Ο εισαγγελέας που αφιέρωσε τη ζωή του και τελικά τη θυσίασε, στη μάχη ενάντια στην Κόζα Νόστρα και που 30 χρόνια μετά τη δολοφονία του, ρίχνει φως στα άδυτα των κυκλωμάτων που συνιστούν τη μαφία στην Ιταλία.
Σε μια εξαιρετικά βίαιη επίθεση στις 23 Μαΐου 1992, η σικελική μαφία σκότωσε έναν από τους πιο επιφανείς ερευνητές της Ιταλίας κατά της μαφίας, τον Τζιοβάνι Φαλκόνε, τη σύζυγό του και τρεις αστυνομικούς της συνοδείας τους, καθώς τα αυτοκίνητά τους περνούσαν κοντά από τη μικρή πόλη Καπάτσι, στη δυτική Σικελία.
Η ισχυρή βόμβα που εξερράγη κάτω από τον αυτοκινητόδρομο πυροδοτήθηκε από έναν μαφιόζο που ευθύνεται για πάνω από 100 δολοφονίες: Ο Τζιοβάνι Μπρούσκα, γνωστός στους κύκλους της Κόζα Νόστρα ως «το γουρούνι» ή «ο φονιάς των ανθρώπων». Ήταν μέλος της φατρίας της μαφίας Κορλεόνε, η οποία μισούσε τον ερευνητή.
Η δολοφονία Φαλκόνε συγκλόνισε την ιταλική κοινωνία
Η δολοφονία του Φαλκόνε, ενός διεθνούς φήμης εισαγγελέα κατά της μαφίας, συγκλόνισε την Ιταλία. Αλλά αυτή ήταν μόνο η αρχή της «εποχής των βομβών», όπως ονομάστηκε από τα ιταλικά ΜΜΕ μια ολόκληρη περίοδος τρομοκρατικών επιθέσεων που θα σάρωνε τη χώρα για περισσότερο από ενάμιση χρόνο.
Τον Ιούλιο του 1992 μια βόμβα σε αυτοκίνητο σκότωσε τον συνάδελφο και φίλο του Φαλκόνε, Πάολο Μπορσελίνο. Το καλοκαίρι του 1993, βόμβες εξερράγησαν στη Φλωρεντία, το Μιλάνο και τη Ρώμη.
Ο εισαγγελέας που απείλησε τη μαφία
Ο Φαλκόνε αποτελούσε πραγματική απειλή για την Κόζα Νόστρα, την ομάδα οργανωμένου εγκλήματος made in Italy που έγινε διάσημη από την τριλογία ταινιών «Ο Νονός» και η οποία είχε πρόσβαση στα υψηλότερα επίπεδα της ιταλικής εξουσίας.
Ήταν αυτός που, σύμφωνα με το αφιέρωμα του france24, συγκέντρωσε στοιχεία από πληροφοριοδότες της μαφίας για μια πρωτοποριακή για την εποχή δίκη στην οποία καταδικάστηκαν εκατοντάδες μαφιόζοι το 1987.
Την εποχή λίγο πριν την επίθεσης, ήταν επικεφαλής του τμήματος ποινικών υποθέσεων του υπουργείου Δικαιοσύνης στη Ρώμη και εργαζόταν πάνω σε μια δέσμη νόμων κατά της μαφίας.
Η δολοφονία του αφύπνισε το έθνος. Η εφημερίδα Repubblica επιτέθηκε στο «μαφιόζικο μακελειό» στο πρωτοσέλιδό της την επόμενη μέρα, με μια φωτογραφία του διάσημου δικαστή με το μουστάκι, ενώ χιλιάδες άνθρωποι στο Παλέρμο διαδήλωσαν στους δρόμους κατά της τρομοκρατίας της μαφίας.
