία.
Η Ένωση στηλιτεύει την απάντηση του υπεύθυνου ασφαλείας στην Αγιά Σοφιά, ο οποίος δήλωσε άγνοια για το περιστατικό, απειλώντας να φέρει το θέμα στον εισαγγελέα.
«Δυστυχώς, άκουσα την ανατριχιαστική δήλωση του ατόμου που λέει ότι ονομάζεται κ. Ταλίπ και είναι ο υπεύθυνος ασφαλείας στην Αγιά Σοφιά ότι δεν είχε καμία πληροφορία σχετικά και ότι δεν υπάρχει βίντεο από κάμερα, καθώς και ότι ‘δεν ήταν τίποτα μην ανησυχείτε, θα το φτιάξουμε’. Όταν είπαμε ότι θα το καταγγείλουμε στον εισαγγελέα για να βρούμε τον ένοχο μας απάντησε ότι ήμασταν κακοπροαίρετοι. Και ότι το μόνο που θέλουμε είναι να κάνουμε σκηνή. Θα υποβάλλουμε μήνυση τόσο για να εντοπίσουμε αυτούς που κατέστρεψαν την ιστορική πύλη όσο και για να εκδιωχθεί αυτό το άτομο από αυτό το πόστο το συντομότερο δυνατό».
Bedevi zihniyetindekilerden her şey beklenir. Derhal Ayasofya'ya derhal kameralar takılmalı zarar verenler cezalandırılmalı https://t.co/xguTcghdcH
— Caner Gökbayrak (@canergokbayrak) April 19, 2022
Σύμφωνα με το sigmalive.com στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφέρεται ότι η πόρτα καταστράφηκε από το μεγάλο συνωστισμό.
Η Αυτοκρατορική Πύλη, η μεγαλύτερη πύλη της Αγίας Σοφίας, έχει ύψος 7 μέτρα. Είναι η κεντρική πύλη εισόδου στην Αγιά Σοφιά και χρησιμοποιούνταν μόνο από τον Αυτοκράτορα. Η πόρτα λέγεται ότι κατασκευάστηκε από τα ξύλα της Κιβωτού του Νώε, τα οποία ήταν από ξύλο βελανιδιάς.
Έρευνα για την αυτοκρατορική πύλη στην Αγιά Σοφιά
Η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων ανακοίνωσε πως ξεκίνησε έρευνα για την ταυτοποίηση των δραστών. Όπως έγινε γνωστό, δύο διοικητικοί και δύο τεχνικοί επιθεωρητές της Διεύθυνσης ανέλαβαν να ερευνήσουν την υπόθεση καταστροφής της αυτοκρατορικής πύλης της Αγίας Σοφίας.
Πρόκειται για πύλη από το 1890, από τις παλαιότερες που υπάρχουν στο μνημείο, από την εποχή που λειτουργούσε και πάλι ως μουσουλμανικό τέμενος.
Gelen bir şikayet fotoğrafı üzerine bu akşam (18.04.2022) saat 20.45 civarı Ayasofya Camisinin, tarihi “İmparatorluk Kapısının” bu halde olduğunu tespit ettim ve fotoğrafladım. Nöbetçi güvenlik müdürünün bilgim yok demesi üzerine ismini Talip Bey olduğunu söyleyen ve Ayasofya’nın pic.twitter.com/BH7qKNjVpg
— Sanat Tarihi Derneği (STD) (@SanatTarihiSTD) April 18, 2022
«Η Αγία Σοφία δεν θα δει το 2050» ήταν μάλιστα η δυσοίωνη πρόβλεψη της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Cumhuriyet, με τις εικόνες ντροπής από τις φθορές στην Αυτοκρατορική Πύλη και τις φωτογραφίες με τα σφηνωμένα παπούτσια στις εσοχές του ναού να προκαλούν έντονο προβληματισμό. Το άρθρο χαρακτηριστικά αναφέρει πώς «ακόμη και η υγρασία από τις ανάσες του πλήθους που μπαίνει μέσα, αρκεί για να καταστραφεί το μνημείο, το οποίο για 1.500 χρόνια στέκεται στο ίδιο σημείο».
Σύμφωνα με το άρθρο, υπάρχουν πολλοί επισκέπτες που χρησιμοποιούν το μνημείο για να διανυκτερεύσουν, για να αφήσουν τις βαλίτσες τους και τα καροτσάκια των μωρών, ή για να χρησιμοποιήσουν τις τουαλέτες.