Η δεύτερη δολοφονία σε διάστημα 57 ημερών
Όλα τα βλέμματα στράφηκαν στον συνάδελφο δικαστή κατά της μαφίας Πάολο Μπορσελίνο, στενό φίλο και συνάδελφο του Φαλκόνε, ο οποίος έδωσε συνέντευξη στις αρχές Ιουλίου λέγοντας ότι ο «ακραίος κίνδυνος» στον οποίο βρισκόταν δεν θα τον εμπόδιζε να κάνει τη δουλειά του.
Στις 19 Ιουλίου, μόλις 57 ημέρες μετά τον φίλο του, ο Μπορσελίνο έχανε τη ζωή του, καθώς η μαφία παγίδευσε το αυτοκίνητό του, οδηγώντας στο θάνατο ακόμη πέντε μέλη της συνοδείας του. Από την τρομοκρατική εκείνη επίθεση επέζησε μόνο ο οδηγός του αυτοκινήτου.
Εν μέσω εθνικής κατακραυγής, το κράτος επιστράτευσε κάθε μέσο για να κυνηγήσει το αφεντικό της Κόζα Νόστρα, τον Σαλβατόρε (Τότο) Ριίνα, ο οποίος εμπλεκόταν σε δεκάδες δολοφονίες κατά τη διάρκεια ενός καθεστώτος τρόμου που κράτησε περισσότερα από 20 χρόνια.
Η μάχη ενάντια στη μαφία άλλαξε
Όταν ο δικαστής κατά της μαφίας Τζιοβάνι Φαλκόνε σκοτώθηκε από βόμβα σε αυτοκίνητο πριν από 30 χρόνια σε έναν από τους πιο διαβόητους φόνους της Ιταλίας, ο θάνατός του – και δύο μήνες αργότερα ο θάνατος του συναδέλφου του δικαστή Πάολο Μπορσελίνο – σηματοδότησε μια αλλαγή στη μάχη κατά του οργανωμένου εγκλήματος, λένε σήνερα οι εισαγγελείς.
«Ήταν πόλεμος και όλοι νιώθαμε ότι μας καλούσαν. Κανείς δεν είχε την πολυτέλεια να κοιτάζει αλλού πλέον», λέει η εισαγγελέας του Παλέρμο, Μάρζια Σαμπέλα στο thelocal.it, θυμάται τη δολοφονία του Φαλκόνε, της συζύγου του και των σωματοφυλάκων του από τη διαβόητη μαφία Κόζα Νόστρα στη Σικελία στις 23 Μαΐου 1992.
Οι θάνατοι του Φαλκόνε και του Μπορσελίνο συγκλόνισαν τη χώρα και οδήγησαν σε νέους αυστηρούς νόμους κατά της μαφίας.
Χάρη στους Φαλκόνε και Μπορσελίνο, η σισιλιλάνικη μαφία έγινε ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός
«Χάρη στους Φαλκόνε και Μπορσελίνο, η σισιλιλάνικη μαφία έγινε ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, όχι μια ομάδα της οποίας η ύπαρξη έπρεπε να αποδειχθεί σε κάθε δίκη», δήλωσε ο Σαμπέλα.
Οι δολοφονίες των Φαλκόνε και Μπορσελίνο «μακροπρόθεσμα αποδείχθηκαν μια πολύ κακή επιχείρηση ενάντια στην Κόζα Νόστρα, της οποίας η διοικητική ομάδα αποκεφαλίστηκε από τις συλλήψεις και τις ομολογίες των πληροφοριοδοτών», δήλωσε στο AFP ο Βιντσέντζο Τσερούζο, συγγραφέας σειράς βιβλίων για τη μαφία.
Δεκάδες άνθρωποι έχουν καταδικαστεί για το ρόλο τους στις δολοφονίες πίσω από της οποίες κρύβεται η ιταλική μαφία.
Τα υπολείμματα της Κόζα Νόστρα
Ωστόσο, ο Ρομπέρτο ντι Μπέλα, δικαστής κατά της μαφίας σήμερα που ασκεί το λειτούργημά του στο δικαστήριο ανηλίκων της Κατάνια στη Σικελία, δήλωσε ότι ενώ «η πλειοψηφία των δραστών έχει δικαστεί και καταδικαστεί», παραμένει «ένα μέρος που δεν έχει ακόμη ξεκαθαριστεί».
Οι επιζώντες επιμένουν ότι εξακολουθούν να λείπουν κομμάτια του παζλ και επισημαίνουν την πεποίθηση του Φαλκόνε ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν «πιθανά σημεία σύγκλισης μεταξύ των ηγετών της Κόζα Νόστρα και των σκιωδών κέντρων εξουσίας» στην Ιταλία.
Ακόμα δεν έχουμε μάθει όλη την αλήθεια για το ποιος πραγματικά διέταξε τη δολοφονία του Τζιοβάνι Φαλκόνε
«Ακόμα δεν έχουμε μάθει όλη την αλήθεια για το ποιος πραγματικά διέταξε τη δολοφονία του Τζιοβάνι Φαλκόνε, γιατί δεν πιστεύω ότι άσχετοι άνθρωποι όπως ο Τότο Ριίνα θα μπορούσαν να οργανώσουν μια τόσο εξελιγμένη επίθεση όπως αυτή στο Καπάτσι», δήλωσε σε σχετικό ντοκιμαντέρ ο Άντζελο Κόρμπο, ένας από τους επιζώντες σωματοφύλακες.
Σημείωσε δε με νόημα ότι δεν ήταν ο μόνος που πίστευε ότι υπήρχαν «άνδρες με κοστούμια και γραβάτες» μεταξύ των μαφιόζων. Ωστόσο, μια έρευνα για πιθανούς «κρυφούς ενορχηστρωτές» της επίθεσης στο Καπάτσι απορρίφθηκε το 2013.
«Δεν υπάρχουν στοιχεία για την ύπαρξη εξωτερικών υποστηρικτών. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι πρόκειται για πράξεις της μαφίας», δήλωσε ο συγγραφέας Τσερούζο. Όλα αυτά μέχρι πρόσφατα.
Νέα έρευνα για τη δολοφονία Φαλκόνε 30 χρόνια μετά
Η ιταλική αστυνομία διεξάγει έρευνες στα γραφεία της τηλεοπτικής εκπομπής της RAI «Report» στο κτίριο της ιταλικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, καθώς και στο σπίτι ενός από τους δημοσιογράφους της σχετικά με υλικό που προβλήθηκε τον περασμένο Μάιο, για τη βομβιστική επίθεση της Μαφίας το 1992, κατά την οποία σκοτώθηκε ο εισαγγελέας Τζοβάνι Φαλκόνε, δήλωσε σήμερα ο παρουσιαστής της εκπομπής Ζιγκφρίντο Ρανούτσι.
Ανήμερα της 30ής επετείου της βομβιστικής επίθεσης που στοίχισε τη ζωή του Φαλκόνε, ο οποίος διεξήγε έρευνες κατά της σικελικής Μαφίας, της συζύγου του και τριών σωματοφυλάκων του κοντά στο Καπάτσι της Σικελίας, η εν λόγω εκπομπή ερευνητικής δημοσιογραφίας παρουσίασε στοιχεία που δείχνουν ότι ο Στέφανο ντέλε Κιάιε, ο επικεφαλής της νεοφασιστικής οργάνωσης Avanguardia Nazionale (AN, Εθνική Εμπροσθοφυλακή), βρισκόταν στο σημείο της βομβιστικής επίθεσης.
Ο Ρανούτσι έκανε γνωστό μέσω του Facebook πως οι αστυνομικοί της διεύθυνσης για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος διεξάγουν τις έρευνες «για να κατάσχουν στοιχεία αναφορικά με το ρεπορτάζ». «Οι ερευνητές αναζητούν επίσης έγγραφα και δηλώσεις μαρτύρων σε κινητά τηλέφωνα και ηλεκτρονικούς υπολογιστές», πρόσθεσε.